Zaur Zakir oğlu Ələkbərov Xocalısoyqırımının canlı şahidlərindəndir. Faciə onun yeniyetməlik dövrünə təsadüf edib. O, 13 yaşında ən yaxın ailə üzvlərindən 71 nəfərini itirib. Gözlərinin qarşısında bibiləri və övladları qətlə yetirilib. Zaur Ələkbərovun “Report”a müsahibəsini təqdim edirik.
- Xocalı soyqırımı xatirələrinizdə necə qalıb?
- Mən 1979-cu ildə Xocalı şəhərində anadan olmuşam. Ermənilərlə münaqişə başlayandan, demək olar ki, hər gün atəş səsləri eşidirdik. Ermənilər rusların da köməyi ilə “Alazan” və “Kristal” raketləri ilə kəndi atəşə tuturdular. Şəhəri xocalılardan ibarət özünümüdafiə batalyonu qoruyurdu. Onların əlində də ağır silahlar yox idi. Xocalı hər tərəfdən mühasirəyə alınmış vəziyyətdə idi. Şuşaya gedən vertolyot vurulduqdan sonra isə Azərbaycanla əlaqəmiz tamamilə kəsilmişdi. Nəticədə buğdanı qaynadıb yemək məcburiyyətində qalırdıq. Uzun müddətdir ki, heç kəs öz evində yaşamırdı, daha etibarlı olan zirzəmilərdə gecələyirdilər. Qonşularımız və qohumlarımız da evimizin zirzəmisi böyük və etibarlı olduğundan bizə yığılmışdılar. Gecə saat 22:00-23:00 aralığında atəş səsləri daha da artmağa başladı. Bizə mərkəzdəki məktəbin zirzəmisinə tərəf getməyi və oranın daha etibarlı olduğunu bildirdilər. Biz qohum-qonşularımızla birlikdə evin zirzəmisindən çıxıb məktəbə tərəf qaçmağa başladıq. Anam balaca qardaşımı qucağına götürüb, mən də atamın əlindən tutub qaçırdıq. Həmin əraziyə çatanda insanlar Kətik dağı deyilən istiqamətə doğru üz tutduqlarını gördük. Hər tərəf qar idi. Buradan Ağdama doğru getməyə çalışırdıq. Beləcə atəş səsləri altında qarlı hava şəraitində dağa dırmaşaraq hərəkət edirdik. Bizdən əvvəl gedən qonşularımızın bəziləri isə ermənilər tərəfindən əsir alındığından onların fəryad səslərini eşidirdik. Dağın lap təpəsində çevrilib geriyə baxdım. Şəhər od içində yanırdı. Onların içində bizim evimiz də var idi. Bir də həmin yanan şəhərə qayıtmayacağımızı haradan biləydik.
- Yəqin həmin ağrılı günlər gözünüzün önündən heç zaman getməz...
Sanki meyitlər qarın üzərinə səpələnmişdi. Uşaq olduğumdan indiki kimi fərqinə varmamışdım. Amma qıpqırmızı rəngə boyanmış ağ qar gözlərimin önündən hələ də getmir. Həmin günü anam ayağından yaralandı. Dəsmalı ilə ayağını bağlayıb yenə axsaya-axsaya yola davam etməyə başladı. İnsanlar qrup halında gedirdilər. Hər qrupda 2-3 nəfər özünümüdafiə batalyonunun döyüşçülərindən də var idi. Onların əksəriyyəti yenidən qayıdıb insanları çıxarmağa çalışırdılar. Arada atışma səsləri də gəlirdi. Ermənilərin irəlidə gedən qrupları əsir götürdüyünü eşitdik. Səsimizi eşitməmələri üçün sakitcə ağacların arasında gözləməyə başladıq. Səhərə yaxın yenidən Ağdama tərəf hərəkət etdik. Biz də əsir düşə bilərdik. Əsir düşməməyimizin səbəbi Ağdam istiqamətindən ermənilərin başlarını qatan hücum olmuşdu. Kiçik qardaşlarım çox qorxurdu. Mən qorxsam da, özümü cilovlayıb onlara ürək-dirək verirdim. Ən azından, böyük qardaş olduğumu unutmamışdım.
- Soyqırım qurbanları arasında ailə üzvlərinizdən varmı?
- Ailə üzvlərimizdən babam, nənəm, bibilərim və onların uşaqları olmaqla, ən yaxınlarımızdan, ümumilikdə, 71 nəfər şəhid oldu. Ümumiyyətlə, Xocalıda şəhid olanların əksəriyyəti qohum idilər.
- Xocalı faciəsinin ildönümündə hansı hissləri yaşayırsınız?
