1946-cı il 10 sentyabr tarixində Qarakilsə və azərbaycanlılara məxsus bəzi yaşayış yerlərinin adları dəyişdirilib. Cənab Prezident İlham Əliyev Tərtər rayonuna səfəri çərçivəsində rayon tarix və diyarşünaslıq muzeyinin yenidən qurulmasından sonra açılışı zamanı orada asılmış xəritələrə nəzər yetirərək Sisian rayonunun adının xəritədə əks olunduğuna öz haqlı iradını bildirdi. Ölkə başçımız tarixi yer-yurd adlarımızın olduğu kimi xəritələrdə əks olunmasını bir daha xatırlatdı və gələcəkdə belə Azərbaycanın tarixi adlarının, toponimlərin öz qədim adları ilə adlandırılması ilə bağlı çağırış etdi.
Bu sözləri Teleqraf.com-a açıqlamasında Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Ümumi Tarix və Tarixin Tədrisi Texnologiyası Kafedrasınn baş müəllimi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Taleh Cəfərov bildirib.
Onun sözlərinə görə, xüsusilə 30-cu illərin əvvəllərindən toponimlərimizə qarşı başlanan erməni vandalizmi geniş vüsət alıb: "Əlbəttə, ötən əsrdə ermənilərin öz havadarlarından aldıqları güc-qüvvə sayəsində tarixi Azərbaycan torpaqlarında qurulmuş Ermənistan ərazilərində Azərbaycanlılar yaşayan ərazilərin adlarının dəyişdirilərək erməniləşdirilməsi prosesi geniş vüsət almağa başladı".
Tarixçi vurğulayıb ki, ermənilərin azərbaycanlılara məxsus yer adlarını dəyişdirməsi məsələsi 1935-ci ildə pik nöqtəsinə çatıb: "Belə ki, həmin ildə Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 3 yanvar tarixli fərmanı ilə 29 rayonda azərbaycanlılara məxsus olan 72 yaşayış məntəqəsinin, 1939-cu ilədək 100, 1940-ci ildə 30 azərbaycanlı yaşayış yerinin adı dəyişdirilərək erməniləşdirilib".
T.Cəfərov qeyd edib ki, 1941-ci ilin iyun ayında müharibə başladıqdan sonra bu işdə fasilə yaranıb, 1945-ci ildə erməni diasporunun nümayəndələrinin azərbaycanlılara məxsus yaşayış yerlərinə yerləşdirilməsi nəticəsində 30-dan çox toponim dəyişdirilərək erməniləşdirilib: “SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 1946-cı il 10 sentyabr tarixli fərmanı ilə Mikoyan və Sisian (Qarakilsə) rayonlarında azərbaycanlılara məxsus bəzi yaşayış yerlərinin adları dəyişdirildi. 1945-1950-ci illərdə 80-dən çox toponim zorla erməniləşdirilib. Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 1950-ci il 19 sentyabr tarixli fərmanı ilə dəmir yolu stansiyalarının da adları dəyişdirilib. Uluxanlı-Masis, Qəmərli-Artaşat, Şirazlı-Ayqavanla erməni adları ilə əvəzlənib”.
Tarixçi onu da bildirib ki, 1951-1959-cu illərdə 20-dən çox, 1960-1979-cu illərdə 170 yaşayış yerinin adı zorla dəyişdirilərək erməniləşdirilib: "Təbii ki, sual oluna bilər ki, bu dəyişikliklərə orada yaşayan əhali öz etirazını niyə etməyib? Sözsüz ki, ermənilərin bu əməllərinə qarşı etirazları olub, sadəcə olaraq azlıqda və gücsuz qalmış soydaşlarımız buna heç cürə təsir etmək imkanında olmayıb. Əksinə bu cür etirazlar etdiklərinə görə min bir işgəncələrə, məhrumiyyətlərə məruz qalıblar".
Taleh Cəfərov vurğulayıb ki, 1988-ci il Ermənistanın Azərbaycana elan olunmamış müharibəsinin ilk işartıları göründükdən sonra da azərbaycanlılara qarşı deportasiya və milli qırğın siyasəti davam etdirilib, nəticədə 1991-ci il 9 aprel tarixli fərmanla azərbaycanlılar yaşamış 94 məntəqənin adı dəyişdirilərək erməniləşdirilib: "Bununla da qədim Azərbaycan torpaqlarında adları min illərlə qorunan, yaşadılan yurd-yuva adları mənfur ermənilər tərəfindən zorla erməniləşdirildi".
