Yenə Kəlbəcərsiz...
Kəlbəcər 8 avqust 1930-cu ildə inzibati rayon statusu almışdır. 1993-cü ildə Ermənistan
Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal olunub, adı dəyişdirilərək Karvaçar adlandırılıb
və qondarma "Dağlıq Qarabağ Respublikası"nın Şaumyan rayonunun mərkəzi elan edilib.
"Kəlbəcər" toponiminin mənşəyi qədim türk dilində (oykonimin ilkin forması Kevliçer
kimi qəbul edilib) "çay üstündə qala" deməkdir. Kevli "çayın üstü", çer/car "qala" mənasını
verir. Yaşayış məntəqəsinin yerləşdiyi qayada Tərtərçay çayı boyunca cərgə ilə düzülmüş
qədim süni mağaralar mövcuddur. Buna görə də mütəxəssislər toponimi kevil/kəvl və qədim
türk dillərindəki cər (qaya, yarğan) komponentləri ilə əlaqələndirirlər.
Kəlbəcərdəki oronomik toponimlərin hamısı türk mənşəlidir. Bir sıra qədim türk
tayfalarının adı bu gün də bu toponimlərdə yaşayır.
Kəlbəcər ən qədim insan məskənlərindən biridir. İbtidai insan icmasının ilk əmək alətləri həm də bu yerlərdə yaradılıb.
Kəlbəcərdə "Türk qəbristanlığı" adı ilə tanınan bir neçə qədim məzarlıq var. Bunların ən
böyüyü Tirkeşəvənd, Kəlbəcər, Zar və b. kəndlərin ərazisindədir. Qəbirstanlıqlar müxtəlif
əsrlərdə yaradılmış, forma və ölçüləri ilə bir-birindən fərqlənən at, qoç, sandıq qəbirüstü
fiqurlar, başdaşı və günbəzlərlə zəngindir.
Kəlbəcərin işğalı
Kəlbəcər 1993-cü ilin aprel ayının 2-dən ermənistan ordusunun işğalı altındadır. Kəlbəcər rayonunun əhalisi Azərbaycan Respublikasının 56 rayon və şəhərinin 707
yaşayış məntəqəsində qaçqınlıq şəraitində yaşayır.
BMT-nin və ATƏT-in
prinsiplərinə zidd olaraq 1999-cu ildən Kəlbəcər rayonu ərazisində ermənilərin
məskunlaşdırılmasına başlanılıb. İşğal nəticəsində Kəlbəcərdən 53.340 nəfər adam qovulmuş, 511 dinc əhali
öldürülmüş, 321 nəfər isə əsir götürülmüş və itkin düşmüşdür.
Kəlbəcər Azərbaycanın ən yüksək dağ rayonudur. Kəlbəcər
qərbdə Ermənistan Respublikası, şimalda Daşkəsən, Göy-Göl, Goranboy, şimali-şərqdə Tərtər,
şərqdə Ağdam, Xocalı, cənubda Laçın rayonları ilə həmsərhəddir.
Kəlbəcər rayonu faydalı qazıntılarla, o cümlədən qızıl, xrom yataqları ilə zəngindir. Kəlbəcərdə tanınmış Yuxarı və Aşağı İstisu, Bağırsaq, Keşdəkvə c. mineral bulaqlar vardır. Rayonun İstisu qəsəbəsində Ümumittifaq əhəmiyyətli 1 və 2 nömrəli İstisu sanatoriyaları
fəaliyyət göstərirdi. Hər il orada 50 min nəfər müalicə olunur və istirahət edirdi. Kənd təsərrüfatında əsasən heyvandarlıq və əkinçilik inkişaf etmişdir.
Kəlbəcər ərazisindəki qayaüstü təsvirlər Qobustandakı yazılı və şəkilli daşların oxşarı
-"əkiz"lərdir. "Soltan Heydər", "Qurbağalı çay", "Turşsu", "Ayçınqıllı", "Gəlinqayası",
"Böyükdəvəgözü", "Sərçəli" və s. yerlərdəki qayaüstü təsvirlər təkcə Kəlbəcərin deyil,
bütövlükdə Azərbaycan torpağının qədim insan məskəni olduğunu sübut edir.
Biz belə yerləri itirdik!...
Goyce.az
Ermənilərin gülünc və absurd iddiaları - ŞƏRH
19.10.2019Müstəqilliyimiz əbədidir.
18.10.2019İlham Əliyev Zəngəzurun Ermənistana verilməsi barədə danışdı
18.10.2019Ərəblinski niyə öldürüldü?
17.10.2019Ermənilər tarixi bu cür SAXTALAŞDIRIB: Əslində isə indiki İrəvan şəhəri...
