1934-cü ildə Alman dövlət başçısı Adolf Hitlerə ölkənin ən güclü güləşçisi Rudofl Albertin məğlub olması haqqında məruzə ediləndə Fürrer çox qəzəblənmişdi. Alman güləşçinin belini yerə vuran isə azərbaycanlı Rəşid Yusifov idi. Sadəcə o dövrdə faşizmin daxili mahiyyəti üzə çıxmadığı üçün bu hadisəyə idman prizmasından yanaşılırdı.
Yusifov buna qədər əslində türkiyəli pəhlivan Qara Yusifi, habelə ABŞ-ın bir nömrəli güləşçisi Çembers Sipss və Frenk Qudu da məğlub etməyi bacarmışdı. II Dünya Müharibəsi başlayana qədər Rəşid Pəhlivan SSRİ məkanında ən güclü güləşçisi sayılırdı.
Rəşid Yusifov 1900-cü ildə Borçalı mahalının Gorarxı kəndində doğulub, uşaqlıq illəri əsasən Borçalı, Tiflis və Bakıda keçib. 1910-1912-ci illərdə Gorarxı kəndində fəaliyyət göstərən dini məktəbdə təhsil alıb. 15 yaşında ikən Rəşid Yusifovun yalın əllə canavar boğduğu indi də Borçalıda misal kimi çəkilir. Sonradan Yusifovun ailəsi Tiflisin Şeytanbazar məhəlləsində məskunlaşıb. Rəşid 1914-1915-ci illərdə təhsilini Tiflisdə davam etdirib.
1915-ci ildən etibarən Rəşid Yusifov Tiflisdə müxtəlif sirklərdə pənləvan kimi çıxış etməyə başlayıb, 1916-cı ildə sirk səhnəsi zamanı Rəşid gürcü pəhləvanı Pavliyaşvilini məğlub edib. Onun parlaması da bu andan başlayıb. Yusifova diqqət göstərən məşhur gürcü güləş ustası Maysuradze onu öz məşqlərinə dəvət edir.
1916-1917 ci illərdə Rəşid Yusifov təcrübəli güləşçilər Maysuradze və Yemelyanovun tələbəsi olur. Daha sonra Rəşid Yusifovun məşqlərinə güləş üzrə dünya çempionu Karazakumov rəhbərlik edir.
1919-cu ildən etibarən Rəşid Yusifovun peşəkar pəhləvan fəaliyyəti başlayır. İlk əvvəl Tiflisdə gürcü pəhlivanı Berişvilini məğlub edir, daha sonra Osmanlının Mustafa Xamırçı adlı güclü pəhlivan onun dəmir iradəsi qarşısında məğlubiyyətini elan edir.
1920-ci ildə Moskva turnirlərində əldə etdiyi qələbə bu gənc oğlana “Qafqaz çempionu” titulunun verilməsinə səbəb olur. Azərbaycanlı Rəşid Tiflisdə fransız, alman pəhlivanlaının kürəyini yerə vurur.
Şöhrəti getdikcə SSSRİ-yə yayılan güləşçini 1924-cü ildə Azərbaycan rəhbəri Mir Bəşir Qasımov Bakıya dəvət edir. 1925-ci ildən “Borçalı şiri” karyerasını Bakıda davam etdirir. Bu müddətdə Bakı sirkində işləyən gənc Rəşid Aşqabadda fransız güləşçi Nikolye Bredixə qalib gəlir, türkmən pəhləvan Başkirovu və rus güləşçi Şatskinin belini yerə vurur.
1933-cü ilə qədər kifayət qədər təcrübə toplayan Rəşid Yusifov daha sonra Moskva Dövlət Sirkinin truppasında çıxış etməyə, qostrol səfərlərinə başlayır. Məhz bu dövrdə məşhur rus güləşçisi İvan Poddubin ona dərslər verir.
Onun 1934-cü ildə nasist Almaniyasının bir nömrəli güləşçisi Rudolf Alberti məğlub etməsi isə şöhrətini bir qədər də artırır. Alman güləşçinin Rəşid pəhləvana məğlub olması Odolf Hitlerə məruzə edilir. Fürrer bundan bərk qəzəblənir.
