Alban elinin Arsaqdan Ərməniyyə ölkəsinə qədər uzanan qərb vilayəti SÜNİK Göyçə gölü ilə Araz arasında müasir Zəngəzur-Dərələyəz mahalını əhatə edirdi. Urartu çağlarından sonra bunlar Saqa elinin mərkəzi bölgələri idi. M.Xorenatsi Syunik adını mifik soybabası Sisakla bağlayır və ölkənin adında "daha düzgün və təmiz" formanın perslərin Sisakan deyimi olduğunu vurğulayır.
SİSYAN toponimi də Sünik adının deyil, Sisakan adının sonrakı təhrif olunmuş formasıdır. Ə.Rüstəmliyə görə, Sisakan adı si-sakan tərkibi olub si və sak boyadlarının qoşa işlənməsini əks etdirir. Daha əvvəllər burada boyadı Sİ deyil,SU olmuşdur, çünki Manna eli çağında Arazdan cənubda bir neçə bölgədə yaşamış SU adlı türk boyları vardı və bir çox türk boyları kimi SU boyu da Arazdan şimala keçib buradakı bölgələrdə yerləşmişdir. 1975 ci ildə Sisyan şəhəri yaxınlığındakı çay qırağında tapılan Urartu yazısında bu bölgənin adı Su-lu-qu şəklində verilmişdir.
Sünik vilayətində Erincək, Çaxuk, Gelakuni, zkusakan, Tselak, Qotxan(Ordubad) və başqa bölgələr vardır. Bəzi hay yazarları Naxçıvan bölgəsini Vaspurakan vilayətinə aid edirlər, lakin Vaspurakan Arazdan aşağı əraziləri əhatə edir. Naxçıvan Sünikdə mərkəzi bölgələrdən idi və görünür vaxtilə Urartu qoşunları bura da gəlib çıxmışdır. Çox güman ki, urartu boylarından biri olan NAXÇİ (protoçeçenlərin) bir qismi Vedibasar-Naxçıvan arasında oturmuşdur. Görünür, Sünikdə türk dillərinin "d" dialektində danışan boylar da vardır, çünki z/d dialekti fərqini Azər və part (ərsaq) deyimlərilə əks etdirən Azərbiqan, Adərbiqan adlarında olduğu kimi, çox güman ki, Uruz (Oruz) adı da bir neçə part şahının daşıdığı Orod adında görünür və bu variant URUD kəndinin adında qalmışdır.
Beləliklə vilayət və bölgələr üzrə rast gəldiyimiz etnik bölgələr Alban elində SAQA, NASSAGET, KASPİ, SU, SUVAR, ABAR, QAMƏR, BYLQAR, XƏZƏR, GÖGƏR, QARQAR və s.adlı türk boyları olduğunu sərgiləyir.
Alban elinin qərb qonşuluğundakı qeyd etdiyimiz Gögər, Kəngər, Kazax, Bulqar və başqa boylar Alban elinin daxili bölgələrində də görünür ki, bu da etnik demoqrafiyada təbii haldır. Belə ki, eyni adı daşıyan boylar bir-birinə yaxın və uzaq bölgələrdə məskunlaşa bilir. Gögər (Quqar) vilayətindəki kəngərlərin içində qazaq (kasax), qarabağ, dəmirçi boylarının adı və sonralar həmin kəngərlərlə bağlı cinli, həsənli, boyəhməd, qızılhacı boylarının adı Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində ortaya çıxan etnotoponimlərdə əks olunmuşdur.
Şahlar Hacıyev
tədqiqatçı
Qərbi Azərbaycan (Ermənistan) kolanıları
24.04.2019Asif Ata. Deyimlər (“Rəmzlər” Bitiyindən)
23.04.2019Səfəvilər dövründə Azərbaycan dili
23.04.2019Bizim Kino - Qanlı Zəmi
22.04.2019Göyce.az Azər Abdullanın "Qəmərlidən keçən qatar" hekayəsini təqdim edir.
21.04.2019Qardaşını və oğlunu şəhid verən yeganə Xalq yazıçımız
21.04.2019Viktor Hüqo və onun "Paris Notr-Dam kilsəsi"
20.04.2019Qəlbində vətən həsrəti inildəyən şair...
19.04.2019Başlıbel qətliamından 26 il ötür - İşğaldakı Şəhid ruhlar məskəni...
