Orta əsrlərdə Amudərya bölgəsi "Xarəzm", hökmdarları isə "Xarəzmşah" adlanırdı. XI əsrin sonlarına doğru bu bölgədə qurulan dövlətə də Xarəzmşahlar adı verildi.
Xarəzmşahlar dövləti Məhəmməd Xarəzmşah tərəfindən qurulub və Böyük Səlcuq dövlətini devirib.
Xarəzmşahlar sülaləsinin nəsli Səlcuq sultanı I Məlikşahın saray xidmətində olan Anuş Təkindən gəlir. Səlcuq dövlətinə bağlı olaraq mərkəzdən təyin edilən qubernatorlarla idarə olunan bu əyalət Anuş Təkin zamanında sərbəst yaşamağa başlamışdı. 1128-ci ildə Xarəzm qubernatoru olaraq təyin edilən Atsız dövründə yarı müstəqillik qazandı. 1141-ci ildə Böyük Səlcuq sultanı Əhməd Səncərin Katvan döyüşündə Quru Hıtay tərəfindən məğlubiyyətə uğradılmasından istifadə edən Atsız səlcuqlulara qarşı üsyana qalxdı və 1142-ci ildə Xorasana hücum edərək Mərv və Nişapuru işğal etdi.
1220-ci ildə bütün ölkə monqolların işğalına məruz qaldı və Xarəzm dövlətinin sonu yaxınlaşdı. Bundan sonra Orta Asiyada monqol işğalı başlandı. Ələddinin oğlu Cəlaləddin Xarəzmşah Əfqanıstanda monqollarla mübarizə apararaq cənuba çəkildi və Hind çayını keçərək Hindistana daxil oldu. Çingiz Xan monqol düzənliyinə döndükdən sonra Cəlaləddin İrana qayıdıb, İraqdan Azərbaycan bölgəsinə daxil olaraq 1225-ci ildə Atabəyliklərindən olan Eldənizliləri məğlub edərək Təbrizi işğal etdi.
Cəlaləddin Azərbaycandan hərəkət edərək Gürcüstanı işğal etdi, bununla da Cənubi Qafqazdan Şərqi Anadoluya qədər torpaqlarını genişləndirdi. Ancaq Cəlaləddinin Şərqi Anadolunun suverenliyi səbəbindən Anadolu səlcuqluları və Suriyanın hökmdarı Əyyubilərlə ziddiyyəti yarandı. Cəlaləddin Xarəzmşahlar dövlətini yenidən qurmaq istəsə də, müvəffəqiyyət qazana bilmədi. 1231-ci ildə kürd qiyamçılar tərəfindən öldürüldü. Ölümündən sonra Xarəzmşahlar dövləti tamamilə məhv oldu.
Cəlaləddin barədə maraqlı bir faktı Goyce.az Oxu.Az-a istinadən tarixçi-alim Əkbər Nəcəf təqdim edir:
"Xarəzmşah Cəlaləddinin ömrü savaşmaqla keçdi. Müvərrix Nəsəvi yazırdı: "Məğlub ölkəsindən sultan kimi ayrıldı və bir daha da geri dönə bilmədi". Hakimiyyətinin - əslində heç hakimiyyəti olmadı - həyatının son günlərində ruhən sarsılmışdı. "Ağlını qaçırmış, xarakteri parçalanmışdı".
Belə bir vaxtda sultanın Qılınc adlı bir qulu öldü. Cəlaləddin bu hadisəyə anormal reaksiya göstərdi. Bütün Təbriz xalqının qulun cənazə namazına toplanmasını əmr etdi. Həftələrlə yemək yemədi. Önünə gətirilən nemətləri "aparın bundan Qılınca da verin" deyirdi. Hətta sultanın özünə gəlməsini istəyən və qulun öldüyü ilə razılaşması gərəkdiyini bildirən cəsur bir əyanı Cəlaləddin qılıncla parça-parça etdi. Saraydakı xidmətçilər isə hər gün əllərində sinilər dolusu yeməklərlə qul Qılıncın boş otağına girib-çıxır, sultana ona yemək apardıqlarını deyirdilər
Qul Qılınc bir sultan kimi öldü və böyük bir ehtişamla dəfn edildi. Amma Xarəzmşahların son sultanı bir dağ kəndində qul kimi canını verdi. Meyiti isə aylar sonra tapılıb bir neçə insanın şahidliyi ilə qul Qılıncın yanına göndərildi..."
Prezident İlham Əliyevin çağırışına uyğun olaraq YAP tərəfindən “Qərbi Azərbaycanda soyqırımına məruz qalmış toponimlərimiz” kitabı nəşr olunub.
09.07.2020İKİ DİLLİLİK (BİLİNGUALİSM)
08.07.2020Alman qəzeti İrəvan xanlığından nə yazıb?
08.07.2020Nazim Hikmətin yeni şeirləri tapıldı -FOTOLAR
06.07.2020Hitleri qəzəbləndirən, fransız və rus idmançıları peşman edən “Borçalı şiri”
04.07.2020Semaşko”nun həkimi Hicran Mustafayeva: “Mən cəhənnəmi yerdə gördüm”
04.07.2020Nazir mənzilindən sürgün düşərgəsinin barakına – Gözəl yazıçı xanım 18 il boyunca iztirablar çəkib.
