İnterneti rədd etmək mümkündürmü? - Umberto Eko yazır...

18:31 / 29.10.2019
Baxılıb: 3308

İnterneti saymamaq, rədd etmək mümkündürmü? Heç kimin, heç bir diktənin buna gücü çatmaz. Əsas məsələ, internetdən tənqidi formada istifadə etməyi bacarmaqdır: nə internet düşməni, nə də dünya ilə əlaqəni qoparacaq qədər “şəbəkəyə lənətlənmiş” (ifrat internet asılılığı) olmamaqda...

“Espresso” jurnalında nəvəmə xitabən yayımlanan məktubumda, onu internetdəki məlumatlardan savayı, yaddaşından da istifadə etməyə təşviq etmişdim. Dərhal adını xatırlamadığım bir “dijital dünya Talibanı” öz bloqunda məni (“hər zamankı kimi”) “internet düşməni” olmaqda günahlandırdı. Bu ona bənzəyir ki, magistral yolda 180 km/saatla, yaxud sərxoş vəziyyətdə avtomobil idarə edənləri tənqid edənlər, ümumiyyətlə avtomobilə qarşıdır.

Eugenio Scalfari isə (italiyan köşə yazarı – tərc.) “Espresso” jurnalında məni (mənim bir TV verilişində gənclərin Hitler və Mussolinin 1960-70-ci illərdə yaşadığını dedikləri barədə yazımdan sonra) “informasiya mənbəyi olaraq internetə çox güvənməkdə” ittiham etdi. Scalfari “Bir nəslin yaddaşsızlıq xəstəliyinə tutulması”nın səbəbini onların süni yaddaşın yaratdığı monotonlaşdırmada görür. Və hər kəs və hər şeylə ünsiyyətdə olma təəssüratı yaradan şəbəkə istifadəsinin əslində adamı təkliyə yuvarladığını söyləyir.

İkisinin də günümüzün xəstəliyi olduğu barəsində həmfikirəm və bu barədə çox yazmışam. Ancaq Scalfari Platonun “Dialoqlar”ında fironun yazını kəşf edən tanrı Theutu insanlara yaddaşlarını istifadə etmək alışqanlığını itirəcək texnologiya icad etməkdə günahlandırdığı hissəni dilə gətirmir. Amma yazı insanlara oxuduqlarını xatırlamağa kömək etdi və onun sayəsində Marsel Prustun “İtmiş zamanın iziylə” kimi yaddaşa tərif yazıla bildi. Yəni həm internet istifadə edilib, həm də yaddaş inkişaf etdirilə bilər, hətta internetdən öyrənilənləri yadda saxlamaq olar. Necə ki, motorlaşdırma, metal skeletlər və televiziyanı rədd etmək mümkün deyil, eləcə də interneti rədd etmək mümkün deyil. Diktələr belə onu yox edə bilməz və dolayısı ilə problem sadəcə internetin risklərini bilməkdə deyil, eyni zamanda, “tənqidi istifadəyə necə alışdırmağ”a qərar verməkdədir. Tələbələrinə “X” mövzusunda araşdırma aparmağı tapşıran və onların internetdəki hazır məlumatları əziyyət çəkmədən istifadə edəcəklərinin qarşısını almağın mümkün olmadığını bilən bir müəllim düşünək. O müəllim, tələbələrinə mövzu ilə bağlı xəbərləri ən azı 10 saytda axtarmalarını və əldə olunan bilgiləri qarşılaşdırıb, saytlardakı mümkün fərqləri və ziddiyyətləri tapmağı, ən etibarlı saytı tapmağa çalışmalarını və hətta yazılı ensiklopediyalardan da yararlanmalarını məsləhət görə bilər. Beləliklə, tələbələr həm internetin təklif etdiyi məlumatları əldə edirlər, həm də məntiqlərindən yararlanırlar və “X” mövzusunda öyrəndikləri yaddaşlarına həkk olunur. Üstəlik əldə etdikləri məlumatların müqayisə edilməsi uşaqlara müqayisənin ləzzətinə varmaq imkanı yaradır.

