QARABUDAR-QARAKÖYNƏK
Göyçə gölünün şərqində, Basarkeçər kəndindən (indiki Vardenis şəhəri) 8 km. şimal-şərqdə, dəniz səviyyəsindən 2023 metr yükçəklikdə yerləşmiş bu kəndin indiki mövqeyindən təxminən 600-800 metr cənubdakı qədim məzarlıqdakı oğuz - alban mədəniyyəti nümunələri: V-VI əsrlərə aid qəbirüstü kitabələrin və IX-X əsrə aid edilən məbədin qalıqları Qoşabulağın azı 2000 illik tarixinə şahidlik edən maddi sübutlardır. 1555-ci ilə dair sənədlərdə kəndin adı Qoşabudar şəklində göstərilir və onun Səfəvi-Azərbaycan dövlətinin Qarabağ (Gəncə) bəylərbəyliyinin inzibati bölgüsünə daxil edildiyi bildirilir. 1578-ci ildə Sultan III Murad Səfəviləri yenərək Göyçə gölünün şərqindəki kəndlərin bir qisminə nəzarət imkanı əldə etdikdən sonra tətbiq edilmiş inzibati bölgüyə əsasən Qoşabudar kəndi İrəvan əyalətinin Ordubad qəzasının Zar nahiyəsinin inzibati vahidləri sırasına daxil edilmişdi.
1595-ci ildə tərtib olunmuş “İrəvan əyalətinin icmal dəftəri”ndə kəndin adı “Qarabudar” kimi göstərilib və onun timar qismində, yəni hökumət səlahiyyətlilərinin gəlirlərini təmin edən vergi ödəyicisi qismində Murad Şəmsəddin oğlu, Mahmud Murad oğlu və Əli Şəmsəddin oğlu adlı şəxslərin istifadəsinə verildiyi barədə müvafiq qeydlər aparılıb. 1723-cü ildə osmanlılar Göyçə gölü hövzəsini tam nəzarətə götürdükdən sonra tərtib olunmuş və 12 aprel 1728-ci ildə Əhməd şah Məhmət xan oğlu tərəfindən təsdiqlənmiş “İrəvan əyalətinin icmal dəftərində isə kənd İrəvan əyalətinin Zarzəmin nahiyəsinin inzibati vahidlərindən biri kimi təsniflənib və adı “Qaraköynək” kimi təqdim olunub.
Sənədin 16-cı səhifəsində aparılmış qeydlərdən o da bəlli olur ki, həmin vaxt Qoşabulağın sultan xəzinəsinə illik Ödənci 1959 ağça həcmində müəyyənləşdirilibmiş. 1800-cü ilə dair sənədlərdə isə kənd İrəvan xanlığının Göyçə mahalının Qoşabulaq kəndi kimi təqdim olunmuşdur. Erməni mənbələrində isə Qoşabulaq kəndinin adına ilk dəfə 1831-ci ildə, yeni yaradılmış erməni vilayətinin idarəçiliyinə verilmiş Göyçə hövzəsində o zaman yaşayış üçün yararlı sayılan kəndlərin İ.Şopen tərəfindən tərtib edilmiş siyahısında rast gəlinir. Bu siyahıda 39-cu sırada yer alan Qoşabulağın əhalisinin sayı rəsmi sənədlərə görə 1831-ci ildə 117, 1873-cü ildə 316, 1886-cı ildə 419, 1897-ci ildə 456, 1914-cü ildə 672 nəfər olmuşdur.
1919-cu ilin aprelində Andronikin quldur ordusunun Göyçədə həyata keçirdiyi qətliamlar zamanı kənd bütünlüklə talan olnunmuş, əhalinin sağ qalan hissəsi Cavanşir qəzasının dağlıq zolağına pənah aparmışdır. 1922-ci ildə sovet hökumətinin təhlükəsizlik barədə zəmanətindən sonra kəndə qayıdanların sayı cəmi 387 nəfər, yəni 1914-cü ildəki əhalinin yarısı həddində olsa da, az müddət sonra növbəti repressiyalar nəticəsində müntəzəm şəkildə azalaraq 1926-cı ildə 291 nəfər təşkil edirdi. 1979-cu il siyahıyaalınmasının nəticələrinə görə kənd əhalisinin sayı 1743 nəfər olmuşdur.