Vurğulayıb ki, Qarakilsə rayonu 1930-cu il sentyabrın 9-da yaradılıb: "1940-ci il martın 2-nə qədər Qarakilsə rayonu, həmin tarixdən etibarən isə Sisian rayonu adlandırılıb. Qeyd edim ki, rayon mərkəzindən İrəvan şəhərinə qədər olan məsafə 217 km-dir. Qarakilsə bölgəsi çox qədim tarixə malikdir. Buradan tapılmış "qoç heykəllər" ermənilər tərəfindən özününküləşdirilərək dünyaya "ermənilərin daş dövrü abidəsi" kimi təqdim edilir. Bundan savayı Qarakilsə rayonu ərazisindəki e.ə. II minilliyə aid Qoşundaş tikili qalıqlarını, Zəngəzurun Səlim keçidi adlanan yerində tikilmiş karvansaranı, Qaraqoyunlu dövlətində Çuxur-Sədd əmirlərinə aid Cəfərabad türbəsi, XIX əsrin sonunda 8-ci imam Rzanın nəvəsi Mir Davudun və Qara Vəli kəndində Seyid Əhmədin məqbərəsini tanınmaz hala salaraq müxtəlif üsullardan istifadə etməklə üzərində erməni işarələri vurulub və bu yolla erməniləşdirilməyə çalışılıb. Bunun davamı olaraq da ermənilər İrəvanda və Zəngəzurda fəaliyyət göstərən 391 məscidi dağıdaraq yerlə-yeksan edib və bu yolla azərbaycanlıların izini tarixdən silməyə cəhd ediblər”.
Müəllif: Tapdıq Qurbanlı
GOYCE.AZ
16 mart 2024-cü ildə Qərbi Azərbaycan İcmasında Gənclər Şurasının üzvləri ilə görüş keçirilib.
16.03.2024Niyə məhz Qurbani?
04.03.2024Meşəli kəndində ailəsi qətlə yetirilən qadın: “Atamı diri-diri yandırdılar, anamı, bacımı güllələdilər” - FOTO
26.02.2024Milli düşmənçiliyə qarşı etiraz səsini ucaldan ŞƏXSİYYƏT – FOTOLAR
24.02.2024Qərbi Azərbaycanın rayonları və kəndləri üzrə icma sədrləri və Azərbaycan Respublikasının ərazi vahidləri üzrə nümayəndələrinin 1-ci toplantısı keçirilib
24.02.2024Qərbi Azərbaycan kəndləri – Cıvıxlı
21.02.2024Pəmbək. (Göldək)
21.02.2024BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN - QURBANOV ELŞƏN MAHMUD OĞLU
17.02.2024Prezidentin andiçmə nitqi: inkişafın yeni “yol xəritəsi”
16.02.2024BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN YAZIÇI, PUBLİSİST QƏDİR ASLAN
Qərbi Azərbaycan İcmasında Basarkeçər rayonunun alimləri ilə görüş keçirilib.
12.02.2024QOŞABULAQ
06.02.2024DƏDƏ ƏLƏSGƏRİN 60 YAŞLI MÜRİDİ
16.01.2024DƏDƏ ƏLƏSGƏR SEVDALI İŞ ADAMI
15.01.202460 YAŞIN MÜBARƏK!
15.01.2024AŞIQ İSLAM YUSİFOV
(1893-1968)
Milli dövlətçilik tariximizin məğrur lideri
28.12.2023Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə "Qərbi Azərbaycan yolunda" adlı konfrans keçirilir - FOTOLAR
28.12.2023GÖYÇƏ MAHALI, BASARKEÇƏR RAYONU. BALA MƏZRƏ KƏNDİNİN QISA TARİXİ
27.12.2023AZƏRBAYCAN AŞIQ POEZIYASININ GÖRKƏMLİ NÜMAYƏNDƏLƏRİNDƏN BİRİ ŞAİR, USTAD AŞIQ NÖVRƏS İMANIN 120 İLLİK YUBİLEY TƏDBİRİ KEÇİRİLİB
26.12.2023İLAHİ EŞQİN TƏRCÜMANI
24.12.2023Müzəffər Ali Baş Komandan, Qarabağın Fatehi, sizi doğum günü münasibətilə təbrik edirk!
