QOŞABULAQ

15:00 / 06.02.2024
Baxılıb: 1358

QARABUDAR-QARAKÖYNƏK

Göyçə gölünün şərqində, Basarkeçər kəndindən (indiki Vardenis şəhəri) 8 km. şimal-şərqdə, dəniz səviyyəsindən 2023 metr yükçəklikdə yerləşmiş bu kəndin indiki mövqeyindən təxminən 600-800 metr cənubdakı qədim məzarlıqdakı oğuz - alban mədəniyyəti nümunələri: V-VI əsrlərə aid qəbirüstü kitabələrin və IX-X əsrə aid edilən məbədin qalıqları Qoşabulağın azı 2000 illik tarixinə şahidlik edən maddi sübutlardır. 1555-ci ilə dair sənədlərdə kəndin adı Qoşabudar şəklində göstərilir və onun Səfəvi-Azərbaycan dövlətinin Qarabağ (Gəncə) bəylərbəyliyinin inzibati bölgüsünə daxil edildiyi bildirilir. 1578-ci ildə Sultan III Murad Səfəviləri yenərək Göyçə gölünün şərqindəki kəndlərin bir qisminə nəzarət imkanı əldə etdikdən sonra tətbiq edilmiş inzibati bölgüyə əsasən Qoşabudar kəndi İrəvan əyalətinin Ordubad qəzasının Zar nahiyəsinin inzibati vahidləri sırasına daxil edilmişdi.

1595-ci ildə tərtib olunmuş “İrəvan əyalətinin icmal dəftəri”ndə kəndin adı “Qarabudar” kimi göstərilib və onun timar qismində, yəni hökumət səlahiyyətlilərinin gəlirlərini təmin edən vergi ödəyicisi qismində Murad Şəmsəddin oğlu, Mahmud Murad oğlu və Əli Şəmsəddin oğlu adlı şəxslərin istifadəsinə verildiyi barədə müvafiq qeydlər aparılıb. 1723-cü ildə osmanlılar Göyçə gölü hövzəsini tam nəzarətə götürdükdən sonra tərtib olunmuş və 12 aprel 1728-ci ildə Əhməd şah Məhmət xan oğlu tərəfindən təsdiqlənmiş “İrəvan əyalətinin icmal dəftərində isə kənd İrəvan əyalətinin Zarzəmin nahiyəsinin inzibati vahidlərindən biri kimi təsniflənib və adı “Qaraköynək” kimi təqdim olunub.

Sənədin 16-cı səhifəsində aparılmış qeydlərdən o da bəlli olur ki, həmin vaxt Qoşabulağın sultan xəzinəsinə illik Ödənci 1959 ağça həcmində müəyyənləşdirilibmiş. 1800-cü ilə dair sənədlərdə isə kənd İrəvan xanlığının Göyçə mahalının Qoşabulaq kəndi kimi təqdim olunmuşdur. Erməni mənbələrində isə Qoşabulaq kəndinin adına ilk dəfə 1831-ci ildə, yeni yaradılmış erməni vilayətinin idarəçiliyinə verilmiş Göyçə hövzəsində o zaman yaşayış üçün yararlı sayılan kəndlərin İ.Şopen tərəfindən tərtib edilmiş siyahısında rast gəlinir. Bu siyahıda 39-cu sırada yer alan Qoşabulağın əhalisinin sayı rəsmi sənədlərə görə 1831-ci ildə 117, 1873-cü ildə 316, 1886-cı ildə 419, 1897-ci ildə 456, 1914-cü ildə 672 nəfər olmuşdur.

1919-cu ilin aprelində Andronikin quldur ordusunun Göyçədə həyata keçirdiyi qətliamlar zamanı kənd bütünlüklə talan olnunmuş, əhalinin sağ qalan hissəsi Cavanşir qəzasının dağlıq zolağına pənah aparmışdır. 1922-ci ildə sovet hökumətinin təhlükəsizlik barədə zəmanətindən sonra kəndə qayıdanların sayı cəmi 387 nəfər, yəni 1914-cü ildəki əhalinin yarısı həddində olsa da, az müddət sonra növbəti repressiyalar nəticəsində müntəzəm şəkildə azalaraq 1926-cı ildə 291 nəfər təşkil edirdi. 1979-cu il siyahıyaalınmasının nəticələrinə görə kənd əhalisinin sayı 1743 nəfər olmuşdur.