1988-ci il noyabrın 24-dən etibarən Ermənistan hökumətinin təhriki ilə hərbi aksiyalara başlayan “Krunk”un silahlı quldur dəstələri dekabrın 7-nə qədər Qoşabulağı mühasirədə saxlamış, bu hadisələr zamanı kənd 3 şəhid vermişdir: 52 yaşlı Əliyev Firudin Alı oğlu və 9 yaşlı Abbasova Rüxsarə Əli qızı aldıqları fiziki xəsarət nəticəsində vəfat etmiş, 1950-ci il təvəllüdlü Cəfərov Tapdıq İsmayıl oğlu isə elektrik cərəyanı ilə qətlə yetirilmişdir.
Əhali bütövlüklə qovulmuş, kəndin varidatı talan edilmişdir. Ermənistan Respublikası parlamentinin 9 aprel 1991-ci il tarixli qərarı ilə Qoşabulaq toponimi “Şadcrek” sözü ilə əvəzlənmişdir.
Tədqiqatçı-jurnalist: Salman VİLAYƏTOĞLU.
Təqdim etdi: İlqar İSMAYIL
...yazmasam, gələcəyimizin işığını sönməyə qoymayacaq gənclik məni bağışlamaz.
06.02.2025Gənclər Günü münasibətilə “Qərbi Azərbaycana qayıdış” mövzusunda tədbir təşkil edilib
01.02.2025MƏŞƏDİ QASIMIN ŞƏHİD NƏTİCƏSİ
01.02.2025GÖYÇƏ MAHALI, BASARKEÇƏR RAYONU BALA MƏZRƏ KƏNDİNİN QISA TARİXİ
30.01.2025BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN - ŞAHMALI QASIM OĞLU QURBANOV
28.01.2025Şirazi İbrahimov Basarkeçər gəncləri tərəfindən “GƏNCLƏRİN DOSTU” adına layiq görüldü.
27.01.2025Mükafat qalibi: "Daha çox gənci elmi fəaliyyətə cəlb edəcəyik"
26.01.2025Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Şəhidlər xiyabanında 20 Yanvar şəhidlərinin əziz xatirəsini yad edib.
20.01.2025Aşıq Nəcəfin övladları necə qətlə yetirildi?
19.01.2025Qərbi Azərbaycan gənclərinin birliyi tarixi torpaqlarımıza qayıdışın gələcəyinə atılan güclü təməldir
17.01.2025Gümrü avtovağzalı, siyasi büro və 35 qəpiklik daraq - Hikmət Babaoğlu yazır
16.01.2025GÜCLÜ DÖVLƏT
11.01.2025Qərbi azərbaycanlıların doğma yurdlarına qayıtması dayanaqlı sülhün təminatıdır
11.01.2025AŞIQ ƏLƏSGƏR FENOMENİNƏ YENİ POETİK BAXIŞ
11.01.2025
"Yeni dünya düzəninin formalaşmasına Azərbaycanın öz strateji baxışı var"- MÜSAHİBƏ
Ter-Petrosyanın açıq etirafları məhkəmə araşdırması üçün təkzibolunmaz faktlardır ŞƏRH
08.01.2025Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin Qərbi Azərbaycana Qayıdış üzrə Təşəbbüs Qrupunun Bəyanatı
08.01.2025Qərbi Azərbaycan İcması Prezident İlham Əliyevin Qərbi azərbaycanlılarla bağlı fikirlərinə dair bəyanat yayıb
08.01.2025Petrosyanın vaxtilə azərbaycanlılarla bağlı səsləndirdiyi ifadələr xalqımıza qarşı deportasiyaların açıq şəkildə bəyan edilməsidir - Ülviyyə Zülfiqar
08.01.2025Bunu hamı bilsin, həm Ermənistan, həm onun arxasında duranlar ki, bu məsələ gündəlikdən çıxmayacaq, o vaxta qədər ki, azərbaycanlılar təhlükəsizlik şəraitində Qərbi Azərbaycana və o cümlədən Qərbi Zəngəzura yerləşəcəklər - Prezident İlham Əliyev
08.01.2025Prezident İlham Əliyev telekanallara müsahibəsində Qərbi Azərbaycan məsələsindən danışıb
07.01.2025AĞAYARIN ŞƏYİRDLİYİ
05.01.2025Qərbi azərbaycanlılara möhtəşəm bir xəbərim var - MÜSAHİBƏ
26.12.2024Dekabrın 26-da Azərbaycanda matəm elan edilib
25.12.2024Şanlı qələbə və İlham Əliyevin ad günü
24.12.2024Prezident cənab İlham Əliyevə "QAİ - Basarkeçər İcması" adından təbrik məktubu.
