Unudulmaz izlər - Gümrah Ömər

Gümrah bəy, sizi şəxsən hardasa 5-6 il olar tanıyıram. Haqqınızda kiçik araşdırma da aparmışam. Vaqif  İbrahimoğlunun yetirmələrindən birisiz. Uzun müddətdir Yuğ teatrında çalışırsız. Və Vaqif  İbrahimoğlunun rejissor yetirməsi tək siz deyilsiniz. Amma Yuğ teatrında rejissor deyəndə, ağlımıza ilk olaraq Gümrah Ömər gəlir. Bu nədən qaynaqlanır?

Mən, Vaqif  İbrahimoğlunun rəsmi olaraq ilk tələbələrindən biriyəm. Tələbəlik dövründən əvvəl aktyor, sonra rejissor kimi fəaliyyətə başlamışam. Və rəhmətlik müəllimimdən sonra  Yuğ teatrında 3 il baş rejissor vəzifəsini həyata keçirmişəm. Yəqin bunla bağlıdır. Buna baxmayaraq Vaqif müəllimin çox istedadlı və kifayət qədər tanınmış rejissor tələbələri var. Bunlar Mikayıl Mikayılov, Günay Səttar, İradə Sayya, Tural Vaqifoğlu, Mirsahib Ağazadə, Şahbaz Rəsul, Ər Toğrul və.s . Yəqin ki, bu adlar sizə tanışdır. Əksəriyyəti teatrlarımızın baş rejissorları olublar və bu gün də fəaliyyətlərini baş rejissor olaraq davam elətdirənlər var.

Qurduğunuz tamaşalardan hansındasa özünüzü aktyor kimi görmək istəmisiz?

Xeyr. Aktyorluq çətin sahədir. Bu peşəyə gərək bütün həyatını həsr edəsən. Mən özümü rejissorluğa həsr etmişəm.  Buna baxmayaraq cəhd  etmək maraqlı olardı. Təbii ki, münasib təklif olsa.

 Deməli, Gümrah Ömər yenidən aktyor ola bilər.

Özümə hər halda belə qadağa qoymamışam. Öz tamaşamda aktyor kimi səhnəyə çıxmağa  heç vaxt  ehtiyac duymamışam. Bilirsiz bizim necə istedadlı və maraqlı, peşəkar aktyorlarımız var. Onlar şükürlər olsun ki, az deyillər. Onlarla işləməyin ayrı bir zövqü var.

Rejissor olmağ oz  seçiminiz olub, və  ya sizi istiqamətləndirən olub?

Təbbi ki, Vaqif  İbrahimoğlu istiqamət verib. Hal-hazırda  bu yolu davam elətdirirəm və peşman da deyiləm. Düşünürəm ki, Ustadımı seçimi mənim üçün ən doğrusudur. Əgər kiçicikdə olsa uğurlarım varsa, buna görə Ustadıma  borcluyam. Ruhu şad olsun.

Eşitdiyimə görə, Vaqif müəllim tələbələrini seçirdi. Necə oldu sizi seçdi?

Deməli, mən şansı gətirənlərdənəm.Vaqif müəllim pedaqoji fəaliyyətini bizim kursla başlayıbdı. Biz, onun ilk tələbələri olmuşuq. Belə demək mümkünsə, bu nə Vaqif müəllimin seçimi olub, nə də bizim. Sadəcə həyat bizi qarşılaşdırıbdır. Biz kursda on bir nəfər olmuşuq, amma beşi sənətdə qalıb. Aramızda kifayyət qədər parlaq istedadlı və bacarıqlı tələbələr var idi. Onlar sənətdə qala bilmədilər. Həyatdır bu. Nə demək olar?

Bəyaq məşqinizə baxdım. Mənə maraqlıdır, hazırladığınız tələbələrin arasında hansını Gümrah Ömərin davamçısı kimi görürsünüz?

Heç birini. Gördükləriniz  aktyor tələbələrdir. Mən çox istəsəm onların yaxşı müəlimləri ola bilərəm. Onlara çağdaş dünyamızda aktyor necə olmalıdır, hansı peşəkar vərdişlərə sahib olmalıdır, hansı düşəncəyə malik olmalıdır kimi kiçik, həmdə vacib məsələləri aşılaya bilsək özümüzü xoşbəxt hesab edərdik. Universitetimizin rəhbərliyinə və Sabah qruplarının rəhbərliyinə təşəkkür edirəm ki, bu gənc istedadlı tələbələrimizlə bizi bir araya gətiriblər. Hal-hazırda bir-birimizdən çox şey öyrənirik. 

