AMEA ak. Z.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutunun İran tarixi və iqtisadiyyatı şöbəsinin əməkdaşı, Bakının Balaxanı kəndindən olan dəyərli həmkarımız Saleh Dostəliyevin şəhadəti əsasında
1910-cu ildə Balaxanı kəndində Zeyqəm adlı ortabab tacirin 11 yaşlı oğlu Dostəli mollaxanada dini təhsil alırmış. Qonşuluqda yaşayan bir müəllim uşağın çox fərasətli olduğunu görüb onu özünün işlədiyi yeni üsullu kənd məktəbində oxumağa çağırır. Atası icazə verməsə də, Dostəli gəlib məktəbə baxır, müəllimlərlə söhbət edir, müəllimlər yeni şagirdi, şagird də müəllimləri çox bəyənir. Uşağı dindirən müəllimlərdən biri Mirzə Ələkbər Sabir idi. Dostəliyə məktəbin geyim dəstini, dərs kitablarını verirlər və həmin gündən 11 yaşlı oğlanın ikili həyatı başlayır. Dostəli hər səhər gündəlik paltarında mollaxanaya gedir, 1-2 saat Quran oxuyandan sonra, yavaşca aradan çıxır, kəndin kənarında iri daş altında gizlətdiyi məktəb formasını geyib dərsə gəlir və həvəslə yeni biliklərə yiyələnir.
Beləcə bir neçə ay keçir. Nəhayət, mollaxanada uşaqdan şübhələnirlər, izinə düşüb, paltarlarını əvəz etdiyi sığınacağı aşkar edirlər və atasına xəbər verirlər. Sərt xasiyyətli Zeyqəm kişi birbaş məktəbə gəlir, hay-küy və söyüşlə oğlunu axtarır, şagirdlər və Sabir də daxil olmaqla bütün müəllimlər bayıra çıxır, lakin heç kim Dostəlini qəzəbinin həddi görünməyən atasının əlindən ala biımir. Zeyqəm oğlunu Balaxanı kəndinin əsas meydanına gətirir, ağaca bağlayır, oğlana yaxın gələnə söyüş qoyur və sonra hamının gözü qabağında Dostəlini döyməyə başlayır. Səs-küyə, uşağın bağırtısına kənd camaatı, məktəblilər, müəllumlər yığışır, nə qədər dil tökürlərsə Zeyqəmi sakit edə bilmirlər. Müəllimlərin məktəbdə oxumağın zərəri olmadığı haqda öyüdlərinə Zeyqəm kişi hiddətlə “uşaq mənimdir, oxutmuram da, əl çəkin” deyə cavab verir. Nəhayət, kimsə gedib Zeyqəmin böyük qardaşını çağırır və meydandakı “tamaşadan” hirslənən böyük qardaş “Oxutmursan oxutma, daha bu rüsvayçılıq nədir” deyib Zeyqəmə bir şillə vurur və beləliklə onu sakitləşdirir. Bütün bu hadisəni izləyən Mirzə Ələkbər Sabir neft mədənlərinə səbəb hələ Bakının ən qabaqcıl və zəngin kəndlərindən sayılan Balaxanıda üzləşdiyi bu nadanlıq və cəhalət səhnəsini az sonra qələmə alır və məşhur “Oxutmuram, əl çəkin” şeri belə yaranır.
Bu şerin prototipi olan Zeyqəm kişi sözünün üstündə durur və daha oğlunu məktəbə qoymur. Dostəli mollaxananı bitirir və ömrünün sonuna qədər Balaxanının kənd mollası olur, amma necə molla… Çox gözüaçıq, yeni fikirli, maarifpərvər və başlıcası, Sabirin şerlərini əzbərdən bilən. Bu döyülmə əhvalatının rüsvayçılığını da Sabirin məşhur şerinə səbəb çox rahat keçirir və əksinə, bu əhvalatı həvəslə soruşanlara, o cümlədən nəvəsi Saleh Dostəliyevə özü təfsilatı ilə danışır.
Saleh müəllim bizlərə, biz də sizlərə danışdıq ki, böyük Sabirin şahidi olduğu bir hadisədən nə qədər dərin ictimai məna almaq qüdrətinə bir daha əmin olasınız.
ilkxeber.org
Oğlunun ölümündə özünü günahkar bilən ateist Xalq şairi- Maraqlı Faktlar
18.07.2019Azərbaycanlı tarixçidən maraqlı iddia - Keşikçidağda eramızdan əvvəldən oğuz türkləri yaşayıb
18.07.2019Ağbulaq
17.07.2019Qərbi Azərbaycan həqiqətlərini ermənilər etiraf etdi.
16.07.2019Tarixi şəxslər barədə qalmaqallı faktlar
15.07.2019İlham Qəhrəman - "Könül işi"
13.07.2019Seyid Əzim ateist idimi? - ARAŞDIRMA
11.07.2019Mif ibtidai təfəkkürün gerçəkliyi anlamaq cəhdidir – İkinci Mahmudun müsahibəsi
09.07.2019Mən də kəfənimi geyib gedirəm
08.07.2019Bəxtli bu dünyadan bəxtsiz getdi... - Azər TURAN yazır
08.07.2019İkinci Mahmud - Tanımal Mustafa (hekayə)
07.07.2019Şərq və İslam mədəniyyətinin rus ədəbiyyatına təsiri... - Mətanət Vahid yazır
05.07.2019Türkün oxunmamış bəlgələri : Nüvədi-Qarqadaşı kitabəsi
04.07.2019Türkmənçay müqaviləsində “Ermənistan” sözü yoxdur
03.07.2019Aqşin Xəyal - “Yad əl, doğma sığal” (hekayə)
02.07.2019Qurd Cəbrayılın oğlu: Anam dəsmalı niyə atdığını soruşanda dedi, dəsmal ayrılıqdır, bilmirsən? Bizdə ayrılırıq.