24.12.2024Dekabrın 21-də Qərbi Azərbaycan İcmasının cari ilin yekunlarına dair Ümumi Yığıncağı keçirilib.
21.12.2024Azərbaycan Prezidenti Rusiya telekanalına müsahibəsində Qərbi azərbaycanlılar məsələsindən danışıb
18.12.2024Şamil Ənvəroğlu şeirlərində fəlsəfi notlar
16.12.2024Qərbi Azərbaycan İcmasının kollektivi Ümummilli Liderin məzarını ziyarət edib
12.12.2024Akif Əli: “Qoy sənə deməsinlər - niyə getmirsən? Qoy desinlər - niyə gedirsən?!”
28.11.2024Londonda yaşayan azərbaycanlı yüksək dərəcəli fəxri ada layiq görülüb
01.11.20241948-1953-CÜ İLLƏRDƏ AZƏRBAYCANLILARIN QƏRBİ AZƏRBAYCANDAN DEPORTASİYASI
22.10.2024Möhtərəm prezident!
Cənab Zati-aliləri!
“ADIM ƏLƏSGƏRDİ, ƏSLİM GÖYÇƏLİ” DEYƏN HAQQ AŞIĞININ HEYKƏLİ BAKIDA
07.10.2024Prezident İlham Əliyev Bakıda Aşıq Ələsgərin abidəsinin açılışında iştirak edib
30.09.2024Bakıda Azərbaycan poeziyasının görkəmli nümayəndəsi Aşıq Ələsgərin heyli kəli ucaldılıb.
27.09.2024Usta Abdullanı anarkən..
25.09.2024Qərbi Azərbaycan İcmasının təşkilatçılığı ilə 2024-2025-ci tədris ili üzrə Ali məktəblərə qəbul imtahanlarında 600-dən yuxarı bal toplamaqla yüksək nəticə göstərərək tələbə adını qazanmış əslən Qərbi Azərbaycandan olan gənclərlə görüş keçirilib.
12.09.2024XARİCDƏ YAŞAYAN AZƏRBAYCANLI ALİMLƏRİN I FORUMU
06.09.2024Şirvan Kommersiya Məhkəməsinə böyük məsləhətçi - aparat rəhbəri təyin edilib.
02.09.2024İndiki tarixi mərhələdə Aşıq Ələsgərə olan böyük ehtiyacımız
03.08.2024“Nitq və eşitmə qabiliyyəti məhdud şəxslərlə iş” adlı inkluziv layihəyə start verilib
03.08.2024“MƏDƏNİYYƏTİMİZİN ZƏNGİNLƏŞMƏSİNDƏ AŞIQ ƏLƏSGƏR AMİLİNDƏN İSTİFADƏ MEXANİZMİ” ADLI ELMİ KONFRANS KEÇİRİLİB
01.07.2024“Mədəniyyətimizin zənginləşməsində Aşıq Ələsgər amilindən istifadə mexanizmi” elmi konfransı iştirakçılarına
29.06.2024“DƏDƏ ƏLƏSGƏR OCAĞI” KİTABI NƏŞR OLUNUB
27.06.2024“Qərbi Azərbaycan Kuboku” uğrunda minifutbol turnirinin açılış mərasimi keçirilib
26.06.2024Vətən anam, Vətən eşqim, ovqatım.
Yaddan çıxmaz dəyəri var Göyçənin.
Qərbi Azərbaycan əsilli iki gəncin toy mərasimi təşkil olunacaq. Naxçıvanda “Qərbi Azərbaycana qayıdış” festival-konqres keçirilir.
21.06.2024POEZİYA BİLİCİSİ HƏKİM
18.06.2024
Göyçə.az saytı müstəqil media orqanı olaraq, Oğuz Türklərinin əzəli vətəni - Qərbi Azərbaycanın bütün mahallarının: tarixini, folklor - etnoqrafiyasını, qədim abidələrini, ədəbiyyat və mədəniyyətini; ictimai-siyasi və elm xadimlərinin həyat və yaradıcılığını; qədim Azərbaycan torpaqlarında süni şəkildə yaradılan Ermənistan dövlətinin işğal faktını işıqlandıracaq, yeni nəsilin maariflənməsi üçün öz töhvəsini verəcəkdir.
Təsisçi və baş redaktor: Qılman İman
Baş redaktorun müavini: İlqar İsmayıl
Redaktor: Günay Vəlizadə
E-poçt: [email protected]
