Qərbi Azərbaycanın “ kiçik akademiya ”sı - Erməniləri qıcıqlandıran kənd məktəbində hansı məşhurlar oxuyub?
İnsanın şəxsiyyət kimi formalaşmasında və inkişafında təhsilin rolu danılmazdır. Buna görə də cəmiyyət təhsilin səviyyəsinə, keyfiyyətinə uyğun olaraq formalaşır. Hələ qədim zamanlardan Azərbaycanda təhsil müəssisələrinin yaranması, ziyalıların təhsilə olan marağı artırmağa çalışmaları və insanları elmə yönləndirmələri ölkədə təhsilin daim diqqətdə olduğunu göstərən məsələlərdəndir. Azərbaycanda orta məktəblər yaranmazdan əvvəl tədris aparılan məkanlardan biri də mədrəsələr olub. Lakin bu zaman, hər uşağı mədrəsələrdəki təhsilə cəlb etmək mümkün deyildi.
Əksər vaxtlarda dini xurafatın və fanatizmin hökm sürdüyü bu təhsil ocaqlarında keçirilən dərslər, bir çox ziyalıların narazılığına səbəb olurdu. Bu kimi hallar orta məktəblərin yaranmasını labüd edən məqamlardan hesab olunur. İndiki zamanda insanların qədim təhsil müəssisələri haqqında məlumatlı olması, təhsilə öz töhvəsini verən və bu yolda mübarizə aparan həmin şəxsiyyətləri tanıması çox vacibdir. Qazax mahalının ilk olmasa da, ən güclü məktəblərindən hesab edilən Gölkənd məktəbi haqqında məlumat verəcəyik.
1 müəllim, 2 şagirdlə fəaliyyətə başlayan məktəb...
Gəncə quberniyası Qazax qəzasının Qaraqoyunlu mahalı 20-ci illərdə ədalətsiz olaraq, Ermənistan SSR-nin tərkibinə qatılıb. Azərbaycanın digər əraziləri kimi bu ərazi də o vaxt murdar daşnak siyasətinin qurbanı olub. Gölkənd kəndi gözəl mənzərəyə malik olmaqla yanaşı, həm də Qaraqoyunlu dərəsinin ən böyük kəndi olub. Bu kəndin sosial-iqtisadi, mədəni inkişafında Gölkənd orta məktəbi mühüm rol oynayıb. 1813-cü il yanvarın 13-nə olan məlumata əsasən, bir müəllim, iki şagirdlə fəaliyyətə başlayan Gölkənd məktəbi sonralar nəinki Ermənistanda, hətta o vaxt ittifaqda ən nüfuzlu maarif ocağına çevrilib. Bu kəndin gəncləri və ümumən camaatı elmə böyük maraq göstəriblər. Bakıda elə bir ali məktəb olmayıb ki, orada Gölkənd orta məktəbinin yetirməsi olmasın. Bütün bunlarla yanaşı, camaatın səyi nəticəsində hələ 1937-ci ildə Gölkənd kəndində ikimərtəbəli məktəb binası tikilib istifadəyə verilib.
Qeyd edək ki, o vaxtlar heç bir Qərbi Azərbaycan kəndində ikimərtəbəli məktəb binası yox idi. Qərbi Azərbaycan məktəblərinin rekordunu yeniləyən Gölkənd kənd orta məktəbi...Bundan başqa, ittifaqın əksər nüfuzlu universitet və institutlarında Gölkənd orta məktəbinin yetirmələrinə rast gəlmək olardı. Bir fakt da maraq doğurur ki, ermənilərin “ xüsusi istedada və qabiliyyətə malik olmaları ” haqqında uydurmanı Gölkənd məktəbinin şagirdləri və məzunları alt-üst edirdi. O vaxtlar hər il keçirilən hesabatlara əsasən, universitetə qəbul olunan tələbələrin sayına görə Gölkənd orta məktəbi bütün erməni məktəblərinin birlikdə qəbul olunan tələbələrin sayını ötüb keçirdi. Erməni məktəblərinin məzunlarından hər il 3-5 nəfər tələbə adını qazanırdısa, bu rəqəm Gölkənd məktəbi üçün 20-25 nəfər təşkil edirdi.
