1934-cü ildə Alman dövlət başçısı Adolf Hitlerə ölkənin ən güclü güləşçisi Rudofl Albertin məğlub olması haqqında məruzə ediləndə Fürrer çox qəzəblənmişdi. Alman güləşçinin belini yerə vuran isə azərbaycanlı Rəşid Yusifov idi. Sadəcə o dövrdə faşizmin daxili mahiyyəti üzə çıxmadığı üçün bu hadisəyə idman prizmasından yanaşılırdı.
Yusifov buna qədər əslində türkiyəli pəhlivan Qara Yusifi, habelə ABŞ-ın bir nömrəli güləşçisi Çembers Sipss və Frenk Qudu da məğlub etməyi bacarmışdı. II Dünya Müharibəsi başlayana qədər Rəşid Pəhlivan SSRİ məkanında ən güclü güləşçisi sayılırdı.
Rəşid Yusifov 1900-cü ildə Borçalı mahalının Gorarxı kəndində doğulub, uşaqlıq illəri əsasən Borçalı, Tiflis və Bakıda keçib. 1910-1912-ci illərdə Gorarxı kəndində fəaliyyət göstərən dini məktəbdə təhsil alıb. 15 yaşında ikən Rəşid Yusifovun yalın əllə canavar boğduğu indi də Borçalıda misal kimi çəkilir. Sonradan Yusifovun ailəsi Tiflisin Şeytanbazar məhəlləsində məskunlaşıb. Rəşid 1914-1915-ci illərdə təhsilini Tiflisdə davam etdirib.
1915-ci ildən etibarən Rəşid Yusifov Tiflisdə müxtəlif sirklərdə pənləvan kimi çıxış etməyə başlayıb, 1916-cı ildə sirk səhnəsi zamanı Rəşid gürcü pəhləvanı Pavliyaşvilini məğlub edib. Onun parlaması da bu andan başlayıb. Yusifova diqqət göstərən məşhur gürcü güləş ustası Maysuradze onu öz məşqlərinə dəvət edir.
1916-1917 ci illərdə Rəşid Yusifov təcrübəli güləşçilər Maysuradze və Yemelyanovun tələbəsi olur. Daha sonra Rəşid Yusifovun məşqlərinə güləş üzrə dünya çempionu Karazakumov rəhbərlik edir.
1919-cu ildən etibarən Rəşid Yusifovun peşəkar pəhləvan fəaliyyəti başlayır. İlk əvvəl Tiflisdə gürcü pəhlivanı Berişvilini məğlub edir, daha sonra Osmanlının Mustafa Xamırçı adlı güclü pəhlivan onun dəmir iradəsi qarşısında məğlubiyyətini elan edir.
1920-ci ildə Moskva turnirlərində əldə etdiyi qələbə bu gənc oğlana “Qafqaz çempionu” titulunun verilməsinə səbəb olur. Azərbaycanlı Rəşid Tiflisdə fransız, alman pəhlivanlaının kürəyini yerə vurur.
Şöhrəti getdikcə SSSRİ-yə yayılan güləşçini 1924-cü ildə Azərbaycan rəhbəri Mir Bəşir Qasımov Bakıya dəvət edir. 1925-ci ildən “Borçalı şiri” karyerasını Bakıda davam etdirir. Bu müddətdə Bakı sirkində işləyən gənc Rəşid Aşqabadda fransız güləşçi Nikolye Bredixə qalib gəlir, türkmən pəhləvan Başkirovu və rus güləşçi Şatskinin belini yerə vurur.
1933-cü ilə qədər kifayət qədər təcrübə toplayan Rəşid Yusifov daha sonra Moskva Dövlət Sirkinin truppasında çıxış etməyə, qostrol səfərlərinə başlayır. Məhz bu dövrdə məşhur rus güləşçisi İvan Poddubin ona dərslər verir.
Onun 1934-cü ildə nasist Almaniyasının bir nömrəli güləşçisi Rudolf Alberti məğlub etməsi isə şöhrətini bir qədər də artırır. Alman güləşçinin Rəşid pəhləvana məğlub olması Odolf Hitlerə məruzə edilir. Fürrer bundan bərk qəzəblənir.
1958-ci ilə qədər karyerasını davam etdirən Rəşid Yusifov sonradan peşəkar fəaliyyətini dayandırır, təqüdə çıxdıqdan sonra isə ömrünün sonuna qədər Bakıda yaşayır.
Onunla bağlı başqa bir maraqlı iddia budur ki, Azərbaycanda ilk dəfə buğa ilə açıq döyüşə çıxan da məhz Rəşid Pəhləvan olub.
Emil Maqalov
GOYCE.AZ
Nasistlərə yardım edən Soros: "Mənəviyyatsız insanam" - ETİRAFLAR
04.08.2020Vətənpərvər alim, Fəal ictimaiyyətçi
03.08.2020Qərbi Azərbaycan İrəvan Respublikasının DÖVLƏT GERBİ qəbul olundu
03.08.2020Azərbaycan dilinin orijinal qrammatikası 400 il sonra
03.08.20201 Avqust - Azərbaycan Əlifbası Günüdür
Qurban bayramının yaranma tarixi və İslamda yayılmasının sosial aspektləri
31.07.2020Atasını ermənilər öldürdü, qardaşı repressiya olundu, oğlu onu illərlə aldatdı - Gülməkdən ölən böyük aktyorumuz
30.07.2020Hamburqlu bar qızı necə Qdanskda türmə cəlladı oldu... - 22 yaşlı Jenni Barkman minlərlə əsiri məhv edib
29.07.2020Abbasqulu bəy Şadlinski: Andranikə və Qareqin Njdeyə dəfələrlə qan udduran qəhrəman
28.07.2020Jukovun sədaqətli sürücüsü – Buçindən marşal əleyhinə ifadə almaq istəyiblər, verməyib, 5 il həbs cəzası alıb.