1988-ci il noyabrın 24-dən etibarən Ermənistan hökumətinin təhriki ilə hərbi aksiyalara başlayan “Krunk”un silahlı quldur dəstələri dekabrın 7-nə qədər Qoşabulağı mühasirədə saxlamış, bu hadisələr zamanı kənd 3 şəhid vermişdir: 52 yaşlı Əliyev Firudin Alı oğlu və 9 yaşlı Abbasova Rüxsarə Əli qızı aldıqları fiziki xəsarət nəticəsində vəfat etmiş, 1950-ci il təvəllüdlü Cəfərov Tapdıq İsmayıl oğlu isə elektrik cərəyanı ilə qətlə yetirilmişdir.

Əhali bütövlüklə qovulmuş, kəndin varidatı talan edilmişdir. Ermənistan Respublikası parlamentinin 9 aprel 1991-ci il tarixli qərarı ilə Qoşabulaq toponimi “Şadcrek” sözü ilə əvəzlənmişdir.

Tədqiqatçı-jurnalist: Salman VİLAYƏTOĞLU.

Təqdim etdi: İlqar İSMAYIL


Etiket:
Rayonlar
Xəbərlər

Oxuduğu məktəbdə adı əbədiləşən - ŞƏHİD ELŞAD HƏMİDOV.

20.04.2024

Mədəniyyətimizin zənginləşməsində Aşıq Ələsgər amilindən istifadə mexanizmi

16.04.2024

Aşıq Ələsgər xalqımızın Qərbi Azərbaycandan deportasiyası dövrünün qurbanı, canlı şahidi kimi

01.04.2024

ORDA BİR KƏND VAR, UZAQDA... DOĞMA QARAQOYUNLUM - FOTO

26.03.2024

NOVRUZ XALQIMIZIN MİLLİ BAYRAMIDIR!

20.03.2024

Bayram Aslanov “Heydər Əliyevin 100 illiyi” yubiley medalı ilə təltif edilib - Fotolar

19.03.2024

16 mart 2024-cü ildə Qərbi Azərbaycan İcmasında Gənclər Şurasının üzvləri ilə görüş keçirilib.

16.03.2024

Niyə məhz Qurbani?

04.03.2024

Meşəli kəndində ailəsi qətlə yetirilən qadın: “Atamı diri-diri yandırdılar, anamı, bacımı güllələdilər” - FOTO

26.02.2024

Milli düşmənçiliyə qarşı etiraz səsini ucaldan ŞƏXSİYYƏT – FOTOLAR

24.02.2024

Qərbi Azərbaycanın rayonları və kəndləri üzrə icma sədrləri və Azərbaycan Respublikasının ərazi vahidləri üzrə nümayəndələrinin 1-ci toplantısı keçirilib

24.02.2024

Qərbi Azərbaycan kəndləri – Cıvıxlı

21.02.2024

Pəmbək. (Göldək)

21.02.2024

BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN - QURBANOV ELŞƏN MAHMUD OĞLU

17.02.2024

Prezidentin andiçmə nitqi: inkişafın yeni “yol xəritəsi”

16.02.2024

BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN YAZIÇI, PUBLİSİST QƏDİR ASLAN 
 

14.02.2024

Qərbi Azərbaycan İcmasında Basarkeçər rayonunun alimləri ilə görüş keçirilib.

12.02.2024

QOŞABULAQ

06.02.2024

DƏDƏ ƏLƏSGƏRİN 60 YAŞLI MÜRİDİ

16.01.2024

DƏDƏ ƏLƏSGƏR SEVDALI İŞ ADAMI

15.01.2024

60 YAŞIN MÜBARƏK!

15.01.2024

AŞIQ İSLAM YUSİFOV
(1893-1968)

12.01.2024

Milli dövlətçilik tariximizin məğrur lideri

28.12.2023

Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə "Qərbi Azərbaycan yolunda" adlı konfrans keçirilir - FOTOLAR

28.12.2023

GÖYÇƏ MAHALI, BASARKEÇƏR RAYONU. BALA MƏZRƏ KƏNDİNİN QISA TARİXİ

27.12.2023

AZƏRBAYCAN AŞIQ POEZIYASININ GÖRKƏMLİ NÜMAYƏNDƏLƏRİNDƏN BİRİ ŞAİR, USTAD AŞIQ NÖVRƏS İMANIN 120 İLLİK YUBİLEY TƏDBİRİ KEÇİRİLİB

26.12.2023

İLAHİ EŞQİN TƏRCÜMANI

24.12.2023

Müzəffər Ali Baş Komandan, Qarabağın Fatehi, sizi doğum günü münasibətilə təbrik edirk!

