AMEA ak. Z.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutunun İran tarixi və iqtisadiyyatı şöbəsinin əməkdaşı, Bakının Balaxanı kəndindən olan dəyərli həmkarımız Saleh Dostəliyevin şəhadəti əsasında
1910-cu ildə Balaxanı kəndində Zeyqəm adlı ortabab tacirin 11 yaşlı oğlu Dostəli mollaxanada dini təhsil alırmış. Qonşuluqda yaşayan bir müəllim uşağın çox fərasətli olduğunu görüb onu özünün işlədiyi yeni üsullu kənd məktəbində oxumağa çağırır. Atası icazə verməsə də, Dostəli gəlib məktəbə baxır, müəllimlərlə söhbət edir, müəllimlər yeni şagirdi, şagird də müəllimləri çox bəyənir. Uşağı dindirən müəllimlərdən biri Mirzə Ələkbər Sabir idi. Dostəliyə məktəbin geyim dəstini, dərs kitablarını verirlər və həmin gündən 11 yaşlı oğlanın ikili həyatı başlayır. Dostəli hər səhər gündəlik paltarında mollaxanaya gedir, 1-2 saat Quran oxuyandan sonra, yavaşca aradan çıxır, kəndin kənarında iri daş altında gizlətdiyi məktəb formasını geyib dərsə gəlir və həvəslə yeni biliklərə yiyələnir.
Beləcə bir neçə ay keçir. Nəhayət, mollaxanada uşaqdan şübhələnirlər, izinə düşüb, paltarlarını əvəz etdiyi sığınacağı aşkar edirlər və atasına xəbər verirlər. Sərt xasiyyətli Zeyqəm kişi birbaş məktəbə gəlir, hay-küy və söyüşlə oğlunu axtarır, şagirdlər və Sabir də daxil olmaqla bütün müəllimlər bayıra çıxır, lakin heç kim Dostəlini qəzəbinin həddi görünməyən atasının əlindən ala biımir. Zeyqəm oğlunu Balaxanı kəndinin əsas meydanına gətirir, ağaca bağlayır, oğlana yaxın gələnə söyüş qoyur və sonra hamının gözü qabağında Dostəlini döyməyə başlayır. Səs-küyə, uşağın bağırtısına kənd camaatı, məktəblilər, müəllumlər yığışır, nə qədər dil tökürlərsə Zeyqəmi sakit edə bilmirlər. Müəllimlərin məktəbdə oxumağın zərəri olmadığı haqda öyüdlərinə Zeyqəm kişi hiddətlə “uşaq mənimdir, oxutmuram da, əl çəkin” deyə cavab verir. Nəhayət, kimsə gedib Zeyqəmin böyük qardaşını çağırır və meydandakı “tamaşadan” hirslənən böyük qardaş “Oxutmursan oxutma, daha bu rüsvayçılıq nədir” deyib Zeyqəmə bir şillə vurur və beləliklə onu sakitləşdirir. Bütün bu hadisəni izləyən Mirzə Ələkbər Sabir neft mədənlərinə səbəb hələ Bakının ən qabaqcıl və zəngin kəndlərindən sayılan Balaxanıda üzləşdiyi bu nadanlıq və cəhalət səhnəsini az sonra qələmə alır və məşhur “Oxutmuram, əl çəkin” şeri belə yaranır.
Bu şerin prototipi olan Zeyqəm kişi sözünün üstündə durur və daha oğlunu məktəbə qoymur. Dostəli mollaxananı bitirir və ömrünün sonuna qədər Balaxanının kənd mollası olur, amma necə molla… Çox gözüaçıq, yeni fikirli, maarifpərvər və başlıcası, Sabirin şerlərini əzbərdən bilən. Bu döyülmə əhvalatının rüsvayçılığını da Sabirin məşhur şerinə səbəb çox rahat keçirir və əksinə, bu əhvalatı həvəslə soruşanlara, o cümlədən nəvəsi Saleh Dostəliyevə özü təfsilatı ilə danışır.
Saleh müəllim bizlərə, biz də sizlərə danışdıq ki, böyük Sabirin şahidi olduğu bir hadisədən nə qədər dərin ictimai məna almaq qüdrətinə bir daha əmin olasınız.
ilkxeber.org
“Mənim tanıdığım Ələsgər” kitabının təqdimatı olub
10.12.2025Qərbi Azərbaycan Xronikası: "Aşıq Ələsgərlə Molla İbrahim arasında yaradıcılıq bəhsləri olub"
10.12.2025Ermənistandan didərgin salınmış azərbaycanlıların mədəni irsinin bərpası – ədalətə, barışığa və sülhə aparan yol kimi” mövzusunda ənənəvi III beynəlxalq konfrans keçirilib.
05.12.2025Qubada QHT-lər arasında koordinasiya və birgə fəaliyyət razılaşdırıldı
05.12.2025TƏŞƏKKÜRNAMƏ
05.12.2025Laçınım, Laçınım, gözəl Laçınım!..
02.12.2025Rüstəm Dastanoğlu – 65
02.12.2025Deputat: Xalisa kəndi və bütün Qərbi Azərbaycan 37 ildir azərbaycanlılarsız qalıb.
İkisindən iki... Mənim Dədəm 33+
29.11.2025Rəsmi İrəvan üzdə göstərdiyi sülhpərvərliyi əməldə təsdiqləməlidir - Qalib Qasımov.
