AMEA ak. Z.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutunun İran tarixi və iqtisadiyyatı şöbəsinin əməkdaşı, Bakının Balaxanı kəndindən olan dəyərli həmkarımız Saleh Dostəliyevin şəhadəti əsasında
1910-cu ildə Balaxanı kəndində Zeyqəm adlı ortabab tacirin 11 yaşlı oğlu Dostəli mollaxanada dini təhsil alırmış. Qonşuluqda yaşayan bir müəllim uşağın çox fərasətli olduğunu görüb onu özünün işlədiyi yeni üsullu kənd məktəbində oxumağa çağırır. Atası icazə verməsə də, Dostəli gəlib məktəbə baxır, müəllimlərlə söhbət edir, müəllimlər yeni şagirdi, şagird də müəllimləri çox bəyənir. Uşağı dindirən müəllimlərdən biri Mirzə Ələkbər Sabir idi. Dostəliyə məktəbin geyim dəstini, dərs kitablarını verirlər və həmin gündən 11 yaşlı oğlanın ikili həyatı başlayır. Dostəli hər səhər gündəlik paltarında mollaxanaya gedir, 1-2 saat Quran oxuyandan sonra, yavaşca aradan çıxır, kəndin kənarında iri daş altında gizlətdiyi məktəb formasını geyib dərsə gəlir və həvəslə yeni biliklərə yiyələnir.
Beləcə bir neçə ay keçir. Nəhayət, mollaxanada uşaqdan şübhələnirlər, izinə düşüb, paltarlarını əvəz etdiyi sığınacağı aşkar edirlər və atasına xəbər verirlər. Sərt xasiyyətli Zeyqəm kişi birbaş məktəbə gəlir, hay-küy və söyüşlə oğlunu axtarır, şagirdlər və Sabir də daxil olmaqla bütün müəllimlər bayıra çıxır, lakin heç kim Dostəlini qəzəbinin həddi görünməyən atasının əlindən ala biımir. Zeyqəm oğlunu Balaxanı kəndinin əsas meydanına gətirir, ağaca bağlayır, oğlana yaxın gələnə söyüş qoyur və sonra hamının gözü qabağında Dostəlini döyməyə başlayır. Səs-küyə, uşağın bağırtısına kənd camaatı, məktəblilər, müəllumlər yığışır, nə qədər dil tökürlərsə Zeyqəmi sakit edə bilmirlər. Müəllimlərin məktəbdə oxumağın zərəri olmadığı haqda öyüdlərinə Zeyqəm kişi hiddətlə “uşaq mənimdir, oxutmuram da, əl çəkin” deyə cavab verir. Nəhayət, kimsə gedib Zeyqəmin böyük qardaşını çağırır və meydandakı “tamaşadan” hirslənən böyük qardaş “Oxutmursan oxutma, daha bu rüsvayçılıq nədir” deyib Zeyqəmə bir şillə vurur və beləliklə onu sakitləşdirir. Bütün bu hadisəni izləyən Mirzə Ələkbər Sabir neft mədənlərinə səbəb hələ Bakının ən qabaqcıl və zəngin kəndlərindən sayılan Balaxanıda üzləşdiyi bu nadanlıq və cəhalət səhnəsini az sonra qələmə alır və məşhur “Oxutmuram, əl çəkin” şeri belə yaranır.
Bu şerin prototipi olan Zeyqəm kişi sözünün üstündə durur və daha oğlunu məktəbə qoymur. Dostəli mollaxananı bitirir və ömrünün sonuna qədər Balaxanının kənd mollası olur, amma necə molla… Çox gözüaçıq, yeni fikirli, maarifpərvər və başlıcası, Sabirin şerlərini əzbərdən bilən. Bu döyülmə əhvalatının rüsvayçılığını da Sabirin məşhur şerinə səbəb çox rahat keçirir və əksinə, bu əhvalatı həvəslə soruşanlara, o cümlədən nəvəsi Saleh Dostəliyevə özü təfsilatı ilə danışır.
Saleh müəllim bizlərə, biz də sizlərə danışdıq ki, böyük Sabirin şahidi olduğu bir hadisədən nə qədər dərin ictimai məna almaq qüdrətinə bir daha əmin olasınız.
ilkxeber.org
Himnimiz necə tapıldı?
15.11.2019Mustafa Kamal Atatürk Britaniya kəşfiyyatının hesabatlarında: onun haqqında nə deyilirdi?
14.11.2019Türkiyənin hərb tarixinə adını yazdırmış generalımız - Hüseyn xan Turqut
12.11.2019Albanların xiristanlığı qəbul etməsi
07.11.2019Yarımçıq qalmış sevgi və ya sovetlərin üç körpə qıza etdikləri sitəm...
07.11.2019Ailəsindən küsən, tənha yaşayıb tənha ölən Xalq artisti
06.11.2019Şah İsmayıl əslində necə öldü? – Şok versiyalar
06.11.2019Klounların təzim etdiyi, xristianlığı qəbul edən qeyri-adi titullu aktyorumuz...
05.11.2019"Rəsulzadənin tapançası məni xilas etdi..." - Türk zabitin xatirələri - FOTOLAR
04.11.2019Xruşşov dövrünün Qarabağ şəhidi - FOTOLAR
04.11.2019Dronqo kimdir?