Gümrah müəllim qızınız bu il Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin Teatrşünaslıq fakultəsinə qəbul olub. Qızınızı davamçınız kimi görmək istəyərdiniz?

Birinci növbədə biz ayrı-ayrı ixtisaslarla məşquluq. İkincisi, onu deyə bilərəm ki, mən çox şadam ki, qızım Dünya səviyyəli Teatrşünasımız Aydın Talıbzadənin kursunda dərs alır. Aydın Talıbzadə bu gün nadir şəxsiyyətlərdən və  müəllimlərdəndir. Qızım  öz müəlliminə layiq olmağa çalışmalıdır. Bu həm də bir bəxt məsələsidir ki, onun belə bir müəllimi var. Ümid edirəm ki, qızım bunları anlayıb qiymətləndirəcək.

Amma qızınızın rejissor olmasını istəmirdiniz.

Bəli istəmirəm. Ağır və çətin sahədir. Buna baxmayaraq övladlarımıza seçim azadlığı verməliyik. Və eyni zamanda  inam və hörmətlə yanaşmağı bacarmalıyıq.

Övladlarınızdan biri aktyor və ya aktrisa olmaq istəsə necə, etiraz eləmərsiniz?

Qətiyyən. İstedadı varsa, bu işlə peşəkarcasına məşğul ola biləcəksə buyursun. Bizə ancaq məsləhət vermək qalar.

Gümrah bəy, çox maraqlı məşq prosesiniz var. Başqa rejissorların da məşqində olmuşam. Amma sizin məşqiniz mənə fərqli gəldi. Aktyorlarınıza məşq zamanı sərbəstlik verirsiniz. Belə deyək, səhnəni aktyorlarınız qurur. Bir az da təəccübləndim. Özləri də səhnədə hərəkətlərini əvvəlcədən müəyyənləşdirməmişdilər. Siz deyənə qədər elə bildim ki, neçə ayın məşqidir, nəticəsini göstərirlər.

Bu işdəki məqsədimiz bir az ənənədən uzaq olduğu üçün hazırlıq mərhələsinə ehtiyac var. Müasir tələblər bizdən  forma və məzmun anlayışına yeni rakursdan baxmağı tələb edir. Hər-halda istərdik ki, gənc aktyorlarımız səhnədə yaradıcılığla məşğul olmağı bacarsınlar. Özəlliklərini yaradıcılığa tətbiq edə bilsinlər. Öz imkanlarını tanıyıb yaradıcı proses zaman faydalana bilsinlər. Müstəqil yaradıcı aktda iştirak etməyin nə qədər müasir aktyor sənəti üçün vacib olduğunu anlasınlar. Rejissorun və ədəbi əsasın basqısı altında qalmadan, ruhun sərbəst yaradıcılığına gəlib çata bilsinlər. Əlbəttə bunlar arzumuzdur. Buna baxmayaraq mənə elə gəlir ki, biz gənclərlə eyni dildə danışmağı bacarırıq. Bu isə məşqlərimiz də yavaş-yavaş özünü göstərməkdədir.  Mən düşünürəm ki, bu həm əbədi məsələdir, həm də əzəli məsələdir.

İndi çəkilən filmlərin, serialların çoxunu tamaşaçı qəbul eləmir. Baxmayaraq ki, çəkilənlərin arasında qeyri-peşəkarlarla işləməyə məcbur qalan peşəkar aktyorlar da var.  Amma bu gün teatr rejissorları, aktyorları var ki, kino çəkməyə çalışırlar. Bu barədə fikirləriniz maraqlıdır.

Cəhd edirlər. Alınarsa lap yaxşı. Alınmasa dünya dağılmayacaq ki. Bu da bir təcrübə olar. Belə bir deyim var. Cəhd edənə zaval yoxdur. Buyursunlar...

Sonunda teatr rejissoru olmaq istəyən tələbələrə sözünüz...

Bu özünü bəlaya salmaq kimi bir şeydir. Təbii ki, bu işlə peşəkar məşğul olmalarını istəyərdim. Hər bir peşənin  sənətin fundemental əsasları var.  Fundamental əsasları bilmədən yola çıxmaq düzgün olmazdı. Bu işdə nəzəriyyə və təcrübə paralel olmalıdır.  Zaman içində inkişaf təmin olunmalıdır. O inkişaf yolunda şərtlər, texnologiya dəyişir.Yerində və zamanında dəyişikliyə hazır olmalıdırlar. Açıq və çevik düşüncə burada ən vaciblərindəndir.

Bizə arzularınız...

Can sağlığı və uğurlar. Diqqət ayırdığınız üçün təşəkkürlər.

Söhbətləşdi: Şəfaqət Cavanşirzadə