“Şəbəkəyə lənətlənmiş”lərin varlığı çox təəssüf ki, qadağan oluna bilməz. O cəhənnəm girdabından çıxarmağı nə valideynlər, nə də məktəb bacarmayıbsa, bu insanları narkomanlar, irqçilər, falçıların müştəriləri - yəni hər bir cəmiyyətin öhdəsindən gəlmək məsuliyyətinin olduğu degenerativ tiplərlə bir tutacağıq. Bu gün bu “xəstələr” kəmiyyətcə çox görünürsə, səbəbi 50 ildə dünya əhalisinin iki milyarddan, yeddi milyarda çatmasıdır. Bu şəbəkənin gətirdiyi tənhalığın deyil, həddən artıq çox olan insan təmasının günahıdır.(kulis.az)

Günel Ə.


Etiket:
Xəbərlər

“Qərbi Azərbaycan Kuboku” uğrunda II minifutbol çempionatının açılış mərasimi keçirilib

02.06.2025

Prezident: "İrəvan qazılığının fəaliyyətinin bərpası tarixi ədalətin təmin olunmasıdır"

26.05.2025

Professor Mahirə Hüseynova ermənilərə cavab verdi - FOTO

22.05.2025

Ulu Öndərin adı Azərbaycan tarixinə qızıl hərflərlə yazılıb ŞƏRH

10.05.2025

ADNSU-da “Heydər Əliyev və Azərbaycanın Suverenlik Yolu” mövzusunda tədbir keçirilib

08.05.2025

İkinci Dünya savaşında  Pəmbək azərbaycanlılarının iştirakı yeni informasiyalar işığında

07.05.2025

Aşıq Ələsgər xalq dilinin ədəbi dilimizə çevrilməsi missiyasının “nidasını qoydu”.

06.05.2025

Aşıq Ələsgərin yaradıcılığında qadın obrazlarına elmi baxış...

26.04.2025

Qərbi Azərbaycan Araşdırmalar Mərkəzi və Filologiya fakültəsinin birgə təşkilatçılığı ilə “Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində “Qədim yurd yerlərimiz, söykökümüz – Aşıq Ələsgər” adlı tədbir keçirilib.

24.04.2025

Ömürlərə bəzək və töhfə verən ömrünüz bərəkətli olsun!

01.04.2025

Bakı qırğınları Mart soyqırımının kulminasiya nöqtəsi idi, amma sonu deyildi

31.03.2025

Kəlbəcərdə "Novruz"  adətləri

19.03.2025

Suraxanıda Novruz bayramı təntənəli qeyd olunub

18.03.2025

17 mart 2025-ci ildə ADA Universiteti və Qərbi Azərbaycan İcmasının Gənclər Şurasının birgə təşkilatçılığı ilə “Qərbi Azərbaycan mövzusu 100 ildə ” adlı dəyirmi masa keçirilib.

17.03.2025

FƏDAKAR ELM VƏ İNSANLIQ MÜCƏSSƏMƏSİ

14.03.2025

Əhliman Əmiraslanov: Qərbi Azərbaycan məsələsində əsl ədalətin bərpa olunacağına əminik

11.03.2025

FİTRİ İSTEDAD SAHİBİ

08.03.2025

Azərbaycan Yazıçılar Birliyində “Adım Ələsgərdi…” kitabının təqdimatı olub

07.03.2025

XOCALIYA ƏDALƏT! 

26.02.2025

Balaxanıda bir əsrlik tarixi olan neft quyusuna “ADNSU-100” adı verilib.

20.02.2025

“Tariximizin işığında - Qərbi Azərbaycanın izi ilə”

16.02.2025

Gənc vətənpərvər Pensilvaniya Universitetində

16.02.2025

Şair-publisist Yusif Nəğməkarın “Ələsgər zirvəsi” kitabının təqdimat mərasimi iştirakçılarına!

