Stalin ölənə qədər Hitlerin sağ olduğuna inanırdı – İspan mediası

İspaniyanın ABC qəzeti yazır ki, İosif Stalin ömrünün sonuna qədər Hitlerin intiharına inanmayıb. Nasist liderinin son anda İspaniyaya və ya Argentinaya qaçmağına inanırdı. Məqalənin müəllifi Manuel Vilyatoro memuar yazanların və tədqiqatçıların ifadələrinə istinad edib.

Ölümünə qədər Stalini təqib edən qarabasma: Adolf Hitler sağdır və İspaniyada gizlənir

SSRİ lideri dəfələrlə Qırmızı Ordunun Berlində Fürerin ölümünə dair sübut tapmadığını bildirdi. Daha sonra fikrini dəyişsə də, bu artıq pozulmuş nəzəriyyə tez bir zamanda məşhurlaşdı.

İnsanların yaddaşında əbədi qalacaq günlər var. Məsələn, 30 aprel 1945-ci il. İkinci Dünya Müharibəsi o gün başa çatmasa da (o vaxta qədər Yaponiyanın təslim olmasına hələ beş ay qalmışdı), 1945-ci il aprelin 30-da, Fürerbunkerdə olarkən zalım Adolf Hitler əvvəlcə sianid qəbul edib, sonra isə seyfdən çıxardığı PPK modelindən olan “Valter” tapançası ilə terror səltənətinə son qoydu. Onunla birlikdə pərəstişkarı olduğu gənc həyat yoldaşı Eva Braun da intihar etdi. Bu intihar bu hekayənin son nöqtəsi ola bilərdi, çünki on iki illik amansız zülmün sona çatmasına, 75 milyondan çox insanın ölümünə və hələ də indiyədək ağrıyan bir düşüncənin – Xolokostun meydana gəlməsinə səbəb oldu.

Romeo və Cülyetta üslubunda baş verən bu intihardan sonra, yeni evlənənlərin cəsədləri (toy bir neçə gün əvvəl baş vermişdi) Fürer bunkerdən götürüldü və yandırıldı. Fürerin şəxsi sürücüsü Erich Kempka buna cavabdeh idi, özü də bu barədə İkinci Dünya Müharibəsindən sonrakı çoxsaylı reportajlarda danışmışdı. Məsələn, The New York Times qəzeti yazıb: “Hitler intihar etdi və onunla birlikdə həyat yoldaşı da. Hitler meyitlərinin yandırılmasını əmr etdi və biz də bunu həyata keçirdik ”.

Mayın 5-də uzun və çətin bir axtarışdan sonra Qırmızı Ordunun hərbçiləri, daha doğrusu, sıravi əsgərlər – Çurakov, Oleynik və Serux Reyxstaqın yaxınlığında diktator və həyat yoldaşının qalıqlarını tapdılar.

Berlin ətrafındakı bir xəstəxanada, hər ikisinin cəsədləri çox olmasa da, müəyyən edildi. Bayram edən Sovetlər qalıqların bir hissəsini SSRİ-yə apararaq KQB-də saxladılar. 2018-ci ildə bir qrup mütəxəssis bu qalıqları əldə etdi, onları araşdırdı və həqiqətən Fürerə aid olduğunu təsdiqlədi. Qalıqları aşkar etdikdən bir qədər sonra Uinston Çörçil alim Hugh Trevor-Roperi Hitlerin ölümünü təsdiqləmək üçün Berlinə göndərdi. Şahidlərlə sonsuz söhbətlərdən sonra o, bunu bacardı. Adama elə gəlir ki, hər şey bununla sona çatacaqdı. Ancaq bu hekayədən yetmiş ildən artıq bir müddətdə yenə də qüsurlar, tarixi boşluqlar və sirrlər ortaya çıxdı…

Bəs Hitlerin Reyxstaqın yanında yerləşən bunkerdə ölmədiyi nəzəriyyəsi niyə məşhur oldu? Tədqiqatlar 1945-ci ildə tapılmış qalıqların ona məxsus olduğunu təsdiqlədikdən 75 il keçir. Niyə hələ də bir çox insanlar onun Berlindən qaçdığını düşünür? Bu suallara müxtəlif yollarla cavab verə bilərsiniz və onların görünüşünün səbəbləri də fərqlidir. Bu nəzəriyyənin yayılmasının günahkarlarından biri də SSRİ rəhbəridir. İosif Stalin dəfələrlə Böyük Vətən Müharibəsi zamanı tapılan qalıqların həqiqiliyinə inanmadığını bildirdi. “O ölmədi, ya İspaniyaya, ya da Argentinaya qaçdı” dedi Potsdam konfransında.

