Səfiyar Musayev

Səfyar Musayev 1935-ci il iyulun 17-də qədim Azərbaycan torpağı ‎İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasının Basarkeçər rayonunun Nərimanlı ‎‎(Hüseynqulu Ağalı) kəndində dünyaya göz açmışdır.‎ S.Musayev 1953-cü ildə orta məktəbi qızıl medalla bitirdikdən sonra Bakı Dövlət ‎Universitetinin Tarix fakültəsinə daxil olmuş və 1958-ci ildə ali təhsilini ‎fərqlənmə diplomu ilə başa çatdırmışdır. ‎Fəaliyyəti, elmə olan böyük marağı S.Musayevi 1962-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin ‎aspiranturasına gətirib çıxarmış, 1965-ci ildə tarix elmləri namizədi, 1980-ci ildə ‎tarix elmləri doktoru alimlik dərəcəsinə, 1981-ci ildə isə professor adına layiq ‎görülmüşdür.‎‎ 1986-cı ildə BDU-nun Humanitar fakültələr üzrə siyasi tarix kafedrasının müdiri ‎seçilmiş və ömrünün son günlərinə kimi bu vəzifədə çalışmışdır. ‎Professor Səfyar Musayev çox gərgin, səmərəli və məhsuldar işləyən görkəmli ‎tədqiqatçı alim idi. O, tarixin başlıca elmi istiqamətlərindən hesab edilən siyasi ‎tarix sahəsində geniş araşdırmalar aparan, onu dəqiq fakt və sənədlərlə ‎zənginləşdirən, yeni elmi məktəb yaradan alimlərdən idi. Tədqiqatçının ictimai-‎siyasi hərəkatlar və partiyalar, ölkəmizin iqtisadi, tarixi və mədəni problemlərini ‎elmi cəhətdən işıqlandıran monoqrafiyaları, məqalələri, müəllifi və redaktoru ‎olduğu kitablar, dərsliklər indi də öz aktuallığını saxlamaqdadır. O, 400-dən çox ‎elmi əsərin, o cümlədən 6 monoqrafiya və 10 kitabın müəllifidir. ‎Səfyar Musayevin rəhbərliyi altında 30-a qədər namizədlik dissertasiyası müdafiə ‎olunmuşdur. Almaniya, Avstriya, Türkiyə, İran, Çin, Çexiya, Kipr və b. ‎ölkələrdə siyasi tarixin tədrisi, türkdilli xalqları düşündürən problemlərlə bağlı ‎simpoziumlarda, konfranslarda maraqlı məruzələr etmişdir.‎ Görkəmli alim ömrünün 40 ilindən çoxunu BDU-da keçirmişdir. O, bu müddət ‎ərzində universitetin ictimai-siyasi və elmi həyatında mühüm xidmətlər ‎göstərmişdir. Səfyar müəllimin rəhbərliyi altında ilk dəfə BDU-da Siyasi tarix ‎kafedrası yaradılmış və səmərəli fəaliyyət göstərmişdir. Onun rəhbərliyi ilə 1991-‎ci ildə respublikamızda ilk dəfə olaraq ali məktəb tələbələri üçün fundamental ‎xarakterli “ Siyasi tarix ” dərsliyi çap edilmişdir. 1998-ci ildə işıq üzü görən bu ‎dərsliyin ikinci cildi respublikanın təhsil sistemində siyasi fənlərin tədrisində ‎yaranan boşluğun aradan qaldırılmasında mühüm hadisə olmuşdur.‎ Siyasi fəaliyyətiYAP-ın yaradıcıları olan 91-lərdən bir qrupu görkəmli alim Səfyar Musayev təkcə müəllimlik fəaliyyəti ilə kifayətlənməmiş, ‎respublikanın ictimai-siyasi həyatında yaxından iştirak etmişdir. Onun həyatı və ‎fəaliyyəti Azərbaycanın müstəqilliyi, suverenliyi və ərazi bütövlüyü uğrunda ‎gedən ictimai-siyasi proseslərlə sıx bağlı idi. 1980-ci illərin axırları - 1990-cı ‎illərin əvvəllərində Azərbaycanın bir dövlət kimi tarix səhnəsindən silinib getmək ‎təhlükəsi yarandığı dövrdə Səfyar Musayev universitetin bir qrup müəllimi ilə ‎birlikdə mübarizəyə qalxdı. O, 1992-ci il oktyabrın 16-da “ Səs ” qəzetində dərc ‎etdirdiyi “ Mən niyə əliyevçiyəm ” məqaləsində Heydər Əliyevin tarixi xidmətlərini ‎qeyd etməklə belə bir nəticəyə gəlirdi ki, Azərbaycanı düşmüş olduğu bu bəladan ‎yalnız və yalnız Heydər Əliyev xilas edə bilər.