25.07.2020Bu gün Ağdam rayonunun işğalından 27 il ötür.
23.07.2020Milli Mətbuat - 145 il
22.07.2020BİZ ERMƏNİLƏRƏ NƏ VAXT QALİB GƏLƏCƏYİK?
20.07.2020Onların hədəfi yalnız Qarabağ deyil...” – “Food City”dən erməniləri qovan İlham Rəhimov
18.07.2020Fransız tarixçi: Bu, Paşinyan hökumətinə inamsızlığı dünyaya sübut etdi
17.07.2020Şəhid İsmayılovla vida mərasimi keçirilir - Fotolar
16.07.2020Ermənilərin “Qarabağ” imtinası: “Arsax” nə deməkdir?
15.07.2020Şəhidlərimizin qisası alındı - TƏFƏRRÜATLAR
15.07.2020Şəhid polkovnik-leytenant Raquf Orucovun həyat yoldaşı Sevinc Orucovanın bu gün şəhid olmuş general-mayor Polad Həşimova məktubu
14.07.2020Yolu Bakıdan keçən marşal – Stalinin dostu, SSRİ-nin ən uğursuz hərbçisi və ən şanslı naziri.
14.07.2020ŞƏKİ ÜSYANI İşğalçı rusiya ordusuna bitməyən nifrətin dastanı.
11.07.2020Prezident İlham Əliyevin çağırışına uyğun olaraq YAP tərəfindən “Qərbi Azərbaycanda soyqırımına məruz qalmış toponimlərimiz” kitabı nəşr olunub.
09.07.2020İKİ DİLLİLİK (BİLİNGUALİSM)
08.07.2020Alman qəzeti İrəvan xanlığından nə yazıb?
08.07.2020Nazim Hikmətin yeni şeirləri tapıldı -FOTOLAR
06.07.2020Hitleri qəzəbləndirən, fransız və rus idmançıları peşman edən “Borçalı şiri”
04.07.2020Semaşko”nun həkimi Hicran Mustafayeva: “Mən cəhənnəmi yerdə gördüm”
04.07.2020Nazir mənzilindən sürgün düşərgəsinin barakına – Gözəl yazıçı xanım 18 il boyunca iztirablar çəkib.
03.07.2020Cek Londonun pandemiya ilə bağlı öncəgörməsi
"SÖZÜN XAQANI” HAQQINDA SÖZ
30.06.2020Həsən bəy Zərdabinin ailəsi haqqında bilmədiyiniz – Faktlar
28.06.2020Ermənistanda yetişdirilən “Azərbaycan Türkləri”
28.06.202026 iyun Azərbaycanın Milli Ordu Günüdür
26.06.2020Ağcabədinin Salmanbəyli kəndi Şaumyanın silahdaşının adını daşıyır - ARAŞDIRMA
25.06.2020Anadoluda erməni etnosu necə ortaya çıxdı?-Şahlar Hacıyev
24.06.2020Kremlin məmurlarının ölümündə Andropov müəmması-SSRİ tarixinin sirli hadisələri...
23.06.2020Ermənilər Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ən uğurlu diplomatı haqda ARXİVLƏRİ AÇDILAR
22.06.2020Buhenvald düşərgəsində əsirlərə cəhənnəm əzabı yaşadan ər-arvad – biri həşərilik edib, o biri sifilis tutub.
21.06.2020Nuh yurdu Naxçıvanı erməni hücumlarından qoruyan xilaskar
20.06.2020Mübariz İbrahimov Azərbaycan əsgərinin qəhrəmanlıq rəmzidir
18.06.2020Xalqın ən birinci günahı kitab oxumamaqdır.
18.06.2020Kompleks yanaşma olmazsa, virus pik həddə çatacaq..." - ATU-nun dosenti ilə MÜSAHİBƏ
17.06.202015 İyun - Milli Qurtuluş Günü Azərbaycan dövlətçiliyinin xilas günüdür
15.06.2020Müasir Azərbaycanın müstəqil dövlət kimi inkişafının əsasında Qurtuluş məfkurəsi və Ulu Öndər Heydər Əliyevin xilaskarlıq missiyası dayanır
14.06.2020Heydər Əliyev Azərbaycanın xilaskarıdır - Akademik YAZDI
13.06.2020Qətlə yetirilən nazir, azad edilən qatil
12.06.2020“MONQOL-TATARLAR” MƏNBƏ VƏ RƏSMLƏRDƏ SARIŞINDIRLAR
10.06.2020Nərimanov məsələsi - Mehman Cavadoğlu yazır
Erməni vandalizmi: Qarakilsə necə Sisian rayonu oldu? - İnanılmaz faktlar
07.06.2020Stalin ölənə qədər Hitlerin sağ olduğuna inanırdı – İspan mediası
07.06.2020
Göyçə.az saytı müstəqil media orqanı olaraq, Oğuz Türklərinin əzəli vətəni - Qərbi Azərbaycanın bütün mahallarının: tarixini, folklor - etnoqrafiyasını, qədim abidələrini, ədəbiyyat və mədəniyyətini; ictimai-siyasi və elm xadimlərinin həyat və yaradıcılığını; qədim Azərbaycan torpaqlarında süni şəkildə yaradılan Ermənistan dövlətinin işğal faktını işıqlandıracaq, yeni nəsilin maariflənməsi üçün öz töhvəsini verəcəkdir.
Təsisçi və baş redaktor: Qılman İman
Baş direktor: Xətai Ələsgərli
Baş redaktorun müavini: Şəfaqət Cavanşirzadə
Redaktor: İlqar İsmayılov
E-poçt: [email protected]