1958-ci ilə qədər karyerasını davam etdirən Rəşid Yusifov sonradan peşəkar fəaliyyətini dayandırır, təqüdə çıxdıqdan sonra isə ömrünün sonuna qədər Bakıda yaşayır.
Onunla bağlı başqa bir maraqlı iddia budur ki, Azərbaycanda ilk dəfə buğa ilə açıq döyüşə çıxan da məhz Rəşid Pəhləvan olub.
Emil Maqalov
GOYCE.AZ
Mədəniyyətimizin zənginləşməsində Aşıq Ələsgər amilindən istifadə mexanizmi
16.04.2024Aşıq Ələsgər xalqımızın Qərbi Azərbaycandan deportasiyası dövrünün qurbanı, canlı şahidi kimi
01.04.2024ORDA BİR KƏND VAR, UZAQDA... DOĞMA QARAQOYUNLUM - FOTO
26.03.2024NOVRUZ XALQIMIZIN MİLLİ BAYRAMIDIR!
20.03.2024Bayram Aslanov “Heydər Əliyevin 100 illiyi” yubiley medalı ilə təltif edilib - Fotolar
19.03.202416 mart 2024-cü ildə Qərbi Azərbaycan İcmasında Gənclər Şurasının üzvləri ilə görüş keçirilib.
16.03.2024Niyə məhz Qurbani?
04.03.2024Meşəli kəndində ailəsi qətlə yetirilən qadın: “Atamı diri-diri yandırdılar, anamı, bacımı güllələdilər” - FOTO
26.02.2024Milli düşmənçiliyə qarşı etiraz səsini ucaldan ŞƏXSİYYƏT – FOTOLAR
24.02.2024Qərbi Azərbaycanın rayonları və kəndləri üzrə icma sədrləri və Azərbaycan Respublikasının ərazi vahidləri üzrə nümayəndələrinin 1-ci toplantısı keçirilib
24.02.2024Qərbi Azərbaycan kəndləri – Cıvıxlı
21.02.2024Pəmbək. (Göldək)
21.02.2024BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN - QURBANOV ELŞƏN MAHMUD OĞLU
17.02.2024Prezidentin andiçmə nitqi: inkişafın yeni “yol xəritəsi”
16.02.2024BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN YAZIÇI, PUBLİSİST QƏDİR ASLAN
Qərbi Azərbaycan İcmasında Basarkeçər rayonunun alimləri ilə görüş keçirilib.
12.02.2024QOŞABULAQ
06.02.2024DƏDƏ ƏLƏSGƏRİN 60 YAŞLI MÜRİDİ
16.01.2024DƏDƏ ƏLƏSGƏR SEVDALI İŞ ADAMI
15.01.202460 YAŞIN MÜBARƏK!
15.01.2024AŞIQ İSLAM YUSİFOV
(1893-1968)
Milli dövlətçilik tariximizin məğrur lideri
28.12.2023Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə "Qərbi Azərbaycan yolunda" adlı konfrans keçirilir - FOTOLAR
28.12.2023GÖYÇƏ MAHALI, BASARKEÇƏR RAYONU. BALA MƏZRƏ KƏNDİNİN QISA TARİXİ
27.12.2023AZƏRBAYCAN AŞIQ POEZIYASININ GÖRKƏMLİ NÜMAYƏNDƏLƏRİNDƏN BİRİ ŞAİR, USTAD AŞIQ NÖVRƏS İMANIN 120 İLLİK YUBİLEY TƏDBİRİ KEÇİRİLİB
26.12.2023İLAHİ EŞQİN TƏRCÜMANI
24.12.2023Müzəffər Ali Baş Komandan, Qarabağın Fatehi, sizi doğum günü münasibətilə təbrik edirk!
24.12.2023Həsən Xəyallının şeirlərində dini məqamlar. “Qıfılbənd”in təhlili
21.12.2023BÖYÜK MƏZRƏ - GÖYÇƏ MAHALI
10.12.2023Dekabrın 7-də Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının Vəcihə Səmədova adına Sərgi Salonunda Qərbi Azərbaycan əsilli rəssamların əsərlərindən ibarət sərgi açılıb.