03.07.2020Cek Londonun pandemiya ilə bağlı öncəgörməsi
"SÖZÜN XAQANI” HAQQINDA SÖZ
30.06.2020Həsən bəy Zərdabinin ailəsi haqqında bilmədiyiniz – Faktlar
28.06.2020Ermənistanda yetişdirilən “Azərbaycan Türkləri”
28.06.202026 iyun Azərbaycanın Milli Ordu Günüdür
26.06.2020Ağcabədinin Salmanbəyli kəndi Şaumyanın silahdaşının adını daşıyır - ARAŞDIRMA
25.06.2020Anadoluda erməni etnosu necə ortaya çıxdı?-Şahlar Hacıyev
24.06.2020Kremlin məmurlarının ölümündə Andropov müəmması-SSRİ tarixinin sirli hadisələri...
23.06.2020Ermənilər Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ən uğurlu diplomatı haqda ARXİVLƏRİ AÇDILAR
22.06.2020Buhenvald düşərgəsində əsirlərə cəhənnəm əzabı yaşadan ər-arvad – biri həşərilik edib, o biri sifilis tutub.
21.06.2020Nuh yurdu Naxçıvanı erməni hücumlarından qoruyan xilaskar
20.06.2020Mübariz İbrahimov Azərbaycan əsgərinin qəhrəmanlıq rəmzidir
18.06.2020Xalqın ən birinci günahı kitab oxumamaqdır.
18.06.2020Kompleks yanaşma olmazsa, virus pik həddə çatacaq..." - ATU-nun dosenti ilə MÜSAHİBƏ
17.06.202015 İyun - Milli Qurtuluş Günü Azərbaycan dövlətçiliyinin xilas günüdür
15.06.2020Müasir Azərbaycanın müstəqil dövlət kimi inkişafının əsasında Qurtuluş məfkurəsi və Ulu Öndər Heydər Əliyevin xilaskarlıq missiyası dayanır
14.06.2020Heydər Əliyev Azərbaycanın xilaskarıdır - Akademik YAZDI
13.06.2020Qətlə yetirilən nazir, azad edilən qatil
12.06.2020“MONQOL-TATARLAR” MƏNBƏ VƏ RƏSMLƏRDƏ SARIŞINDIRLAR
10.06.2020Nərimanov məsələsi - Mehman Cavadoğlu yazır
Erməni vandalizmi: Qarakilsə necə Sisian rayonu oldu? - İnanılmaz faktlar
07.06.2020Stalin ölənə qədər Hitlerin sağ olduğuna inanırdı – İspan mediası
07.06.2020Həm təklikdən, həm də qaranlıqdan çox qorxuram - Rəşad Səfərov
05.06.2020Sözsüz nəğmə - Məti Osmanoğlu
05.06.2020Ziya Bünyadov Sumqayıt hadisələri haqqında : «XX əsrin mədəni ermənilərinin vəhşiliyi budur!»
04.06.2020"Zorakılığa qarşı zorakılıq Şərdir!"
03.06.2020Atəşlə doludur küllərim mənim
31.05.2020İKİNCİ MAHMUD - "Babamın dişi" (hekayə)
30.05.2020Mirzə Ələkbər Sabirin Salman Mümtaza verdiyi ilk və son müsahibəsi
30.05.2020Rəsulzadənin yaxın dostu olan Kəngərlinın qızı İNANILMAZ SİRLƏRİ AÇDI.
28.05.2020"Cümhuriyyətin yaradıcıları millətimizin şərəfini xilas edərək..."
28.05.2020Məmməd Oruc: “Səməd Vurğun olmaq istəyirdim”
27.05.2020Müharibənin məhkum etdiyi talelər
26.05.2020İlhamə Nasirin hekayəsi - Xudaverdi
24.05.2020Rusiya Qars müqaviləsini uzadacaqmı? - Ermənistanın Naxçıvana iddialar
23.05.2020Belarusun “Şərəf”li azərbaycanlısı
İrəvan xanlığının varisi Bakıda: nələr danışdı? - Müsahibə
22.05.2020Azərbaycan qadını. Həmidə xanım Cavanşir
21.05.2020"Müqəddəs Məryəm və Müqəddəs körpə İsa Məsih"... Bu əsərin çox maraqlı tarixçəsi var.
20.05.2020Poçt göyərçinləri məktubu neçə daşıyırdı?
19.05.2020Laçınsız 28 il
18.05.2020Kürəkçay sazişinin orijinalı tapıldı; ermənilərin Qarabağda izi-tozu olmayıb
16.05.2020Tanıdığımız və tanımadığımız Vəli Axundov
15.05.2020
Göyçə.az saytı müstəqil media orqanı olaraq, Oğuz Türklərinin əzəli vətəni - Qərbi Azərbaycanın bütün mahallarının: tarixini, folklor - etnoqrafiyasını, qədim abidələrini, ədəbiyyat və mədəniyyətini; ictimai-siyasi və elm xadimlərinin həyat və yaradıcılığını; qədim Azərbaycan torpaqlarında süni şəkildə yaradılan Ermənistan dövlətinin işğal faktını işıqlandıracaq, yeni nəsilin maariflənməsi üçün öz töhvəsini verəcəkdir.
Təsisçi və baş redaktor: Qılman İman
Baş direktor: Xətai Ələsgərli
Baş redaktorun müavini: Şəfaqət Cavanşirzadə
Redaktor: İlqar İsmayılov
E-poçt: [email protected]
