Türklər, nəslin davamını təmin edən uşağa çox əhəmiyyət verdikləri kimi, onun tərbiyəsi və yetişməsi məsələsində də həssaslıq göstərirdilər. Dövlətin davamının təminatı olan şahzadələrə daha çox əhəmiyyət verirdilər. Onlara xüsusi təlim keçməklə yanaşı döyüş zamanı qorunsun deyə xüsusi elementlər və simvollar olan əşyaları daşıması şəhzadələr üçün önəmli idi. Bunlar içində xüsusilə bir element SIRĞA mühüm əhəmiyyət kəsb edirdi.
Türk törəsinə hörmət edən hər bir tayfa, birlik yaxud dövlət mütləq bu SIRĞA sahibinə xüsusi yanaşma göstərməyə borclu idi. Ailədə cəmi bir oğul vardısa o zaman həmin oğlanın qulağına bir sırğa taxılardı. Bu, həmin gəncin mənsub olduğu ailənin yeganə oğlu olduğunu bildirirdi. Əski türk törələrinə görə ailənin yeganə oğlu orduda xidmət edərkən ordu rəhbərlərinin nəzarətində saxlanılır, təhlükəli yerlərə və döyüşlərə göndərilmirdi. Bu yolla cəmi bir oğlu olan ailənin davam etməsi təmin olunardı.
Hər iki qulağında sırğa olan gənc ümumilikdə mənsub olduğu soyun, nəslin yeganə oğul nümayəndəsi olduğunu bəlli edərdi. Belə gənclər soyun davamı üçün ciddi şəkildə qorunardı. Orduda da onu göz bəbəyi kimi qoruyudular. Bu adət Azərbaycanda da mövcud olmuşdur. Azərbaycanın bir sıra bölgələrində nəslin yeganə oğlan uşaqlarının qulağının bir tayına “heydəri” sırğa taxırdılar.
“Kitabi-Dədə Qorqud” dastanında yazılır: “Qulağı altun-altun küpəli… Boz ayğırlı Beyrək çaparaq yetdi”. Beyrək mənsub olduğu tayfanın yeganə varisi olduğu üçün də məhz iki sırğa taxırdı. Qaraqoyunlu hökmdarı Qara Yusif də qiymətli sırğalar taxardı, hətta vəfat etməsiylə bağlı ordusu Şahrux ordusu qarşısında məğlub olduğu zaman türkmənlər o qiymətli sırğaları ələ keçirmək üçün Yusifin qulaqlarını kəsmişdilər.
Çaldıran döyüşü zamanı da Sultan Səlimin Şah qarşısına çıxmamasının səbəbi də onun mənsub olduğu soyun son varisi olması idi. Şahın özü də ilk olaraq döyüşə çıxmaq istəmirdi. Səfəvi xanədanının son varisinin döyüşdə öldürülməsini istəməyən lələri onun yerinə Şahın geyimində bir nəfəri çıxardılar. Şahın qulağında iki sırğası olduğu üçün onu döyüşə çağırmaq törəyə zidd idi. Mənbə yazır ki, “Malkoçoğlu ona xəbərdarlıq edilməsinə baxmayaraq Şah İsmayılı meydana səsləməkdə davam etdi. Üzü niqabla örtülü olan döyüşçünün Şah İsmayılın göstərişi ilə, yoxsa öz istəyi ilə meydana çıxması haqqında mənbədə məlumat yoxdur. Amma onlar arasında döyüş başlamamış Şah İsmayıl meydana çıxdı və niqablı döyüşçüyə geri çəkilməsi barədə göstəriş verdi. Özü isə döyüşə girdi”.
Əmir Teymur, Babək Hürrəmi, Koroğlu, Qızıl Orda hökmdarı Berke Xanın, Mete xanın qulağında iki sırğa olması mənbələrdə yazır. Məsəl üçün: Qaraqoyunlularda və Ağqoyunlularda yalnız hökmdarların deyil, ordunu təşkil edən türkmənlərin də qulaqlarına həlqələr taxmaları, bu adətin bilavasitə türkmənlərdə çox yayılmış olduğunu anladır. Böyük şairimiz İmaddədin Nəsimin də qulağında iki sırğa olub. (karabakhmedia.az)
Zaur Əliyev,
siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru
Elmlər Akademiyası akademik nəşrlər buraxır, orda Səfər Alışarlının adı yoxdur. Bu elə döyülməkdir - Səfər Alışarlı
14.12.2019Ana, evdar qadın, jurnalist və siyasətçi – “Dəmir Ledinin” həyatı
13.12.2019Mən zəmanənin Hüseyniyəm – Nəiminin ağrı-acı dolu vəsiyyətnaməsi – İlk dəfə
12.12.2019"Tarix heç nəyi silmir" - Heydər Əliyevin müdrik kəlamları
12.12.2019ORDA BİR KƏND VAR, UZAQDA... ...Getməsək də, görməsək də, O kənd - bizim kəndimizdir... O kənd - Böyük Qaraqoyunludur...
11.12.2019Qarabağın tarixi ərazisi və sərhədləri
10.12.2019Türk Qızılbaş əmirliyinin inzibati idarə sistemində yeri
09.12.2019Azərbaycan Cumhuriyyəti uğrunda canını fəda etmiş şahzadə - Feyzulla Mirzə Qacar
07.12.2019Nərimanlı kökənli idmançı respublika çempionatında qalib oldu
07.12.2019Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin həyata keçirdiyi "NƏSİMİ-650" adlı layihə çərçivəsində növbəti tədbir Şamaxıda keçirildi.