01.07.2019Daşkənd kəndindən 2-ci dünya müharibəsində itkin düşən və həlak olanlar
01.07.2019Stalinin nazirlərinə kələk gələn dələduz – “Qəhrəman” donuna bürünən Vaysman
29.06.2019Bəşəri problemlər və həll yolları Albert Eynşteyn
28.06.2019Kəsəmən kəndindən ikinci dünya müharibəsində itkin düşən və həlak olanlar
27.06.2019İnsanlığın taleyini dəyişən tarixi məkanlar - İLK DƏFƏ burada... - FOTOLAR
27.06.2019NKVD-nin dəhşətli işgəncələri: qadınlar kişilərin kamerasına salınırmış, körpələrin dırnaqları çıxarılırmış
26.06.201926 İyun Milli Ordunun yaranma günüdür
26.06.2019İsrafil Məmmədov vəfat edib
25.06.2019Laçın rayonundan məcburi köçkün düşmüş bir qrup şəxsin BƏYANATI
25.06.2019Şirməmməd Hüseynovdan sitatlar: “Bilirsiniz, kimə səcdə etmək lazımdır?
25.06.2019Eldar Baxışın heç yerdə yayımlanmayan şeirləri
24.06.2019İsa Peyğəmbəri kim satıb? — Kariotlu İuda satqın idi, yoxsa..?
23.06.2019Aristotelin dostluq fəlsəfəsi niyə bu gün də aktualdır?
23.06.2019Sirri açılmayan Xüdafərin Körpüsü
22.06.2019Dost-dost deyə-deyə... - Etimad Başkeçid
21.06.2019Mirzə Ələkbər Sabirin “Oxutmuram, əl çəkin” şerinin yazılma tarixçəsi
20.06.2019Vahid Əziz: Qadınlar məşhur roman müəllifi, rəssam, bəstəkar ola bilərlər, amma şair ola bilməzlər.
19.06.2019Melkumyan necə cəzalandırıldı? – erməni Allahverdinin oğlu Dağlıq Qarabağda fitnə-fəsad toxumu səpirmiş
19.06.2019Şadlinskilər
18.06.2019"Turan eli"ndə Ramiz Rövşənlə...
17.06.2019Nəsimini sevən qadın necə öldü? – Faciəli tale
17.06.2019Görkəmli dövlət xadimi, bacarıqlı səhiyyə təşkilatçısı, böyük alim
16.06.2019Dünya siyasətçilərinin Heydər Əliyev haqqında səmimi fikirləri...
15.06.2019Dövlətimizin və müstəqilliyimizin xilaskarı
15.06.2019Meyitlərin altından sağ çıxan dünyaca məşhur azərbaycanlıdan İNANILMAZ SÖZLƏR: 27 il öncə Şuşada...
14.06.2019“Atamı yalnız qışda görürdük”– Mirzə Cəlilin Polşadakı ailəsi ilə EKSKLÜZİV MÜSAHİBƏ (FOTOLAR)
13.06.2019Abdal - Təsəvvüfün (Sufizmin) əsası kimi
12.06.2019“Çox təəssüf ki, mən hələ indi İsa Muğannanın qızı olduğumu dərk edirəm” – MÜSAHİBƏ
12.06.2019Hitler və Stalinin dərdindən divanə olduğu AGENT QADIN – MARAQLI FAKTLAR
11.06.2019İslam dünyasına sərt senzura necə gəldi - Əl-Fərabi
11.06.2019Qədim Türklərdə SIRĞA
10.06.2019Azərbaycanda çadra əleyhinə hərəkat - Səriyyə Xəlilovanın Bakını ayağa qaldıran qətli
10.06.2019İrəvan ədəbi mühitinin XIX əsr və XX əsrin 20-ci illərini əhatə edən dövrünün tarixi özünəməxsusluğu
08.06.2019Müşfiqli günlərim
08.06.2019
Göyçə.az saytı müstəqil media orqanı olaraq, Oğuz Türklərinin əzəli vətəni - Qərbi Azərbaycanın bütün mahallarının: tarixini, folklor - etnoqrafiyasını, qədim abidələrini, ədəbiyyat və mədəniyyətini; ictimai-siyasi və elm xadimlərinin həyat və yaradıcılığını; qədim Azərbaycan torpaqlarında süni şəkildə yaradılan Ermənistan dövlətinin işğal faktını işıqlandıracaq, yeni nəsilin maariflənməsi üçün öz töhvəsini verəcəkdir.
Təsisçi və baş redaktor: Qılman İman
Baş direktor: Xətai Ələsgərli
Baş redaktorun müavini: Şəfaqət Cavanşirzadə
Redaktor: İlqar İsmayılov
E-poçt: [email protected]
