“Vətən sevgisi yeganə bənzərsiz insan duyğusudur ki, onu bölüşdürmək olmur, onu pay kimi xırdalamaq olmur.” Bu, “Göyçə gölü” poeması ilə ədəbiyyatımızda boy verən Məhərrəm Hüseynovun kitabında yazdığı fikirlərdən seçmədir.
Bəri başdan qeyd edək ki, Azərbaycan filologiya elmində kifayət qədər ciddi alim kimi tanınaraq da qəbul edilən filologiya elmləri doktoru, professor Məhərrəm Hüseynov 10-dan artıq kitabın müəllifi olsa da “Göyçə gölü” onun ilk bədii ədəbiyyat nümunəsidir.
Göyçə gölü, əlim səndən üzüldü,
Yığvalıma dağ-düyünlər düzüldü,
Sənsiz keçən bir an mənə yüz ildi.
Səndən qaçaq ömrüm qəmə boyandı,
Ürəyimdə neçə həsrət oyandı.
Bu, şairin təkcə göyçəlilər deyil, dünyanın harasında olmasından asılı olmayaraq hər bir azərbaycanlı üçün nisgil rəmzinə çevrilən nadir təbiət hadisəsinin- Göyçə gölünün xəyali səyahətinə hazırlıqdır. Əlbəttə, şair formaca ustad Şəhriyarın məşhur “Heydərbabaya salam” poemasını nümunə seçib və məsuliyyətlə demək mümkündür ki, uğurlu bir sənət əsəri yarada bilib.
Onu da xatırladaq ki, “Heydərbabaya salam” poeması “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzetinin 1958-ci il 14 sentyabr sayında professor Həmid Məmmədzadənin “Şəhriyar Təbrizi” adlı məqaləsi ilə Şimali Azərbaycana təqdim olundu. Bu tanışlıq daha sonra professor Qulamhüseyn Beqdeli tərəfindən davam etdirilir.
Akademik M.Arif “Heydərbabaya salam” poeması ilə bağlı yazırdı: "Bu poemanın özəlliyi yalnız ana dilində yazılmasında deyil, onun əsas üstünlüyü mövzu və ideya ilə bədii forma, bədii ifadə tərzi arasında nadir bir uyğunluq, çox müvəffəqiyyətli bir vəhdət yarada bilməsindədir". Akademikin fikirlərini birmənalı olaraq Məhərrəm Hüseynovun “Göyçə gölü” poemasına şamil etmək mümkündür. Oxucularımıza bir daha xatırladaq ki, Göyçə gölü azərbaycanlıların XX əsrin sonlarına- Ermənistan dövləti tərəfindən ölüm qorxusu altında tarixi vətənlərindən çıxarılana qədər soydaşlarımızın daimi yaşayış məskənlərindən biri olub. Onu da yada salaq ki, göl, Cənubi Qafqazda ən iri göllərdən biridir- dəniz səviyyəsindən 1926 metr yüksəklikdə yerləşən bu gölü nadir təbiət hadisəsi hesab edirlər.
Toxluca, Ağbulaq, Şorca, Ardanış,
Cil, Babacan, Pəmbək tarixə tanış.
Ağkilsə, Şişqaya, Məzrədən danış,
Allah, Allah, bu yerlərdə ada bax!
Sözlərdəki doğmalığa, dada bax!
Hə, doğmalığın yarada biləcəyi dadla səslənən bu adların düzümü ilə Məhərrəm Hüseynov Göyçə gölünün ətrafındakı topomonistik xəritəni təqdim edə bilir. Rusiyanın işğalına qədər İrəvan xanlığının tərkibində olan mahal, bolşevik Rusiyasının yaratdığı bolşevik Ermənistanın da beş inzibati rayon arasında bölündü. Həmin bölünmələrdən sonra azərbaycanlılara qarşı etnosid siyasətinin yeni bir mərhələsi başladı, gürcü mütəfəkkiri İlya Çavçavadzenin təbirincə desək, bu mahalda da “erməni alimləri və ağlayan daşlar” erası başladı- onlar toponimlərin erməniləşdirilməsini müəyyən fırıldaqlarla həyata keçirirdilər.
