Sovet ordusunun İkinci Dünya müharibəsinin gedişində Üçüncü Reyxin paytaxtı Berlinə girməsindən 74 il ötür. Məhz 1945-ci il mayın 2-də azərbaycanlılardan ibarət Taqanroq diviziyası Berlinə daxil olub. Bəzi mənbələrdə bununla bağlı yanlış məlumatlar yazılsa da, tarixi faktlar bütün həqiqəti təfərrüatı ilə üzə çıxarır.
Lakin həmin hadisə haqda bəzi sensasion məqamlar hələ də gizli qalıb. Bu yazıda sizə SSRİ-nin və dünyanın tarixini dəyişdirən həmin olaydan bəhs edəcəyik.
Siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Zaur Əliyev Berlinə ilk olaraq azərbaycanlıların Taqanroq diviziyasının daxil olduğunu deyərək, çox önəmli bir məqamı açıqlayıb:
“1945-ci il aprelin 21-də Berlinin çox hissəsi Taqanrokun əlində idi. Əsas döyüşlərin getdiyi yerlər Reyxstaq ətrafı və Brandenburq darvazasının yanı idi. Brandenburq darvazası mayın 2-də faşistlərdən təmizlənəndən sonra Taqanroq diviziyasının döyüşçüləri Məmmədov, Əhmədzadə, Berejnoy, Andreyev, leytenant A.Məcidovun rəhbərliyi altında buraya Qələbə bayrağını sancdılar. Lakin marşal Jukov deyir ki, Qələbə bayrağını Berlinə rus əsgəri sancmalıdır və bunun üçün nə lazımdırsa, dərhal edilsin.
Bundan sonra ora hərbi müxbir, fotoqraf Yevgeni Xaldeyin getməsini əmr edirlər. Həmin bayraq sancılan yerə gələn rus zabiti azərbaycanlı hərbçiləri çağırır və hamının gözü qarşısında Məmmədovu güllələyir, digərlərini isə hədələyir. Bu zaman Taqanroq diviziyasına azərbaycanlının gülləndiyi barədə məlumat verilir. Bunu eşidən diviziyanın bir zabiti hadisə yerinə gəlib, Məmmədovu güllələyən rusun ayağı altına qumbara atır və onu partladır. Daha sonra həmin zabiti dərhal tutub, Sibirdə ən soyuq yerdə həbsxanaya atırlar”.
Bundan sonra Jukovun arzusu reallaşır və rus əsgəri Aleksey Kovalyov Reyxstaq üzərində Qələbə bayrağını “ilk dəfə” sancır. Xaldey bir neçə cəhddən sonra bu anı çəkə bilir və məhz həmin fotonun yayılmasına izn verilir.
Marşal Jukov və Stalin bu yolla qəhrəman azərbaycanlıların qəhrəmanlıqlarını arxa plana atırlar. Onlar daha əvvəllər də bu siyasətlərini davam etdirdikləri üçün savaşda 600 minə qədər vətəndaşı döyüşən Azərbaycanın bir çox oğlu Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adını ala bilmir.
Lakin SSRİ-nin etdiyi bu səhvi onun xələfi təkrarlamır. Bu gün rusiyalı tarixçilər, tədqiqatçılar Berlinə ilk olaraq azərbaycanlıların daxil olub, Qələbə bayrağını sancdıqlarını etiraf edirlər. Hətta bu barədə Rusiyanın NTV kanalında nümayiş olunan intellektual verilişlərin birində də bəhs edilib.
İştirakçılara azərbaycanlıların Böyük Vətən müharibəsi zamanı göstərdikləri şücaətdən bəhs edən sual təqdim olunub: “1945-ci il mayın 2-də leytenant Məcidovun rəhbərliyi ilə dörd döyüşçü məhz bunu edib” sualına iştirakçılardan biri dərhal bu cavabı verib:
“Berlində Brandenburq qapıları üstünə Qələbə bayrağı sancıblar”.