24.12.2023Həsən Xəyallının şeirlərində dini məqamlar. “Qıfılbənd”in təhlili
21.12.2023BÖYÜK MƏZRƏ - GÖYÇƏ MAHALI
10.12.2023Dekabrın 7-də Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının Vəcihə Səmədova adına Sərgi Salonunda Qərbi Azərbaycan əsilli rəssamların əsərlərindən ibarət sərgi açılıb.
07.12.2023Tanınmış hərbi ekspert Telman Qasımov İrəvana səfər edib.
05.12.2023HƏYATDA ÖZÜMÜ XOŞBƏXT ADAM HESAB EDİRƏM Ki, HEYDƏR ƏLİYEVLƏ BİRGƏ İŞLƏDİM
04.12.2023AMEA müxbir üzvü, Basarkeçər rayon icma sədri, professor Nuru Bayramov İnönü Universitetinin “Fəxri Doktoru” seçilib - FOTOLAR.
03.12.2023Bax, biz Göyçə torpağındayıq...
29.11.2023BAKI DÖVLƏT UNİVERSİTETİNDƏ “Qərbi Azərbaycanda türk müsəlman abidələrinin erməni vandallığına məruz qalması” mövzusunda elmi seminar keçirilib - FOTOLAR
25.11.2023SƏHRADA YALQIZLIQ
25.11.2023Azərbaycanda ilk dəfə “Qərbi Azərbaycana qayıdış” festival-konqres keçirilir FOTO
23.11.2023İcma: Paşinyan hökumətindən azərbaycanlıların Ermənistanda öz dədə-baba yurdlarına qayıdış hüququnu tanımasını gözləyirik
21.11.2023“Azərbaycan Bayrağı” ordeni və “Vətən uğrunda” medalı ilə təltif olunan - MÜBARİZ QULUYEV BABACAN KƏND İCMASININ SƏDRİ SEÇİLDİ-FOTOLAR
14.11.2023Xankəndi şəhərində Vətən müharibəsində əldə edilən Zəfərin üçüncü ildönümünə həsr olunan hərbi parad keçirilib
08.11.2023Qərbi Azərbaycan İcmasının Basarkeçər rayonu Dərə kənd sakinləri və Dərəli kökənli gənclərlə görüşü keçirilib.
07.11.2023Ulu Öndər Heydər Əliyev xatirələrdə
31.10.2023"Azərbaycanlılara qarşı nifrət cinayətləri və nifrət nitqi" hesabatının təqdimatı ilə bağlı konfrans keçirilib.
30.10.2023Oktyabrın 27-də Qərbi Azərbaycan İcmasında (QAİ) “Ulu Öndər Heydər Əliyev xatirələrdə” kitabının təqdimatı keçirilib.
28.10.2023“Oğul” filminin rejissoru: “Erməni hərbçilərdən biri Natiqin cəsurluğunu etiraf etdi” - MÜSAHİBƏ
26.10.2023Nərimanlı gəncləri ilə görüş keçirilib - FOTOLAR
24.10.2023TANINMIŞ ALİM, İSTEDADLI ŞAİR-PUBLİSİST - RAMİZ HƏSƏNLİ ŞİŞQAYA KƏND İCMASININ SƏDRİ SEÇİLDİ
21.10.2023Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş “Qüdrətdən səngərli, qalalı dağlar” adlı konsert proqramı keçirilib.
21.10.2023Erməni dostunun azərbaycanlı yazıçıya hər il yazdığı mesaj: “Axırda...” – Müsahibə
17.10.2023Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevə
Qərbi Azərbaycan İcmasının TƏBRİKİ
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev oktyabrın 15-də Xankəndi şəhərində Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağını ucaldıb və çıxış edib.
15.10.2023"News.ru" informasiya agentliyi “Səbir və uzaqgörənlik: İlham Əliyev ölkənin ərazi bütövlüyünün bərpası missiyasını necə yerinə yetirdi” adlı məqalə dərc edib.
15.10.2023Mərhəmlik və mərhəmət nümunəsi
09.10.2023Qərbi Azərbaycan İcmasında Basarkeçər rayon icmasının üzvləri ilə görüş keçirilib
07.10.2023TÜRK DÜÇÜNCƏSİ ELMİ VƏ BƏDİİ MÜSTƏVİDƏ
05.10.2023