13.02.2025

Sənin görüşünə sürünə-sürünə də olsa gələrəm, Göyçəm

12.02.2025

Paşinyan unudur ki...

11.02.2025

ATALARIN YOLU OĞULLARIN YOLUDUR

10.02.2025

...yazmasam, gələcəyimizin işığını sönməyə qoymayacaq gənclik məni bağışlamaz.

06.02.2025

Gənclər Günü münasibətilə “Qərbi Azərbaycana qayıdış” mövzusunda tədbir təşkil edilib 

01.02.2025

MƏŞƏDİ QASIMIN ŞƏHİD NƏTİCƏSİ

01.02.2025

GÖYÇƏ MAHALI, BASARKEÇƏR RAYONU BALA MƏZRƏ KƏNDİNİN QISA TARİXİ

30.01.2025

BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN - ŞAHMALI QASIM OĞLU QURBANOV

28.01.2025

Şirazi İbrahimov Basarkeçər gəncləri tərəfindən “GƏNCLƏRİN DOSTU” adına layiq görüldü.

27.01.2025

Mükafat qalibi: "Daha çox gənci elmi fəaliyyətə cəlb edəcəyik"

26.01.2025

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Şəhidlər xiyabanında 20 Yanvar şəhidlərinin əziz xatirəsini yad edib.

20.01.2025

Aşıq Nəcəfin övladları necə qətlə yetirildi?

19.01.2025

Qərbi Azərbaycan gənclərinin birliyi tarixi torpaqlarımıza qayıdışın gələcəyinə atılan güclü təməldir

17.01.2025

Gümrü avtovağzalı, siyasi büro və 35 qəpiklik daraq - Hikmət Babaoğlu yazır

16.01.2025

GÜCLÜ DÖVLƏT

11.01.2025

Qərbi azərbaycanlıların doğma yurdlarına qayıtması dayanaqlı sülhün təminatıdır

11.01.2025

AŞIQ ƏLƏSGƏR FENOMENİNƏ YENİ POETİK BAXIŞ

11.01.2025


"Yeni dünya düzəninin formalaşmasına Azərbaycanın öz strateji baxışı var"- MÜSAHİBƏ

10.01.2025

Ter-Petrosyanın açıq etirafları məhkəmə araşdırması üçün təkzibolunmaz faktlardır ŞƏRH

08.01.2025

Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin Qərbi Azərbaycana Qayıdış üzrə Təşəbbüs Qrupunun Bəyanatı

08.01.2025

Qərbi Azərbaycan İcması Prezident İlham Əliyevin Qərbi azərbaycanlılarla bağlı fikirlərinə dair bəyanat yayıb

08.01.2025

Petrosyanın vaxtilə azərbaycanlılarla bağlı səsləndirdiyi ifadələr xalqımıza qarşı deportasiyaların açıq şəkildə bəyan edilməsidir - Ülviyyə Zülfiqar

08.01.2025

Bunu hamı bilsin, həm Ermənistan, həm onun arxasında duranlar ki, bu məsələ gündəlikdən çıxmayacaq, o vaxta qədər ki, azərbaycanlılar təhlükəsizlik şəraitində Qərbi Azərbaycana və o cümlədən Qərbi Zəngəzura yerləşəcəklər - Prezident İlham Əliyev

08.01.2025

Prezident İlham Əliyev telekanallara müsahibəsində Qərbi Azərbaycan məsələsindən danışıb

07.01.2025

 AĞAYARIN ŞƏYİRDLİYİ

05.01.2025

Qərbi azərbaycanlılara möhtəşəm bir xəbərim var - MÜSAHİBƏ

26.12.2024

Dekabrın 26-da Azərbaycanda matəm elan edilib

25.12.2024
Bütün xəbərlər