‎ Həmin illərdə mərhum professor Səfyar Musayevin ictimai-siyasi xadim Murtuz ‎Ələsgərov və Əli Əhmədovun rəhbərliyi ilə Azərbaycanda ilk dəfə məhz BDU-nun ‎Humanitar fakültələr üzrə siyasi tarix kafedrasında “ Heydər Əliyevin müdafiəsi ‎mərkəzi ” yaradılmış və ulu öndərin sədrliyi ilə Azərbaycanda yeni bir partiya ‎təsis edilməsi ideyası ortaya çıxmışdı. YAP 1992-ci il noyabrın 21-də Naxçıvan ‎şəhərində təsis edildikdən sonra mərhum Səfyar Musayevin rəhbərliyi ilə ‎Azərbaycanda birinci olaraq çalışdığı kafedrada 17 nəfərin iştirakı ilə YAP-ın ilk ‎təşkilatı yaradıldı. Xalqımızın böyük rəhbəri Heydər Əliyevin xidmətlərini və ‎fəaliyyətini dəstəkləmək istiqamətində Səfyar Musayevin apardığı çoxşaxəli ‎siyasi iş, Heydər Əliyevlə və respublikamızın digər rəhbərləri ilə qurulan əlaqələr, ‎ulu öndərin məktəbini keçən Səfyar Musayev resublikamızda artıq görkəmli ‎ictimai-siyasi xadimə çevrilmişdi. Xalqımız onu 1995-ci il noyabrın 12-də 74 ‎saylı Goranboy-Naftalan seçki dairəsindən Azərbaycan Respublikasının Milli ‎Məclisinə deputat seçmiş, Milli Məclis isə onu İnsan hüquqları daimi ‎komissiyasının, daha sonra isə Müstəqil Dövlətlər Birliyi Parlament ‎Assambleyasında Sosial siyasət və insan hüquqları daimi komissiyasının sədri ‎təyin etmişdi. O, hər iki məsul vəzifənin öhdəsindən bacarıqla gəlmişdi. Səfyar ‎Musayev Azərbaycanın 1995-ci il 12 noyabrında qəbul olunan ilk ‎Konstitusiyasını hazırlayan komissiyanın üzvü olmuşdur. ‎Professor Səfyar Musayev zəngin elmi-pedaqoji irs qoyub getmişdir. O, istedadlı ‎alim, bacarıqlı təşkilatçı olmaqla bərabər, ustad pedaqoq idi. Elmi-pedaqoji ‎fəaliyyəti dövründə özünə qarşı həmişə tələbkar olmuş, mühazirə və ‎seminarlarında dövrün elmi nailiyyətlərindən məharətlə istifadə etmiş, müəllim ‎ləyaqətini həmişə uca tutmuşdur. ‎Görkəmli elm xadimi hər kəsə, o cümlədən rəhbərlik etdiyi kollektivin bütün ‎üzvlərinə münasibətdə səmimi, nəzakətli və mehriban idi. Onlara daim qayğı ‎göstərirdi, xeyirxahlıq onun amalı idi. S.Musayev görkəmli alim olmaqla yanaşı, ‎həm də humanist və alicənab insan idi. Səfyar müəllim səriştəli təşkilatçı, ‎bacarıqlı siyasətçi, işgüzar və prinsipial şəxsiyyət kimi tanınırdı. O, ədalətsizliyə ‎və haqsızlığa qarşı barışmaz mübariz, adamları tanımaq və onların qəlbinə yol ‎tapmaq, insanları özünə cəlb etmək kimi yüksək keyfiyyətlərə malik idi. ‎Mərhum professorun amalı hər yerdə qanunun aliliyini qorumaq, qanun ‎qarşısında hamının bərabərlik prinsipini müdafiə etmək idi. Səfyar müəllimin ən ‎böyük arzusu ölkəmizin ərazi bütövlüyünü bərpa etmək, onu göz bəbəyi kimi ‎qorumaq, erməni işgalçıları tərəfindən zəbt olunmuş ərazilərimizin azad edilməsi, ‎milyondan çox qaçqının öz yurdlarına qayıtmasına nail olmaq idi.‎ Yeni Azərbaycan Partiyasının nüfuzlu şəxlərindən sayılan Səfiyar Musayev 1999-cu ildə dünyasını dəyişib. 1935-ci ildə anadan olan S.Musayev 74 saylı Goranboy-Naftalan seçki dairəsindən seçilmişdi. İctimai xadim, professor Musayev Səfiyar Bəylər oğlunun (17.07.1935 – 06.01.1999) anadan olmasının 75 illiyi dövlət tərəfindən qeyd olunmuşdur.