17.10.2019İradə Aytel – “Türkəm, kürdəm, talışam, ləzgiyəm, avaram, udinəm…”
16.10.2019Milli Ordu quruculuğunun ilk hərbi məktəbləri
16.10.2019Rizvan Talıbov: “1988-1991-ci ilər ərzində Ermənistandan qaçqın düşmüş 500000 (beş yüz min) bu günkü faktiki sayları 1.000000-u (bir milyonu) keçmiş Ermənistan qaçqınlarının məsələsi sülh danışıqlarının predmeti olmalıdır”
15.10.2019Azərbaycanda çadra əleyhinə hərəkat - Səriyyə Xəlilovanın Bakını ayağa qaldıran qətli
14.10.2019"Qara bağ": SSRİ dağılmağa nədən başladı
11.10.2019“Nobel” almış qadınlar
11.10.2019Uğur böcəyi
10.10.2019Qeyrətimiz olarsa, yaxud sonuncu dayaq nöqtəsindən reportaj - FOTOLAR
09.10.2019Sahilsiz qəlbinin dalğalarını misralara çevirən şair… ABDULLA FARUQ
09.10.2019Məşhur azərbaycanlı aktyor və bolşevikin sui-qəsdi ilə öldürülən Həsən bəy Ağayev - “Qürbətin doğma məzarları”
08.10.2019Təsəvvüf, Vəhdəti-vücud və An-i daimin qısa şərhi
07.10.2019Ermənilər Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ən uğurlu diplomatı haqda ARXİVLƏRİ AÇDILAR
04.10.20193 oktyabr tarixinin Türk Dünyası üçün önəmi
03.10.201990 min uşağı ölümdən xilas edən həkimin inanılmaz həyat hekayəsi
03.10.2019Tibb bacısıyla evləndi, tibb bacısı da onu öldürdü – Maraqlı faktlar
02.10.2019Bu gün günlərdən Vaqif Bayatlı...
01.10.2019“Şəhidlərə müqəddəs məkan, qazilərə Vətən olan - Azərbaycan”... və yaxud Acıdərə döyüşlərinin tale yazısı...
01.10.2019FƏTƏLİ XAN XOYSKİNİN İNGİLİS GENERALINA DEDİKLƏRİ
30.09.2019İrəvan şəhəri
28.09.2019Haylar necə erməni oldu?
27.09.2019Türklərin inanc tarixi: “uçmaq”, “tin”, “Tanrının oğlu”... – I YAZI
27.09.2019Şeir təhlilləri: M.Ə.Sabir "Neylərdin, İlahi"
26.09.2019Basarkeçər
(Basatkeçən)
Çarli Çaplini niyə ABŞ-dan qovmuşdular və onu niyə kommunist casusu adlandırırdılar
24.09.2019Heydər Əliyevin anası haqda maraqlı XATİRƏLƏR
24.09.2019“Ülvimə bir məktub yazdım” kitabı çap olunub
23.09.2019ADAM YAŞAMAQDAN QORXUR
23.09.2019"Bir alman - möhtəşəm insan, iki alman - ittifaq, üç alman - müharibə deməkdir!"
20.09.2019Goyce.az saytı Rüstəm Dastanoğlu ilə müsahibəni təqdim edir.
20.09.2019Şahbulaq Qıfılı saray kompleksi - Qarabağ abidələri
20.09.2019Cəlalilər: qanlı üsyan, izi itmiş Koroğlu, öldürülən Dəli Həsən
19.09.2019Nərimanlı kökənli 27 abituriyent "tələbə" adını qazandı
18.09.2019Əfsanəvi Mixaylo Rəsulzadəni öldürməkdən imtina etmişdi- GİZLİ TARİX
18.09.2019Üzeyir Hacıbəyovun həyat və yaradıcılığı
18.09.2019İşğal altında olan torpaqlarda 330 yerli əhəmiyyətli abidə dağıdılıb
17.09.2019NİL ADAM
16.09.2019Rəhim Əliyev. Birinci Türkoloji Qurultayın iki qərarı haqqında
14.09.2019Tereza ana ilə bağlı İNANILMAZ FAKTLAR: 12 yaşında... - FOTO
14.09.2019"Ey Firdovsi, qalx, küfr etdiyin türkü gör" - Əmir Teymurun türkü aşağılayan Firdovsiyə cavabı
13.09.2019Baninin “Qafqaz Günləri” – köhnə Bakının hekayəsi
12.09.2019Tarixdə iz qoyanlar: Təbrizdə ana dilində ilk məktəb açan MÜƏLLİM – Şahın Tehrana çağırdığı azərbaycanlı
12.09.2019“Azərbaycanda erməni qırğınları və deportasiyaları” haqqında baxışların tənqidi təhlili
11.09.2019Mükəmməl kitab yazmaq istəyirsinizsə... - DAHİLƏRİN TÖVSİYƏSİ
11.09.2019M.Ə.Rəsulzadənin və N.Nərimanovun İmam Hüseyn haqqında fikirləri - Layihə
Kərbəla nədir?
10.09.2019
Göyçə.az saytı müstəqil media orqanı olaraq, Oğuz Türklərinin əzəli vətəni - Qərbi Azərbaycanın bütün mahallarının: tarixini, folklor - etnoqrafiyasını, qədim abidələrini, ədəbiyyat və mədəniyyətini; ictimai-siyasi və elm xadimlərinin həyat və yaradıcılığını; qədim Azərbaycan torpaqlarında süni şəkildə yaradılan Ermənistan dövlətinin işğal faktını işıqlandıracaq, yeni nəsilin maariflənməsi üçün öz töhvəsini verəcəkdir.
Təsisçi və baş redaktor: Qılman İman
Baş direktor: Xətai Ələsgərli
Baş redaktorun müavini: Şəfaqət Cavanşirzadə
Redaktor: İlqar İsmayılov
E-poçt: [email protected]