Təhlükəli rəy

Hitlerin qalıqları SSRİ-də olmasına baxmayaraq, Stalin həmişə onun ölümünə şübhə ilə yanaşırdı. Heç bir dəlil onu inandıra bilmədi. Sonrakı həftələrdə Hitlerin qaça biləcəyi ehtimalı ilə həyəcanlandı. Stalin o qədər həyəcan keçirdi ki, 25 may 1945-ci ildə Potsdam Konfransı təşkil edən prezident Trumanın Moskvadakı xüsusi elçisi Harry Hopkinsə narahatlığından danışdı. Eric Fratinninin “Hitler bunkerdə öldümü?” kitabındakı məlumata görə, həmin gün SSRİ lideri Amerikalının yaşadığı otelə gəldi və təsadüfi bir söhbət əsnasında narahatlığını bildirdi:

Hopkins: Amerikalılar inanırlar ki, ruslar Hitlerin cəsədini tapdılar.

Stalin: Hitlerin ölmədiyinə inanıram. Bir yerdə gizlənir. Düşünürəm ki, Bormann, Gebbels, Hitler və ehtimal ki, Krebs sualtı qayıqlarda qaçıb bir yerdə gizlənirlər.

Hopkins: Əminəm ki, Hitler harada olursa olsun, tapa bilərik.

Stalin: Sualtı qayıqların Almaniya ilə Yaponiya arasında olduğunu bilirəm. Almaniyadan Yaponiyaya qızıl və qiymətli kağızlar daşındı. Bunda İsveçrə onlara kömək etdi. Kəşfiyyat xidmətinə məsələni araşdırmağı tapşırdım, amma bu günə qədər sualtı qayıqların izini tapa bilmədim. Hitlerin sağ olduğuna əminəm.

Əvvəlcə Stalin şübhələrindən yalnız ən yaxınlarına danışdı. 6 iyun 1945-ci ildə, Fürer intihar etdikdən bir ay sonra və bir neçə Alman generalı bunu təsdiqlədi, Sovet İttifaqı Marşalı Georgi Konstantinoviç Jukov Berlində qalıqların Fürerə aid olduğunu qürurla elan etdi. O və onun adamları zəhərlənmədən öldü. Sirrin açılacağı görünürdü, lakin Stalin nasist liderinin ölümünü etiraf etməkdən imtina etdi.

Ümumi şübhə

Üç gün sonra, iyunun 9-da Berlində mətbuat konfransı zamanı Jukov özü Hitlerin harada olduğuna dair şübhələrini ifadə etdi. Sözlərini geri çəkib aydınlaşdırdı ki, bütün səylərə baxmayaraq, Fürerin cəsədini müəyyənləşdirmək hələ mümkün deyildi. Bundan əlavə, o, mümkün olan bir nəzəriyyəyə görə, Reyxstaqın yanında olan bunkerdən çıxaraq təhlükəsiz yerə uçduğunu da əlavə etdi:

“Hitlerə dəqiq aid ola biləcək bir cəsəd tapmadıq, buna görə də onun ölümü ilə bağlı heç bir açıqlama verə bilmərik. Son anda təyyarə ilə Almaniyadan qaça bildi. Berlində sonuna qədər qalan Hitlerin müavini Martin Bormannla bağlı nə baş verdiyini də bilmirik. Sualtı qayığın İngilis qoşunlarının gəlməsindən əvvəl Hamburqdan çıxdığı mükəmməl şəkildə müəyyən edildi. Bir neçə sərnişin var idi, onlardan biri qadın idi”.

Ancaq bu aysberqin lap üstü idi. Tezliklə Potsdam Konfransı (17 iyun – 2 avqust) reallaşdı, burada “Böyük Üçlük” – Stalin, Çörçill və Truman Almaniyanı bölmək üçün görüşdülər. Stalinin sözlərinə görə, konfrans zamanı Fürerlə bağlı nə baş verdiyini bilmirdi. Abel Bastinin “Hitlerin izindən sonra. Yekun istintaq” kitabında deyilir ki, iyunun 25-də Stalin mövqeyini izah etmək üçün ABŞ prezidentinə yaxınlaşdı. Onun sözlərini söhbətdə iştirak edən ABŞ dövlət katibi Ceyms Bayres söylədi:

“Potsdam konfransında Stalin yerindən qalxdı, mənə yaxınlaşdı və mehribanlıqla bakalını döyüşdürmək üçün qaldırdı. Dedim: “Marşal Stalin, Hitlerin ölümü barədə nə düşünürsən?” Stalin cavab verdi: “O ölmədi, ya İspaniyaya, ya da Argentinaya qaçdı.”

Gizli hesabat

Henrik Eberle və Matthias Uhlun “Hitler haqda hesabat”ında deyilir ki, Stalin 22 iyun 1941-ci ildə Almaniyanın SSRİ-yə hücumundan o qədər şoka düşmüşdü ki, o, nasist diktatorunun həqiqətən intihar etdiyinə sona qədər şübhə etdi.