07.12.2023Tanınmış hərbi ekspert Telman Qasımov İrəvana səfər edib.
05.12.2023HƏYATDA ÖZÜMÜ XOŞBƏXT ADAM HESAB EDİRƏM Ki, HEYDƏR ƏLİYEVLƏ BİRGƏ İŞLƏDİM
04.12.2023AMEA müxbir üzvü, Basarkeçər rayon icma sədri, professor Nuru Bayramov İnönü Universitetinin “Fəxri Doktoru” seçilib - FOTOLAR.
03.12.2023Bax, biz Göyçə torpağındayıq...
29.11.2023BAKI DÖVLƏT UNİVERSİTETİNDƏ “Qərbi Azərbaycanda türk müsəlman abidələrinin erməni vandallığına məruz qalması” mövzusunda elmi seminar keçirilib - FOTOLAR
25.11.2023SƏHRADA YALQIZLIQ
25.11.2023Azərbaycanda ilk dəfə “Qərbi Azərbaycana qayıdış” festival-konqres keçirilir FOTO
23.11.2023İcma: Paşinyan hökumətindən azərbaycanlıların Ermənistanda öz dədə-baba yurdlarına qayıdış hüququnu tanımasını gözləyirik
21.11.2023“Azərbaycan Bayrağı” ordeni və “Vətən uğrunda” medalı ilə təltif olunan - MÜBARİZ QULUYEV BABACAN KƏND İCMASININ SƏDRİ SEÇİLDİ-FOTOLAR
14.11.2023Xankəndi şəhərində Vətən müharibəsində əldə edilən Zəfərin üçüncü ildönümünə həsr olunan hərbi parad keçirilib
08.11.2023Qərbi Azərbaycan İcmasının Basarkeçər rayonu Dərə kənd sakinləri və Dərəli kökənli gənclərlə görüşü keçirilib.
07.11.2023Ulu Öndər Heydər Əliyev xatirələrdə
31.10.2023"Azərbaycanlılara qarşı nifrət cinayətləri və nifrət nitqi" hesabatının təqdimatı ilə bağlı konfrans keçirilib.
30.10.2023Oktyabrın 27-də Qərbi Azərbaycan İcmasında (QAİ) “Ulu Öndər Heydər Əliyev xatirələrdə” kitabının təqdimatı keçirilib.
28.10.2023“Oğul” filminin rejissoru: “Erməni hərbçilərdən biri Natiqin cəsurluğunu etiraf etdi” - MÜSAHİBƏ
26.10.2023Nərimanlı gəncləri ilə görüş keçirilib - FOTOLAR
24.10.2023TANINMIŞ ALİM, İSTEDADLI ŞAİR-PUBLİSİST - RAMİZ HƏSƏNLİ ŞİŞQAYA KƏND İCMASININ SƏDRİ SEÇİLDİ
21.10.2023Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş “Qüdrətdən səngərli, qalalı dağlar” adlı konsert proqramı keçirilib.
21.10.2023Erməni dostunun azərbaycanlı yazıçıya hər il yazdığı mesaj: “Axırda...” – Müsahibə
17.10.2023Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevə
Qərbi Azərbaycan İcmasının TƏBRİKİ
Göyçə.az saytı müstəqil media orqanı olaraq, Oğuz Türklərinin əzəli vətəni - Qərbi Azərbaycanın bütün mahallarının: tarixini, folklor - etnoqrafiyasını, qədim abidələrini, ədəbiyyat və mədəniyyətini; ictimai-siyasi və elm xadimlərinin həyat və yaradıcılığını; qədim Azərbaycan torpaqlarında süni şəkildə yaradılan Ermənistan dövlətinin işğal faktını işıqlandıracaq, yeni nəsilin maariflənməsi üçün öz töhvəsini verəcəkdir.
Təsisçi və baş redaktor: Qılman İman
Baş redaktorun müavini: İlqar İsmayıl
Redaktor: Günay Vəlizadə
E-poçt: [email protected]