24.12.2023

Həsən Xəyallının şeirlərində dini məqamlar. “Qıfılbənd”in təhlili

21.12.2023

BÖYÜK MƏZRƏ - GÖYÇƏ MAHALI

10.12.2023

Dekabrın 7-də Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının Vəcihə Səmədova adına Sərgi Salonunda Qərbi Azərbaycan əsilli rəssamların əsərlərindən ibarət sərgi açılıb.

07.12.2023

Tanınmış hərbi ekspert Telman Qasımov İrəvana səfər edib.    

05.12.2023

HƏYATDA ÖZÜMÜ XOŞBƏXT ADAM HESAB EDİRƏM Ki, HEYDƏR ƏLİYEVLƏ BİRGƏ İŞLƏDİM

04.12.2023

AMEA müxbir üzvü, Basarkeçər rayon icma sədri, professor Nuru Bayramov İnönü Universitetinin “Fəxri Doktoru” seçilib - FOTOLAR.

03.12.2023

 Bax, biz Göyçə torpağındayıq...

29.11.2023

BAKI DÖVLƏT UNİVERSİTETİNDƏ “Qərbi Azərbaycanda türk müsəlman abidələrinin erməni vandallığına məruz qalması” mövzusunda elmi seminar keçirilib - FOTOLAR

25.11.2023

SƏHRADA YALQIZLIQ

25.11.2023

Azərbaycanda ilk dəfə “Qərbi Azərbaycana qayıdış” festival-konqres keçirilir FOTO

23.11.2023

İcma: Paşinyan hökumətindən azərbaycanlıların Ermənistanda öz dədə-baba yurdlarına qayıdış hüququnu tanımasını gözləyirik

21.11.2023

“Azərbaycan Bayrağı” ordeni və “Vətən uğrunda” medalı ilə təltif olunan - MÜBARİZ QULUYEV BABACAN KƏND İCMASININ SƏDRİ SEÇİLDİ-FOTOLAR

14.11.2023

Xankəndi şəhərində Vətən müharibəsində əldə edilən Zəfərin üçüncü ildönümünə həsr olunan hərbi parad keçirilib

08.11.2023

Qərbi Azərbaycan İcmasının Basarkeçər rayonu Dərə kənd sakinləri və Dərəli kökənli gənclərlə görüşü keçirilib.

07.11.2023

Ulu Öndər Heydər Əliyev xatirələrdə

31.10.2023

"Azərbaycanlılara qarşı nifrət cinayətləri və nifrət nitqi" hesabatının təqdimatı ilə bağlı konfrans keçirilib.

30.10.2023

Oktyabrın 27-də Qərbi Azərbaycan İcmasında (QAİ) “Ulu Öndər Heydər Əliyev xatirələrdə” kitabının təqdimatı keçirilib.

28.10.2023

“Oğul” filminin rejissoru: “Erməni hərbçilərdən biri Natiqin cəsurluğunu etiraf etdi” - MÜSAHİBƏ

26.10.2023

Nərimanlı gəncləri ilə görüş keçirilib - FOTOLAR

24.10.2023

TANINMIŞ ALİM, İSTEDADLI ŞAİR-PUBLİSİST - RAMİZ HƏSƏNLİ ŞİŞQAYA KƏND İCMASININ SƏDRİ SEÇİLDİ

21.10.2023

Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş “Qüdrətdən səngərli, qalalı dağlar” adlı konsert proqramı keçirilib.

21.10.2023

Erməni dostunun azərbaycanlı yazıçıya hər il yazdığı mesaj: “Axırda...” – Müsahibə

17.10.2023
Bütün xəbərlər
Göyçə.az