Xatırlatma üçün yada salaq ki, "Kitabi-Dədə Qorqud"da yer-yurd adlarının izi Göyçə gölü boyunca təqdim edilir: eposda Göyçə mahalı, Göyçə gölü, Ağlağan dağı, Ayğır bulağı kimi toponimlərimiz azərbaycanlıların qədim yaddaşının və mədəniyyətinin silinməz izidir.
Dədəm Qorqud “Göyçə dəngiz” deyibdir,
Adicə göl demək sənə, eyibdir,
Sahillərin dağdan zireh geyibdir.
Güneyi yamyaşıl, qardır quzeyi,
Göyçə nədir?- təbiətin muzeyi.
Şair bir gölün dəniz dərdini poeziyanın dili ilə, aydın ifadə edir, mənəvi itkilərin obrazını yaratmağa müvəffəq olur. Poemanın dili zəngin, bədii ifadə vasitələri cəlbedicidir. Oxucu poemanı oxuyub da Azərbaycanın zəngin mədəniyyət və mənəviyyat beşiyinə səyahət edir və sabaha ümidlə baxır, inanır ki, dədə-babalarımızın bu gün əsirlikdə qalan ellərinə oraların tam sahibi kimi dönməliyik:
Göyçə gölü, haraylasan el gələr,
Şimşək çaxar, leysan yağar, sel gələr,
Qoynundan çəkilər qara kölgələr,
Nəfəs dərər Ağ Aşığın diyarı,
Aşıq Ələsgərin dustaq məzarı.
Mahirə Hüseynova
Filologiya elmləri üzrə fəlsəfə doktoru.
Sona Abbasəliqızı Türkiyədə “İlin tarixi roman yazarı” ödülünə sahib oldu
28.04.2024Oxuduğu məktəbdə adı əbədiləşən - ŞƏHİD ELŞAD HƏMİDOV.
20.04.2024Mədəniyyətimizin zənginləşməsində Aşıq Ələsgər amilindən istifadə mexanizmi
16.04.2024Aşıq Ələsgər xalqımızın Qərbi Azərbaycandan deportasiyası dövrünün qurbanı, canlı şahidi kimi
01.04.2024ORDA BİR KƏND VAR, UZAQDA... DOĞMA QARAQOYUNLUM - FOTO
26.03.2024NOVRUZ XALQIMIZIN MİLLİ BAYRAMIDIR!
20.03.2024Bayram Aslanov “Heydər Əliyevin 100 illiyi” yubiley medalı ilə təltif edilib - Fotolar
19.03.202416 mart 2024-cü ildə Qərbi Azərbaycan İcmasında Gənclər Şurasının üzvləri ilə görüş keçirilib.
16.03.2024Niyə məhz Qurbani?
04.03.2024Meşəli kəndində ailəsi qətlə yetirilən qadın: “Atamı diri-diri yandırdılar, anamı, bacımı güllələdilər” - FOTO
26.02.2024Milli düşmənçiliyə qarşı etiraz səsini ucaldan ŞƏXSİYYƏT – FOTOLAR
24.02.2024Qərbi Azərbaycanın rayonları və kəndləri üzrə icma sədrləri və Azərbaycan Respublikasının ərazi vahidləri üzrə nümayəndələrinin 1-ci toplantısı keçirilib
24.02.2024Qərbi Azərbaycan kəndləri – Cıvıxlı
21.02.2024Pəmbək. (Göldək)
21.02.2024BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN - QURBANOV ELŞƏN MAHMUD OĞLU
17.02.2024Prezidentin andiçmə nitqi: inkişafın yeni “yol xəritəsi”
16.02.2024BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN YAZIÇI, PUBLİSİST QƏDİR ASLAN
Qərbi Azərbaycan İcmasında Basarkeçər rayonunun alimləri ilə görüş keçirilib.