19.04.2019Özünü ölümə atıb əsgərlərini xilas edən komandir: Elnur Əliyevin həyat yolu- FOTOLAR
18.04.2019Özündən 60 yaş böyük kişi ilə evlənən dahi qızcığaz
17.04.2019URVATLI SÖZÜN İŞIĞINDA
17.04.2019Əliyev İsmayıl Hüseyn oğlu
16.04.2019Azərbaycandilli mətbuat Ermənistanda qadağaya məruz qalanda, Bakıda erməni dilində qəzet və jurnallar çıxıb
16.04.2019"Böyük Ermənistan və ermənilərin xilası”: ABŞ nədən Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətini tanımadı...
BAĞLAYIN GÜNAHKAR PƏNCƏRƏLƏRİ
(Məsum günahkar Elina üçün )
Xain bəd qandırar a yara məndən-Növrəs İmanın şeirləri
14.04.2019Rusiya sovetləşmə müqabilində Zəngəzur, Göyçə, Dərələyəz mahalları Ermənistana vermişdir.
14.04.2019Kişilik məktəbi (Hekayə)
13.04.2019Xatirə Həsrət Göyçənin şeirləri
12.04.2019Erməni tarixçi ermənilərin qədim xalq olması barədə iddiaları alt-üst etdi – Video
12.04.2019“BÜTÜN QƏLƏBƏLƏR – QAN RƏNGİNDƏDİR”
12.04.2019XIX əsrin əvvəllərində Qarabağ və Gəncə xanlıqlarının inzibati vahidləri və əhalisi
11.04.2019Müəllim ucalığı
11.04.2019Ənəlhəqq həqiqəti...
10.04.2019Namiq Məna: Meyxanada bədahətən şeir deyən elə adamlar göstərərəm sizə, özünə şairəm deyən bir ay evində oturub fikirləşsə, o sözləri yaza bilməz.
10.04.2019Rəşid Göyçənin şeirləri
09.04.2019AŞIQ ŞAHSOLTAN – 70 SAZLI-SÖZLÜ BİR DÜNYANIN RƏNGLƏRİ
09.04.201917 nəfərin diri-diri yandırıldığı gün-AĞDABAN SOYQIRIMI
08.04.2019İlk baxışdan ilk məhəbbət
07.04.2019Füzuli Sabiroğlunun şeirləri
06.04.2019Bir toponimin hikməti
06.04.2019Richard Branson - Hər şeyi kənara qoy! GİRİŞ VƏ ET!...
05.04.2019Sarınər gədiyinə varanda
05.04.2019Göyçə gölünün pıçıltıları
04.04.2019Aprel şəhidləri - Fotolorla
04.04.2019İstedadlar sorağında - Rəşid Bərgüşadlı
03.04.2019İtirdiklərimiz!...
02.04.2019Gizlin dəfn edilən böyük aktyor - Adil İsgəndərovu niyə kimsə yada salmadı...
01.04.2019Ləngərli kişi
01.04.2019İşğalçı Rusların dərsini verən Səfəvi hökmdarı - II Şah Abbas
31.03.20191918-ci il azərbaycanlıların soyqırımı. Bakıda mart qırğınları
31.03.2019Aşıq Alının yeddi divanisi
30.03.2019"Mikoyan Dağlıq Qarabağ və Zəngəzurun Ermənistana verilməsinə ən kəskin etiraz edənlərdən olub"
30.03.2019Bu torpaqda izin qaldı...
29.03.2019“Erməni-qriqoryan kilsəsi XIX əsr ərzində alban irsini məhv edib, qarət edirdi”
28.03.2019Vətən, başın sağ olsun
28.03.2019İrəvan şəhəri və onun tarixi haqqında
27.03.2019Ermənilərə qan udduran qaçaq qadın-“Kişi Tavat” - ARAŞDIRMA
27.03.2019“Qorbaçov “peşka” idi, SSRİ-ni Andropovun adamları dağıtdı” - SƏS-KÜY YARADACAQ MÜSAHİBƏ
26.03.2019
Göyçə.az saytı müstəqil media orqanı olaraq, Oğuz Türklərinin əzəli vətəni - Qərbi Azərbaycanın bütün mahallarının: tarixini, folklor - etnoqrafiyasını, qədim abidələrini, ədəbiyyat və mədəniyyətini; ictimai-siyasi və elm xadimlərinin həyat və yaradıcılığını; qədim Azərbaycan torpaqlarında süni şəkildə yaradılan Ermənistan dövlətinin işğal faktını işıqlandıracaq, yeni nəsilin maariflənməsi üçün öz töhvəsini verəcəkdir.
Təsisçi və baş redaktor: Qılman İman
Baş direktor: Xətai Ələsgərli
Baş redaktorun müavini: Şəfaqət Cavanşirzadə
Redaktor: İlqar İsmayılov
E-poçt: [email protected]