Bundan başqa, Brandenburq qapıları önündə keçirilmiş mitinqdə general V.P.Züvanov çıxışında bu sözləri demişdi:
“Berlin uğrunda tarixi döyüşdə sonuncu güllə məhz burada – Brandenburq qapıları önündə atıldı. Bu sonuncu gülləni də məhz qəhrəman Azərbaycan xalqının övladları atdı”.
Sovet rəhbərliyinin cəhdlərinə baxmayaraq, Berlində Brandenburq qapıları üstünə Qələbə bayrağını ilk olaraq azərbaycanlıların sancdığı faktı dəyişməz olaraq qalır./kult.az/
https://www.youtube.com/watch?v=rJEg-gfVVTg
https://www.youtube.com/watch?v=tz-wxaXffS4
Goyce.az
Bu gün Qarabağın Fatehi Prezident İlham Əliyevin doğum günüdür
24.12.2025Azərbaycanlı alimin beynəlxalq konfransda çıxışı maraqla qaşılanıb
22.12.2025“SƏN MƏNİM CANIMIN İXTİYARISAN”
22.12.2025Professor İbadulla Ağayevin 75 illik yubileyinə həsr olunmuş təntənəli tədbir keçirilib
17.12.2025Mürvət Həsənli Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında İctimai Şuranın sədri seçilib
17.12.2025Qərbi Azərbaycanın Basarkeçər rayonunun Hüseynquluağalı (Nərimanlı) kənd tam orta məktəbinin 100 illiyi qeyd olunub.
16.12.2025Qərbi Azərbaycan İcmasının rəhbərliyi və icma üzvləri 12 dekabr müstəqil Azərbaycanın qurucusu, Ümummilli lider Heydər Əliyevin Anım Günü ilə əlaqədar Fəxri Xiyabanda məzarını ziyarət ediblər.
12.12.2025“Mənim tanıdığım Ələsgər” kitabının təqdimatı olub
10.12.2025Qərbi Azərbaycan Xronikası: "Aşıq Ələsgərlə Molla İbrahim arasında yaradıcılıq bəhsləri olub"
10.12.2025Ermənistandan didərgin salınmış azərbaycanlıların mədəni irsinin bərpası – ədalətə, barışığa və sülhə aparan yol kimi” mövzusunda ənənəvi III beynəlxalq konfrans keçirilib.
05.12.2025Qubada QHT-lər arasında koordinasiya və birgə fəaliyyət razılaşdırıldı
05.12.2025TƏŞƏKKÜRNAMƏ
05.12.2025Laçınım, Laçınım, gözəl Laçınım!..
02.12.2025Rüstəm Dastanoğlu – 65
02.12.2025Deputat: Xalisa kəndi və bütün Qərbi Azərbaycan 37 ildir azərbaycanlılarsız qalıb.
İkisindən iki... Mənim Dədəm 33+
29.11.2025Rəsmi İrəvan üzdə göstərdiyi sülhpərvərliyi əməldə təsdiqləməlidir - Qalib Qasımov.
19.11.2025İNSAN QALMAQ SƏNƏTİ Abbas Göyçəgölün şeirlərinə baxış
13.11.2025“MAHİRƏ NAĞIQIZI – 65” MONOQRAFİYA NƏŞR OLUNUB.
30.10.2025Qərbi Azərbaycan Xronikası: "Akademik Nuru Bayramovun adı Ginnesin Rekordlar Kitabına düşüb"
14.10.2025"Qaraqoyunlular Dəniz xandan törəyənlərdir" - Qərbi Azərbaycan Xronikası
23.09.2025“Pəmbək mahalı İkinci Dünya Savaşında” kitabının təqdimat mərasimi keçirilib.