- İtki tək əlamətdar məqamlarda deyil, həmişə duyulan bir hissdir. Faciənin ildönümünün digər günlərdən fərqi bu günlərdə ziyarətimizə gələnlərin, təsəlli verənlərin sayının çox olmasındadır. Bu həm dostlar, yaxınlar, həm də dövlət rəsmiləri tərəfindən bizə göstərilən qayğının nəticəsidir.
- Yaxınlarınız arasında əsir və itkin düşən olubmu?
- Əlbəttə var. Əsirlikdən azad olunan qohumlarım var. Bəzi yaxınlarımızın taleyindən isə indiyədək heç bir xəbər yoxdur.
- Doğulduğunuz yerdən didərgin düşmək nə qədər ağrılı bir hissdir?
Bunu ifadə etməkdə çətinlik çəkəcəyəm. Çünki hisslərimi sözə çevirməyə gücüm çatmır. Həyatda nə qədər uğur qazansan belə sənin uşaqlığının keçdiyi yerlərə əlin çatmırsa, qazandığın uğurlar birtərəflidir.
- Faciədən qurtulduğunuza görə kimə borclusunuz?
- Ümumiyyətlə, hər şeyə görə Allaha borcluyam. Xocalı faciəsindən xilas olmağımızda Ağdam döyüşçülərinin və Xocalı özünümüdafiə batalyonunun böyük rolu olub.
- Hazırda nə iş məşğulsunuz?
- Biz Xocalı faciəsindən sağ çıxandan sonra Cəlilabad rayonunun indiki Göytəpə şəhərində yerləşdik. Orta məktəbi də burada bitirdim. Hazırda Göytəpə şəhər 1 nömrəli tam orta məktəbin direktoruyam. Şəhərin fəxri sakiniyəm. Prezident İlham Əliyevin imzaladığı sərəncamla “İlin müəllimi” adına layiq görülmüşəm.
- Siz artıq 13 yaşınızdan Göytəpədə yaşayırsınız. Torpaqlarımız işğaldan azad olunarsa, Xocalıya qayıtmaq istəyərsiniz?
- Aprel döyüşlərindən sonra bizdə torpağımıza qayıdacağımıza inam yaranıb. Düzdür, Göytəpə şəhəri mənim ikinci vətənimdir. Mən burada məktəbi bitirmişəm. Heç bir zaman buranı unutmaram. Ancaq öz doğma vətənimə qayıtmaq üçün hər şeyimi qurban verərdim.
Oxuduğu məktəbdə adı əbədiləşən - ŞƏHİD ELŞAD HƏMİDOV.
20.04.2024Mədəniyyətimizin zənginləşməsində Aşıq Ələsgər amilindən istifadə mexanizmi
16.04.2024Aşıq Ələsgər xalqımızın Qərbi Azərbaycandan deportasiyası dövrünün qurbanı, canlı şahidi kimi
01.04.2024ORDA BİR KƏND VAR, UZAQDA... DOĞMA QARAQOYUNLUM - FOTO
26.03.2024NOVRUZ XALQIMIZIN MİLLİ BAYRAMIDIR!
20.03.2024Bayram Aslanov “Heydər Əliyevin 100 illiyi” yubiley medalı ilə təltif edilib - Fotolar
19.03.202416 mart 2024-cü ildə Qərbi Azərbaycan İcmasında Gənclər Şurasının üzvləri ilə görüş keçirilib.
16.03.2024Niyə məhz Qurbani?
04.03.2024Meşəli kəndində ailəsi qətlə yetirilən qadın: “Atamı diri-diri yandırdılar, anamı, bacımı güllələdilər” - FOTO
26.02.2024Milli düşmənçiliyə qarşı etiraz səsini ucaldan ŞƏXSİYYƏT – FOTOLAR
24.02.2024Qərbi Azərbaycanın rayonları və kəndləri üzrə icma sədrləri və Azərbaycan Respublikasının ərazi vahidləri üzrə nümayəndələrinin 1-ci toplantısı keçirilib
24.02.2024Qərbi Azərbaycan kəndləri – Cıvıxlı
21.02.2024Pəmbək. (Göldək)
21.02.2024BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN - QURBANOV ELŞƏN MAHMUD OĞLU
17.02.2024Prezidentin andiçmə nitqi: inkişafın yeni “yol xəritəsi”
16.02.2024BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN YAZIÇI, PUBLİSİST QƏDİR ASLAN
Qərbi Azərbaycan İcmasında Basarkeçər rayonunun alimləri ilə görüş keçirilib.