01.11.2019O, Xalq yazıçısı adından çox nökər olmağına sevinmişdi – Maraqlı faktlar
01.11.2019Bir taleyin oyununda iki böyük türk – ARAŞDIRMA
31.10.2019Xaricdə yüksək vəzifə tutan azərbaycanlılar - SİYAHI
30.10.2019“Mən türkəm, bu qədər” - Nobel mükafatçısının HƏYAT HEKAYƏTİ
30.10.2019İnterneti rədd etmək mümkündürmü? - Umberto Eko yazır...
29.10.2019Rus dili
29.10.2019Üzünə Bəxtiyar Vahabzadənin tüpürdüyü general: – “Özümü xoşbəxt hesab edirəm ki, bu adama əl qaldırmadım”
28.10.2019Amerikalı ravvin erməniləri ifşa etdi
28.10.2019Qan gölü, əmirə kəllə hədiyyəsi, yerlə yeksan olan tarix... – III YAZI
28.10.2019Hitlerin əsgəri, Stalinin məhbusu olan Azərbaycan aşığı
25.10.2019Hüseyn Cavid əbədiliyi
24.10.2019Ayaz Arabaçı - şeirlər
24.10.2019Xalq Yazıçısı Anar bir qrup gənc qələm sahibiylə görüşüb
24.10.2019Şah Abbas farspərəst idi, yoxsa TÜRKÇÜ?
24.10.2019Cəlalilər: qanlı üsyan, izi itmiş Koroğlu, öldürülən Dəli Həsən... – Tarixin sandığından
23.10.2019Aləm Kəngərlinin “Qatarda 18 əhvalat” adlı yeni kitabı çapdan çıxıb
22.10.2019Hökməli kəndində “Sufi Həmid” qədəmgahları
22.10.2019Aşıq Ələsgərin xatirəsi Xaçmaz şəhərində yad edildi.
21.10.2019“Zəngəzur Azərbaycanın ayrılmaz hissəsidir, bu tarixi səhvi düzəltmək lazımdır”- RUSİYADAN ERMƏNİLƏRƏ ÇAĞIRIŞ
21.10.2019Süleyman Rüstəmin 30 il əvvəlki son müsahibəsi:
“1937-ci ilin olacağını heç kəs ağlına gətirmirdi. Dəhşət idi”
Ermənilərin gülünc və absurd iddiaları - ŞƏRH
19.10.2019Müstəqilliyimiz əbədidir.
18.10.2019İlham Əliyev Zəngəzurun Ermənistana verilməsi barədə danışdı
18.10.2019Ərəblinski niyə öldürüldü?
17.10.2019Ermənilər tarixi bu cür SAXTALAŞDIRIB: Əslində isə indiki İrəvan şəhəri...
17.10.2019İradə Aytel – “Türkəm, kürdəm, talışam, ləzgiyəm, avaram, udinəm…”
16.10.2019Milli Ordu quruculuğunun ilk hərbi məktəbləri
16.10.2019Rizvan Talıbov: “1988-1991-ci ilər ərzində Ermənistandan qaçqın düşmüş 500000 (beş yüz min) bu günkü faktiki sayları 1.000000-u (bir milyonu) keçmiş Ermənistan qaçqınlarının məsələsi sülh danışıqlarının predmeti olmalıdır”
15.10.2019Azərbaycanda çadra əleyhinə hərəkat - Səriyyə Xəlilovanın Bakını ayağa qaldıran qətli
14.10.2019"Qara bağ": SSRİ dağılmağa nədən başladı
11.10.2019“Nobel” almış qadınlar
11.10.2019Uğur böcəyi
10.10.2019Qeyrətimiz olarsa, yaxud sonuncu dayaq nöqtəsindən reportaj - FOTOLAR
09.10.2019Sahilsiz qəlbinin dalğalarını misralara çevirən şair… ABDULLA FARUQ
09.10.2019Məşhur azərbaycanlı aktyor və bolşevikin sui-qəsdi ilə öldürülən Həsən bəy Ağayev - “Qürbətin doğma məzarları”
08.10.2019Təsəvvüf, Vəhdəti-vücud və An-i daimin qısa şərhi
07.10.2019Ermənilər Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ən uğurlu diplomatı haqda ARXİVLƏRİ AÇDILAR
04.10.20193 oktyabr tarixinin Türk Dünyası üçün önəmi
03.10.201990 min uşağı ölümdən xilas edən həkimin inanılmaz həyat hekayəsi
03.10.2019
Göyçə.az saytı müstəqil media orqanı olaraq, Oğuz Türklərinin əzəli vətəni - Qərbi Azərbaycanın bütün mahallarının: tarixini, folklor - etnoqrafiyasını, qədim abidələrini, ədəbiyyat və mədəniyyətini; ictimai-siyasi və elm xadimlərinin həyat və yaradıcılığını; qədim Azərbaycan torpaqlarında süni şəkildə yaradılan Ermənistan dövlətinin işğal faktını işıqlandıracaq, yeni nəsilin maariflənməsi üçün öz töhvəsini verəcəkdir.
Təsisçi və baş redaktor: Qılman İman
Baş direktor: Xətai Ələsgərli
Baş redaktorun müavini: Şəfaqət Cavanşirzadə
Redaktor: İlqar İsmayılov
E-poçt: [email protected]