O, Qərbə etibar etmirdi, buna görə Hitlerin müttəfiqlərin seçdiyi gizli bir yerdə gizlənə biləcəyindən də şübhələnirdi. Buna görə, 1945-ci ilin sonunda Stalin SSRİ Daxili İşlər Xalq Komissarlığına Fürerin bunkerdə keçirdiyi son günlərini bərpa etməsini əmr etdi. Ölümünü təsdiqləmək istədi.

“Mif” adlandırılan əməliyyatı həyata keçirmək üçün Stalin Sergey Kruqlovun rəhbərliyi altında yüksək səviyyəli zabitlərdən ibarət işçi qrupu yaratmağı əmr etdi. Beləliklə, heç kimin ona xəyanət etməməsi üçün Stalin kəşfiyyat rəhbəri Lavrenti Beriyaya istintaqı izləməyi tapşırdı.

29 dekabr 1949-cu ildə Stalinə çap maşınında çıxarılan 413 səhifədən ibarət yekun hesabat verildi. Orada 1933-1945-ci illər arasında Hitlerin həyatı təsvir edilib. Ona “Hitlerin hesabatı” adı verildi. Sənəd 90-cı illərdə nəşr olundu.

NKVD hesabatının fəsillərindən biri Hitlerin ölümünə həsr edilmişdi, bu, intihar versiyasını təsdiqlədi. Nasist lideri dəfələrlə Qırmızı Ordudan qorxduğu üçün intihar edəcəyini deyibmiş. Buna görə də, bu, baş verən zaman qalıqlarının yandırılmasını əmr etdi.

“Ölümümdən sonra cəsədimi yandırmağı əmr etdim. Mənim göstərişlərimin dəqiq yerinə yetirilməsini izləyin. Cəsədimin Moskvaya aparılmasını və kunstkameraya qoyulmasını istəmirəm”. Hitler bir dəfə belə deyib.

Sənəddə intiharın günorta saat üçdə baş verdiyi, Bormann və Linge tərəfindən cəsədlərin tapıldığı da bildirilib.

Hesabatda o anın necə təsvir edildiyi göstərilir:

“Saat ikidə onlar aşağıdakıları aşkar etdilər. Hitler divanın solunda oturmuşdu. Ölmüşdü. Yanında Yeva Braun da var idi. O da ölmüşdü. Hitlerin sağ üzündə kiçik bir sikkə ölçüsündə bir yara var idi, yanağından qan axırdı. Divanın yanındakı xalçanın üstünə bir gölməçə qan yığılmışdı. Divarda və divanda da qan izləri var idi. Hitlerin sağ əli dizinə qoyulmuşdu, ovucu yuxarıya istiqamət almışdı. Sol əli sallanmışdı. Hitlerin sağ ayağının yanında 7.65 mm kalibrli “Valter” tapançası var idi. Sol ayağın yanında 6.35 mm kalibrli başqa bir “Valter” var idi. Hitler boz hərbi forma geyinmişdi, üstündə də qızıl partiya nişanı var idi”.

Qarabasma

Stalinin müxtəlif nəzəriyyələrə inamının, nasist liderinin qaçması ilə bağlı onlarla məqalənin meydana çıxmasına kömək etdi. Lakin Hitlerin tərcümeyi-halının müəllifi Yoahim Fest məşhur “Düşmə” kitabında yazdığına görə, əksəriyyət informasiyalar saxtalaşdırıldı və sonra Qərb mətbuatı tərəfindən sensasiyaya çevrildi. KİV sadəcə “bu qədər əlverişli və gəlirli bir mövzudan” öz məqsədləri üçün istifadə etməyə çalışırdı. Nəzəriyyələr çox fərqli idi. Məsələn, qadın paltarı geyinərək qaçdı. Ancaq nə qədər inanılmaz olsa da, Stalinin intihar variantına həmişə şübhə etdiyini inkar etmək olmaz.

Festin dediyinə görə, sonrakı aylarda Stalin deyib ki, Hitler sualtı qayıqla gözləri baxdığı istənilən yerə qaçıb.

“Bir dəfə Hitlerin sualtı qayıqla Yaponiyaya getdiyini söylədi” deyə ekspert öz işi haqda yazır.

O izah edir ki, “Stalin üçün bu versiya tamamilə yenidən nəzərdən keçirilməyən son nəticə idi.” Bunun səbəbi “Sovet rejiminin şüurunda köklənmiş sui-qəsdlərə, intriqalara və qaranlıq işlərə inanmaq” idi.(konkret.az)

Babək Göyüş

GOYCE.AZ