Həm də 1970-ci illərdən sonra bu məktəbi ana dilində orta məktəbi bitirən məzunlar Moskva, Leninqrad, Voronej, Kuybışev, Novosibirsk universitet və institutlarına uğurla qəbul olunurdular. Həmçinin rayon və respublika olimpiadalarında onlara olan mənəvi və psixoloji təzyiqlərə baxmayaraq, həmişə birinci ya da ikinci yerləri tuturdular. Ermənistanda “ Kiçik Akademiya ” adını alan bu məktəbdə müxtəlif vaxtlarda işləyən müəllimlərdən əməkdar müəllim Hacı Hacıyev, İlyaq Talıbov, Həmid Əliyev, Fərman Əhmədov, Abbas Səmədov, Məmməd Mansurov, Şirin Məmmədov, Novruz Musayev, İsgəndər Hacıyev, İbrahim Həsənov və başqaları orta məktəbin formalaşması və inkişafında böyük qüvvə sərf ediblər.
Bunun nəticəsidir ki, Gölkənd orta məktəbinin məzunlarından 20-dən çox elmlər doktoru və 100-dən çox elmlər namizədi adını alıb. İqtisad elmləri doktoru Həsən Allahverdiyev, kimya elmləri doktoru Qayıbverdi İskəndərov və Firdovsi Seyidov, tibb elmləri doktoru Sabir Əliyev Gölkənd orta məktəbinin məzunlarıdır. Gölkənddə təhsil Qaraqoyunlu təhsilinin tərkib hissəsidir. Bəzi fərqli cəhətlər özünü göstərsə də, ümumi dinamika eyni idi. Digər bölgələrdə olduğu kimi Gölkənd məktəbinin təhsili də tarixi şəraitlə əlaqədar olaraq dəyişirdi.
Nəzrin Cavid
Azedu.az
Oxuduğu məktəbdə adı əbədiləşən - ŞƏHİD ELŞAD HƏMİDOV.
20.04.2024Mədəniyyətimizin zənginləşməsində Aşıq Ələsgər amilindən istifadə mexanizmi
16.04.2024Aşıq Ələsgər xalqımızın Qərbi Azərbaycandan deportasiyası dövrünün qurbanı, canlı şahidi kimi
01.04.2024ORDA BİR KƏND VAR, UZAQDA... DOĞMA QARAQOYUNLUM - FOTO
26.03.2024NOVRUZ XALQIMIZIN MİLLİ BAYRAMIDIR!
20.03.2024Bayram Aslanov “Heydər Əliyevin 100 illiyi” yubiley medalı ilə təltif edilib - Fotolar
19.03.202416 mart 2024-cü ildə Qərbi Azərbaycan İcmasında Gənclər Şurasının üzvləri ilə görüş keçirilib.
16.03.2024Niyə məhz Qurbani?
04.03.2024Meşəli kəndində ailəsi qətlə yetirilən qadın: “Atamı diri-diri yandırdılar, anamı, bacımı güllələdilər” - FOTO
26.02.2024Milli düşmənçiliyə qarşı etiraz səsini ucaldan ŞƏXSİYYƏT – FOTOLAR
24.02.2024Qərbi Azərbaycanın rayonları və kəndləri üzrə icma sədrləri və Azərbaycan Respublikasının ərazi vahidləri üzrə nümayəndələrinin 1-ci toplantısı keçirilib
24.02.2024Qərbi Azərbaycan kəndləri – Cıvıxlı
21.02.2024Pəmbək. (Göldək)
21.02.2024BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN - QURBANOV ELŞƏN MAHMUD OĞLU
17.02.2024Prezidentin andiçmə nitqi: inkişafın yeni “yol xəritəsi”
16.02.2024BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN YAZIÇI, PUBLİSİST QƏDİR ASLAN
Qərbi Azərbaycan İcmasında Basarkeçər rayonunun alimləri ilə görüş keçirilib.