12.02.2024QOŞABULAQ
06.02.2024DƏDƏ ƏLƏSGƏRİN 60 YAŞLI MÜRİDİ
16.01.2024DƏDƏ ƏLƏSGƏR SEVDALI İŞ ADAMI
15.01.202460 YAŞIN MÜBARƏK!
15.01.2024AŞIQ İSLAM YUSİFOV
(1893-1968)
Milli dövlətçilik tariximizin məğrur lideri
28.12.2023Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə "Qərbi Azərbaycan yolunda" adlı konfrans keçirilir - FOTOLAR
28.12.2023GÖYÇƏ MAHALI, BASARKEÇƏR RAYONU. BALA MƏZRƏ KƏNDİNİN QISA TARİXİ
27.12.2023AZƏRBAYCAN AŞIQ POEZIYASININ GÖRKƏMLİ NÜMAYƏNDƏLƏRİNDƏN BİRİ ŞAİR, USTAD AŞIQ NÖVRƏS İMANIN 120 İLLİK YUBİLEY TƏDBİRİ KEÇİRİLİB
26.12.2023İLAHİ EŞQİN TƏRCÜMANI
24.12.2023Müzəffər Ali Baş Komandan, Qarabağın Fatehi, sizi doğum günü münasibətilə təbrik edirk!
24.12.2023Həsən Xəyallının şeirlərində dini məqamlar. “Qıfılbənd”in təhlili
21.12.2023BÖYÜK MƏZRƏ - GÖYÇƏ MAHALI
10.12.2023Dekabrın 7-də Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının Vəcihə Səmədova adına Sərgi Salonunda Qərbi Azərbaycan əsilli rəssamların əsərlərindən ibarət sərgi açılıb.
07.12.2023Tanınmış hərbi ekspert Telman Qasımov İrəvana səfər edib.
05.12.2023HƏYATDA ÖZÜMÜ XOŞBƏXT ADAM HESAB EDİRƏM Ki, HEYDƏR ƏLİYEVLƏ BİRGƏ İŞLƏDİM
04.12.2023AMEA müxbir üzvü, Basarkeçər rayon icma sədri, professor Nuru Bayramov İnönü Universitetinin “Fəxri Doktoru” seçilib - FOTOLAR.
03.12.2023Bax, biz Göyçə torpağındayıq...
29.11.2023BAKI DÖVLƏT UNİVERSİTETİNDƏ “Qərbi Azərbaycanda türk müsəlman abidələrinin erməni vandallığına məruz qalması” mövzusunda elmi seminar keçirilib - FOTOLAR
25.11.2023SƏHRADA YALQIZLIQ
25.11.2023Azərbaycanda ilk dəfə “Qərbi Azərbaycana qayıdış” festival-konqres keçirilir FOTO
23.11.2023İcma: Paşinyan hökumətindən azərbaycanlıların Ermənistanda öz dədə-baba yurdlarına qayıdış hüququnu tanımasını gözləyirik
21.11.2023“Azərbaycan Bayrağı” ordeni və “Vətən uğrunda” medalı ilə təltif olunan - MÜBARİZ QULUYEV BABACAN KƏND İCMASININ SƏDRİ SEÇİLDİ-FOTOLAR
14.11.2023Xankəndi şəhərində Vətən müharibəsində əldə edilən Zəfərin üçüncü ildönümünə həsr olunan hərbi parad keçirilib
08.11.2023Qərbi Azərbaycan İcmasının Basarkeçər rayonu Dərə kənd sakinləri və Dərəli kökənli gənclərlə görüşü keçirilib.
07.11.2023Ulu Öndər Heydər Əliyev xatirələrdə
31.10.2023"Azərbaycanlılara qarşı nifrət cinayətləri və nifrət nitqi" hesabatının təqdimatı ilə bağlı konfrans keçirilib.
30.10.2023Oktyabrın 27-də Qərbi Azərbaycan İcmasında (QAİ) “Ulu Öndər Heydər Əliyev xatirələrdə” kitabının təqdimatı keçirilib.
28.10.2023“Oğul” filminin rejissoru: “Erməni hərbçilərdən biri Natiqin cəsurluğunu etiraf etdi” - MÜSAHİBƏ
26.10.2023Nərimanlı gəncləri ilə görüş keçirilib - FOTOLAR
24.10.2023TANINMIŞ ALİM, İSTEDADLI ŞAİR-PUBLİSİST - RAMİZ HƏSƏNLİ ŞİŞQAYA KƏND İCMASININ SƏDRİ SEÇİLDİ
21.10.2023Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş “Qüdrətdən səngərli, qalalı dağlar” adlı konsert proqramı keçirilib.
21.10.2023