12.02.2024QOŞABULAQ
06.02.2024DƏDƏ ƏLƏSGƏRİN 60 YAŞLI MÜRİDİ
16.01.2024DƏDƏ ƏLƏSGƏR SEVDALI İŞ ADAMI
15.01.202460 YAŞIN MÜBARƏK!
15.01.2024AŞIQ İSLAM YUSİFOV
(1893-1968)
Milli dövlətçilik tariximizin məğrur lideri
28.12.2023Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə "Qərbi Azərbaycan yolunda" adlı konfrans keçirilir - FOTOLAR
28.12.2023GÖYÇƏ MAHALI, BASARKEÇƏR RAYONU. BALA MƏZRƏ KƏNDİNİN QISA TARİXİ
27.12.2023AZƏRBAYCAN AŞIQ POEZIYASININ GÖRKƏMLİ NÜMAYƏNDƏLƏRİNDƏN BİRİ ŞAİR, USTAD AŞIQ NÖVRƏS İMANIN 120 İLLİK YUBİLEY TƏDBİRİ KEÇİRİLİB
26.12.2023İLAHİ EŞQİN TƏRCÜMANI
24.12.2023Müzəffər Ali Baş Komandan, Qarabağın Fatehi, sizi doğum günü münasibətilə təbrik edirk!
24.12.2023Həsən Xəyallının şeirlərində dini məqamlar. “Qıfılbənd”in təhlili
21.12.2023BÖYÜK MƏZRƏ - GÖYÇƏ MAHALI
10.12.2023Dekabrın 7-də Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının Vəcihə Səmədova adına Sərgi Salonunda Qərbi Azərbaycan əsilli rəssamların əsərlərindən ibarət sərgi açılıb.
07.12.2023Tanınmış hərbi ekspert Telman Qasımov İrəvana səfər edib.
05.12.2023HƏYATDA ÖZÜMÜ XOŞBƏXT ADAM HESAB EDİRƏM Ki, HEYDƏR ƏLİYEVLƏ BİRGƏ İŞLƏDİM
04.12.2023AMEA müxbir üzvü, Basarkeçər rayon icma sədri, professor Nuru Bayramov İnönü Universitetinin “Fəxri Doktoru” seçilib - FOTOLAR.
03.12.2023Bax, biz Göyçə torpağındayıq...
29.11.2023BAKI DÖVLƏT UNİVERSİTETİNDƏ “Qərbi Azərbaycanda türk müsəlman abidələrinin erməni vandallığına məruz qalması” mövzusunda elmi seminar keçirilib - FOTOLAR
25.11.2023SƏHRADA YALQIZLIQ
25.11.2023Azərbaycanda ilk dəfə “Qərbi Azərbaycana qayıdış” festival-konqres keçirilir FOTO
23.11.2023İcma: Paşinyan hökumətindən azərbaycanlıların Ermənistanda öz dədə-baba yurdlarına qayıdış hüququnu tanımasını gözləyirik
21.11.2023“Azərbaycan Bayrağı” ordeni və “Vətən uğrunda” medalı ilə təltif olunan - MÜBARİZ QULUYEV BABACAN KƏND İCMASININ SƏDRİ SEÇİLDİ-FOTOLAR
14.11.2023Xankəndi şəhərində Vətən müharibəsində əldə edilən Zəfərin üçüncü ildönümünə həsr olunan hərbi parad keçirilib
08.11.2023Qərbi Azərbaycan İcmasının Basarkeçər rayonu Dərə kənd sakinləri və Dərəli kökənli gənclərlə görüşü keçirilib.
07.11.2023Ulu Öndər Heydər Əliyev xatirələrdə
31.10.2023"Azərbaycanlılara qarşı nifrət cinayətləri və nifrət nitqi" hesabatının təqdimatı ilə bağlı konfrans keçirilib.
30.10.2023Oktyabrın 27-də Qərbi Azərbaycan İcmasında (QAİ) “Ulu Öndər Heydər Əliyev xatirələrdə” kitabının təqdimatı keçirilib.
28.10.2023“Oğul” filminin rejissoru: “Erməni hərbçilərdən biri Natiqin cəsurluğunu etiraf etdi” - MÜSAHİBƏ
26.10.2023Nərimanlı gəncləri ilə görüş keçirilib - FOTOLAR
24.10.2023TANINMIŞ ALİM, İSTEDADLI ŞAİR-PUBLİSİST - RAMİZ HƏSƏNLİ ŞİŞQAYA KƏND İCMASININ SƏDRİ SEÇİLDİ
21.10.2023Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş “Qüdrətdən səngərli, qalalı dağlar” adlı konsert proqramı keçirilib.
21.10.2023Erməni dostunun azərbaycanlı yazıçıya hər il yazdığı mesaj: “Axırda...” – Müsahibə
17.10.2023