12.02.2024QOŞABULAQ
06.02.2024DƏDƏ ƏLƏSGƏRİN 60 YAŞLI MÜRİDİ
16.01.2024DƏDƏ ƏLƏSGƏR SEVDALI İŞ ADAMI
15.01.202460 YAŞIN MÜBARƏK!
15.01.2024AŞIQ İSLAM YUSİFOV
(1893-1968)
Milli dövlətçilik tariximizin məğrur lideri
28.12.2023Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə "Qərbi Azərbaycan yolunda" adlı konfrans keçirilir - FOTOLAR
28.12.2023GÖYÇƏ MAHALI, BASARKEÇƏR RAYONU. BALA MƏZRƏ KƏNDİNİN QISA TARİXİ
27.12.2023AZƏRBAYCAN AŞIQ POEZIYASININ GÖRKƏMLİ NÜMAYƏNDƏLƏRİNDƏN BİRİ ŞAİR, USTAD AŞIQ NÖVRƏS İMANIN 120 İLLİK YUBİLEY TƏDBİRİ KEÇİRİLİB
26.12.2023İLAHİ EŞQİN TƏRCÜMANI
24.12.2023Müzəffər Ali Baş Komandan, Qarabağın Fatehi, sizi doğum günü münasibətilə təbrik edirk!
24.12.2023Həsən Xəyallının şeirlərində dini məqamlar. “Qıfılbənd”in təhlili
21.12.2023BÖYÜK MƏZRƏ - GÖYÇƏ MAHALI
10.12.2023Dekabrın 7-də Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının Vəcihə Səmədova adına Sərgi Salonunda Qərbi Azərbaycan əsilli rəssamların əsərlərindən ibarət sərgi açılıb.
07.12.2023Tanınmış hərbi ekspert Telman Qasımov İrəvana səfər edib.
05.12.2023HƏYATDA ÖZÜMÜ XOŞBƏXT ADAM HESAB EDİRƏM Ki, HEYDƏR ƏLİYEVLƏ BİRGƏ İŞLƏDİM
04.12.2023AMEA müxbir üzvü, Basarkeçər rayon icma sədri, professor Nuru Bayramov İnönü Universitetinin “Fəxri Doktoru” seçilib - FOTOLAR.
03.12.2023Bax, biz Göyçə torpağındayıq...
29.11.2023BAKI DÖVLƏT UNİVERSİTETİNDƏ “Qərbi Azərbaycanda türk müsəlman abidələrinin erməni vandallığına məruz qalması” mövzusunda elmi seminar keçirilib - FOTOLAR
25.11.2023SƏHRADA YALQIZLIQ
25.11.2023Azərbaycanda ilk dəfə “Qərbi Azərbaycana qayıdış” festival-konqres keçirilir FOTO
23.11.2023İcma: Paşinyan hökumətindən azərbaycanlıların Ermənistanda öz dədə-baba yurdlarına qayıdış hüququnu tanımasını gözləyirik
21.11.2023“Azərbaycan Bayrağı” ordeni və “Vətən uğrunda” medalı ilə təltif olunan - MÜBARİZ QULUYEV BABACAN KƏND İCMASININ SƏDRİ SEÇİLDİ-FOTOLAR
14.11.2023Xankəndi şəhərində Vətən müharibəsində əldə edilən Zəfərin üçüncü ildönümünə həsr olunan hərbi parad keçirilib
08.11.2023Qərbi Azərbaycan İcmasının Basarkeçər rayonu Dərə kənd sakinləri və Dərəli kökənli gənclərlə görüşü keçirilib.
07.11.2023Ulu Öndər Heydər Əliyev xatirələrdə
31.10.2023"Azərbaycanlılara qarşı nifrət cinayətləri və nifrət nitqi" hesabatının təqdimatı ilə bağlı konfrans keçirilib.
30.10.2023Oktyabrın 27-də Qərbi Azərbaycan İcmasında (QAİ) “Ulu Öndər Heydər Əliyev xatirələrdə” kitabının təqdimatı keçirilib.
28.10.2023“Oğul” filminin rejissoru: “Erməni hərbçilərdən biri Natiqin cəsurluğunu etiraf etdi” - MÜSAHİBƏ
26.10.2023Nərimanlı gəncləri ilə görüş keçirilib - FOTOLAR
24.10.2023TANINMIŞ ALİM, İSTEDADLI ŞAİR-PUBLİSİST - RAMİZ HƏSƏNLİ ŞİŞQAYA KƏND İCMASININ SƏDRİ SEÇİLDİ
21.10.2023Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş “Qüdrətdən səngərli, qalalı dağlar” adlı konsert proqramı keçirilib.
21.10.2023Erməni dostunun azərbaycanlı yazıçıya hər il yazdığı mesaj: “Axırda...” – Müsahibə
17.10.2023