07.12.2019Eşq bir sirdir...
06.12.2019Vəzir Orucovun atası İsgəndər Həmidovu silləynən vurdu... - Asim Qasımov
04.12.2019Xəzərin “udduğu” neftçilər - Dəhşətli hadisədən 4 il keçdi
04.12.2019Kişilik simvolu və Cahandar ağa
04.12.2019Almaniya ordusunun qorxusu – Hitler türkiyəli generallarla niyə görüşmüşdü... (FOTOLAR)
03.12.2019Ermənilərin köçürülməsinə qarşı Naxçıvanda Keçili üsyanı
02.12.2019Rus çarları ermənilərə niyə nifrət edirdilər?
30.11.2019MƏRHƏMƏTƏ ATILAN GÜLLƏ
29.11.2019Yaratdığı təriqətlə 900 insanın bir gündə intihar etməsinə səbəb olan Cim Cons – Qatil, yoxsa kahin? - FOTO
28.11.2019Dərbənddə doğuldu, Bakıda dəfn edildi – teleqüllənin təşəbbüskarı olan general Rəsulbəyovun həyat yolu
27.11.2019“XƏZİNƏ” Milli Mükafatı sahiblərinə təqdim edilib – FOTOLAR
27.11.2019Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyi şeir müsabiqəsi keçirib
27.11.2019SSRİ-nin birinci xanımı olan bakılı qızın intiharı – General Qusevin işvəkar arvadının baiskarlığı
26.11.2019"Erməni soyqırımı" yoxdur deyən fransız yazar: "Bir azərbaycanlı ilə görüşdüm, hönkür-hönkür ağlayırdı" - FOTOLAR,VİDEO
26.11.2019Unutqanlıq, yaxud tarixi unutqanlığın ibrət dərsi - BİRİNCİ YAZI
25.11.2019Azərbaycanlı jurnalist Şuşadan yazdı...
25.11.2019Qorki və Stalin münasibətləri haqqında çoxlarının bilmədiyi faktlar
24.11.2019NƏRİMANLI KƏNDİNİN ŞƏHİD KÜNBƏZİ
22.11.2019Cəsədi döyüş meydanında qalan 19 yaşlı şəhid - Milli Qəhrəman Mehman Sayadov
22.11.2019Rəsulzadə Türkiyədən niyə getdi?
21.11.2019Qarakənd faciəsinin gizli məqamları: Əslində nə baş vermişdi? - Şahidlər danışır
20.11.2019ABŞ-ı 1 trilyon ziyana salan azərbaycanlı general - 25 İLLİK SİRR
20.11.2019Bu gün həyatdan nakam getmiş şair Zərdüşt Şəfinin doğum günüdür
19.11.2019Sufilik və Hürufilik
19.11.2019Tarixçi Həcər haqqında iddiaları alt-üst etdi: “Onun erməniyə ərə getməsi...”
18.11.2019ELNUR İRƏVANLI- şeirlər
17.11.2019Milli Dirçəliş Günü
17.11.2019Atam getmişdi ki, Səməd Vurğunu Göyçəyə - Aşıq Ələsgərin qəbrini ziyarət etməyə gətirsin - Əhliman Əmiraslanov
16.11.2019Himnimiz necə tapıldı?
15.11.2019Mustafa Kamal Atatürk Britaniya kəşfiyyatının hesabatlarında: onun haqqında nə deyilirdi?
14.11.2019Türkiyənin hərb tarixinə adını yazdırmış generalımız - Hüseyn xan Turqut
12.11.2019Albanların xiristanlığı qəbul etməsi
07.11.2019Yarımçıq qalmış sevgi və ya sovetlərin üç körpə qıza etdikləri sitəm...
07.11.2019Ailəsindən küsən, tənha yaşayıb tənha ölən Xalq artisti
06.11.2019Şah İsmayıl əslində necə öldü? – Şok versiyalar
06.11.2019Klounların təzim etdiyi, xristianlığı qəbul edən qeyri-adi titullu aktyorumuz...
05.11.2019"Rəsulzadənin tapançası məni xilas etdi..." - Türk zabitin xatirələri - FOTOLAR
04.11.2019Xruşşov dövrünün Qarabağ şəhidi - FOTOLAR
04.11.2019Dronqo kimdir?
01.11.2019O, Xalq yazıçısı adından çox nökər olmağına sevinmişdi – Maraqlı faktlar
01.11.2019
Göyçə.az saytı müstəqil media orqanı olaraq, Oğuz Türklərinin əzəli vətəni - Qərbi Azərbaycanın bütün mahallarının: tarixini, folklor - etnoqrafiyasını, qədim abidələrini, ədəbiyyat və mədəniyyətini; ictimai-siyasi və elm xadimlərinin həyat və yaradıcılığını; qədim Azərbaycan torpaqlarında süni şəkildə yaradılan Ermənistan dövlətinin işğal faktını işıqlandıracaq, yeni nəsilin maariflənməsi üçün öz töhvəsini verəcəkdir.
Təsisçi və baş redaktor: Qılman İman
Baş direktor: Xətai Ələsgərli
Baş redaktorun müavini: Şəfaqət Cavanşirzadə
Redaktor: İlqar İsmayılov
E-poçt: [email protected]
