Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti qurucularının məzarları

Ankara Universitetinin tibb fakültəsinin klinikasında şəkər xəstəliyindən yatan Məhəmməd Əmin 1955-ci il martın 6-da gecə saat on birə on dəqiqə qalmış üç dəfə "Azərbaycan, Azərbaycan, Azərbaycan!" deyərək əbədiyyətə qovuşdu.

Ankara radiosu martın 7-sində saat 22:45-də sabiq Azərbaycan milli şürasının sədri M.Ə.Rəsulzadənin vəfat etdiyi xəbərini təəssüflə bütün dünyaya yaydı. Martın 8-də Ankaranın Hacı Bayram məscidində M.Ə.Rəsulzadənin dostları onun tabutu başında fəxri qarovulda dayandılar. Vəfatı ilə bağlı Türkiyədə, İranda və Qərbi Avropa ölkələrində xeyli nekroloq çap olunub.

M.Ə.Rəsulzadə Ankarada, Əsri qəbirstanlığında dəfn edilmişdir.

Fətəli xan Xoyski

Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Fətəli xan Xoyski Tiflisə köçdü, orada 19 iyun 1920-ci ildə qətlə yetirildi. Qatillər "Daşnaksütun" partiyasının üzvləri Aram Erkanyan və Misak Qriqoryan idilər. Onlar Tiflisdəki İrəvan meydanında Fətəli xan Xoyskiyə arxadan atəş açdılar.

İndiki Tbilisi botanika bağının ərazisində yerləşən köhnə müsəlman qəbirstanlığında dəfn edilmişdir. Onun dəfn mərasimini Tiflisdəki İran konsulluğu həyata keçirmişdir.

Əlimərdan bəy Topçubaşov

8 noyabr 1934 cü ildə Paris ətrafında vəfat etmişdir.

Əlimərdan bəy Topçubaşovun məzarı Sen Klu şəhər qəbirstanlığında yerləşir.

Nəsib bəy Yusifbəyli

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti süqut etdikdən sonra mühacirətə yollanarkən yolda qətlə yetirilmişdir. Lakin harada və kimlər tərəfindən qətlə yetirilməsi hələ də dəqiq bilinmir. Bəzi məlumatlara görə Kürdəmir və ya Yevlaxda qətlə yetirilmiş, bəzi məlumatlara görə isə Tiflisdə - Siğinakda qətlə yetirilmişdir. Məhəmməd Əmin Rəsulzadə onun Siğinakda qətlə yetirildiyini bildirir.

Məzarının yeri bilinmir. Kürdəmir və ya Yevlaxda öldürüldüyünə inananlara görə, qətlə yetirildikdən sonra Gəncədə dəfn edilmiş, bəzilərinə görə isə Tiflisdə - Siğinakda dəfn edilmişdir.

Xəlil bəy Xasməmmədov

Xəlil bəy Xasməmmədov Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutu zaman Bakıda olub. Evi də indiki Ə.Cavad küçəsində yerləşib (Vrangelskaya, 22). Cümhuriyyət hökuməti onu 1920-ci ilin aprel ayının ortaları Konstantinopola (İstanbul) səfir təyin etmişdir, amma ara qarışdığına görə ora gedə bilməmişdi. 1920-ci ilin iyunun sonunda İstanbula çatmışdır.

Ömrünün qalan illərini İstanbulda yaşamış və 1945-ci ildə vəfat etmişdir. Xəlil bəy İstanbulun Fəri Köy məzarlığında dəfn olunmuşdur.

Həsən bəy Ağayev

Cümhuriyyətin süqutundan sonra Tiflisə getmişdir. 19 iyul 1920-ci ildə Tiflisdə Fətəli xan Xoyskini qətlə yetirən erməni muzdlu qatilin gülləsi ilə qətlə yetirilmişdir.

Tiflisdə yerləşən Köhnə müsəlman qəbiristanlığında (hazırda Botanika bağının ərazisi) dəfn olunmuşdu.

Xosrov Paşa bəy Soltanov

1943-cü ilin 7 yanvarında vəfat etmiş və İstanbuldakı Fəri Köy qəbirstanlığında dəfn edilmişdir.

Mənbə: Vikipedia.org

Goyce.az