19.11.2025İNSAN QALMAQ SƏNƏTİ Abbas Göyçəgölün şeirlərinə baxış
13.11.2025“MAHİRƏ NAĞIQIZI – 65” MONOQRAFİYA NƏŞR OLUNUB.
30.10.2025Qərbi Azərbaycan Xronikası: "Akademik Nuru Bayramovun adı Ginnesin Rekordlar Kitabına düşüb"
14.10.2025"Qaraqoyunlular Dəniz xandan törəyənlərdir" - Qərbi Azərbaycan Xronikası
23.09.2025“Pəmbək mahalı İkinci Dünya Savaşında” kitabının təqdimat mərasimi keçirilib.
22.07.2025Leyla Əliyevanın doğum günüdür
RƏSULLU ŞƏHİDLƏRİ
03.07.2025İslam Ələsgərli – 100
23.06.2025Gürcüstanda azərbaycanlı alimin elmi araşdırmalarından bəhs edən məqalə dərc olunub
20.06.2025Novrəs İmanla Ayrım Əhmədin ikinci deyişməsi
18.06.2025BİR SÖZÜN SEMANTİKASI VƏ YA “AŞIĞIN QURBAN ÖLDÜRMƏSİ”
11.06.2025QAİ - Basarkeçər İcması adından təbrik edir, cansağlığı və yeni uğurlar arzulayırıq.
11.06.2025Naxçıvan Kikboksinq İdman Klubunun açıq birinciliyi keçirilib
04.06.2025“Qərbi Azərbaycan Kuboku” uğrunda II minifutbol çempionatının açılış mərasimi keçirilib
02.06.2025Prezident: "İrəvan qazılığının fəaliyyətinin bərpası tarixi ədalətin təmin olunmasıdır"
26.05.2025Professor Mahirə Hüseynova ermənilərə cavab verdi - FOTO
22.05.2025Ulu Öndərin adı Azərbaycan tarixinə qızıl hərflərlə yazılıb ŞƏRH
10.05.2025ADNSU-da “Heydər Əliyev və Azərbaycanın Suverenlik Yolu” mövzusunda tədbir keçirilib
08.05.2025İkinci Dünya savaşında Pəmbək azərbaycanlılarının iştirakı yeni informasiyalar işığında
07.05.2025Aşıq Ələsgər xalq dilinin ədəbi dilimizə çevrilməsi missiyasının “nidasını qoydu”.
06.05.2025Aşıq Ələsgərin yaradıcılığında qadın obrazlarına elmi baxış...
26.04.2025Qərbi Azərbaycan Araşdırmalar Mərkəzi və Filologiya fakültəsinin birgə təşkilatçılığı ilə “Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində “Qədim yurd yerlərimiz, söykökümüz – Aşıq Ələsgər” adlı tədbir keçirilib.
24.04.2025Ömürlərə bəzək və töhfə verən ömrünüz bərəkətli olsun!
01.04.2025Bakı qırğınları Mart soyqırımının kulminasiya nöqtəsi idi, amma sonu deyildi
31.03.2025Kəlbəcərdə "Novruz" adətləri
19.03.2025Suraxanıda Novruz bayramı təntənəli qeyd olunub
18.03.202517 mart 2025-ci ildə ADA Universiteti və Qərbi Azərbaycan İcmasının Gənclər Şurasının birgə təşkilatçılığı ilə “Qərbi Azərbaycan mövzusu 100 ildə ” adlı dəyirmi masa keçirilib.
17.03.2025FƏDAKAR ELM VƏ İNSANLIQ MÜCƏSSƏMƏSİ
14.03.2025Əhliman Əmiraslanov: Qərbi Azərbaycan məsələsində əsl ədalətin bərpa olunacağına əminik
11.03.2025FİTRİ İSTEDAD SAHİBİ
08.03.2025Azərbaycan Yazıçılar Birliyində “Adım Ələsgərdi…” kitabının təqdimatı olub
07.03.2025XOCALIYA ƏDALƏT!
26.02.2025Balaxanıda bir əsrlik tarixi olan neft quyusuna “ADNSU-100” adı verilib.
20.02.2025“Tariximizin işığında - Qərbi Azərbaycanın izi ilə”
16.02.2025Gənc vətənpərvər Pensilvaniya Universitetində
16.02.2025Şair-publisist Yusif Nəğməkarın “Ələsgər zirvəsi” kitabının təqdimat mərasimi iştirakçılarına!
13.02.2025Sənin görüşünə sürünə-sürünə də olsa gələrəm, Göyçəm
12.02.2025Paşinyan unudur ki...
11.02.2025ATALARIN YOLU OĞULLARIN YOLUDUR
10.02.2025...yazmasam, gələcəyimizin işığını sönməyə qoymayacaq gənclik məni bağışlamaz.
06.02.2025
Göyçə.az saytı müstəqil media orqanı olaraq, Oğuz Türklərinin əzəli vətəni - Qərbi Azərbaycanın bütün mahallarının: tarixini, folklor - etnoqrafiyasını, qədim abidələrini, ədəbiyyat və mədəniyyətini; ictimai-siyasi və elm xadimlərinin həyat və yaradıcılığını; qədim Azərbaycan torpaqlarında süni şəkildə yaradılan Ermənistan dövlətinin işğal faktını işıqlandıracaq, yeni nəsilin maariflənməsi üçün öz töhvəsini verəcəkdir.
Təsisçi və baş redaktor: Qılman İman
Baş redaktorun müavini: İlqar İsmayıl
Redaktor: Günay Vəlizadə
E-poçt: [email protected]