22.07.2025Leyla Əliyevanın doğum günüdür
RƏSULLU ŞƏHİDLƏRİ
03.07.2025İslam Ələsgərli – 100
23.06.2025Gürcüstanda azərbaycanlı alimin elmi araşdırmalarından bəhs edən məqalə dərc olunub
20.06.2025Novrəs İmanla Ayrım Əhmədin ikinci deyişməsi
18.06.2025BİR SÖZÜN SEMANTİKASI VƏ YA “AŞIĞIN QURBAN ÖLDÜRMƏSİ”
11.06.2025QAİ - Basarkeçər İcması adından təbrik edir, cansağlığı və yeni uğurlar arzulayırıq.
11.06.2025Naxçıvan Kikboksinq İdman Klubunun açıq birinciliyi keçirilib
04.06.2025“Qərbi Azərbaycan Kuboku” uğrunda II minifutbol çempionatının açılış mərasimi keçirilib
02.06.2025Prezident: "İrəvan qazılığının fəaliyyətinin bərpası tarixi ədalətin təmin olunmasıdır"
26.05.2025Professor Mahirə Hüseynova ermənilərə cavab verdi - FOTO
22.05.2025Ulu Öndərin adı Azərbaycan tarixinə qızıl hərflərlə yazılıb ŞƏRH
10.05.2025ADNSU-da “Heydər Əliyev və Azərbaycanın Suverenlik Yolu” mövzusunda tədbir keçirilib
08.05.2025İkinci Dünya savaşında Pəmbək azərbaycanlılarının iştirakı yeni informasiyalar işığında
07.05.2025Aşıq Ələsgər xalq dilinin ədəbi dilimizə çevrilməsi missiyasının “nidasını qoydu”.
06.05.2025Aşıq Ələsgərin yaradıcılığında qadın obrazlarına elmi baxış...
26.04.2025Qərbi Azərbaycan Araşdırmalar Mərkəzi və Filologiya fakültəsinin birgə təşkilatçılığı ilə “Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində “Qədim yurd yerlərimiz, söykökümüz – Aşıq Ələsgər” adlı tədbir keçirilib.
24.04.2025Ömürlərə bəzək və töhfə verən ömrünüz bərəkətli olsun!
01.04.2025Bakı qırğınları Mart soyqırımının kulminasiya nöqtəsi idi, amma sonu deyildi
31.03.2025Kəlbəcərdə "Novruz" adətləri
19.03.2025Suraxanıda Novruz bayramı təntənəli qeyd olunub
18.03.202517 mart 2025-ci ildə ADA Universiteti və Qərbi Azərbaycan İcmasının Gənclər Şurasının birgə təşkilatçılığı ilə “Qərbi Azərbaycan mövzusu 100 ildə ” adlı dəyirmi masa keçirilib.
17.03.2025FƏDAKAR ELM VƏ İNSANLIQ MÜCƏSSƏMƏSİ
14.03.2025Əhliman Əmiraslanov: Qərbi Azərbaycan məsələsində əsl ədalətin bərpa olunacağına əminik
11.03.2025FİTRİ İSTEDAD SAHİBİ
08.03.2025Azərbaycan Yazıçılar Birliyində “Adım Ələsgərdi…” kitabının təqdimatı olub
07.03.2025XOCALIYA ƏDALƏT!
26.02.2025Balaxanıda bir əsrlik tarixi olan neft quyusuna “ADNSU-100” adı verilib.
20.02.2025
Göyçə.az saytı müstəqil media orqanı olaraq, Oğuz Türklərinin əzəli vətəni - Qərbi Azərbaycanın bütün mahallarının: tarixini, folklor - etnoqrafiyasını, qədim abidələrini, ədəbiyyat və mədəniyyətini; ictimai-siyasi və elm xadimlərinin həyat və yaradıcılığını; qədim Azərbaycan torpaqlarında süni şəkildə yaradılan Ermənistan dövlətinin işğal faktını işıqlandıracaq, yeni nəsilin maariflənməsi üçün öz töhvəsini verəcəkdir.
Təsisçi və baş redaktor: Qılman İman
Baş redaktorun müavini: İlqar İsmayıl
Redaktor: Günay Vəlizadə
E-poçt: [email protected]
