Almaniya ordusunun qorxusu – Hitler türkiyəli generallarla niyə görüşmüşdü... (FOTOLAR)

12:35 / 03.12.2019
Baxılıb: 3304

II dünya müharibəsi zamanı Almaniyanın Türkiyəyə niyə hücum etməməsi hər zaman tarixçilərin marağında olub. 
Avropaya qan udduran Hitler Türkiyə haqqında nə düşünüb?

Bu sualın cavabını Adolf Hitler ilə görüşən türkiyəli generalın fotosu müəyyən qədər cavablayır. 

1943-cü ildə Hitler Türkiyə prezidenti İsmet İnönüyə bir məktub yollayıb onu görüşə dəvət edir. İnönü bu görüşə getmək istəməsə də, siyasi böhranın yaranmaması üçün Hitlerin yanına bir heyət göndərir. Heyətin başında həmin dönəmin ordu generalı Cemil Cahit Toydemir olub. Onunla yanaşı, daha bir general-mayor və Berlindəki Türkiyə səfirliyinin hərbi attaşesi olan Zeki İlter heyətdə yer alıb.

Attaşe Zeki İlter “Bir ömür boyu əsgərlik” adlı kitabında Hitlerlə görüşləri haqqında öz təəsüratlarını yazıb.

Kitabın 47-ci səhifəsində Zeki İlter görüş haqqında bu fikirlərini qeyd edib: “Ordu generalı Cemil Cahit Toydemirin sədrlik etdiyi heyətə qatıldım. Hitlerlə görüşə getdik. Bizi çay süfrəsinə dəvət etdi. Hitleri ilk dəfə idi yaxından görürdüm. Hitler həmin dönəmlərdə artıq xalq arasında çox görünmürdü. Yalnız cəbhələrə gedib nəzarət edirdi və radiolarda çıxış edirdi. Otaqda bizdən başqa təhlükəsizlik üçün Hitleri qoruyan 3 əsgər var idi. O, bizə Türkiyə-Almaniya dostluğundan danışdı. Daha sonra o bizə hava hücumları müdafisəni gücləndirməmizi tövsiyə etdi. Həmin görüşdə Hitlerin ruhən çökmüş və keyfinin yerində olmadığını hiss etmişdim”.

Zeki İlter görüşdən əvvəl alman əsgərlərinin müşayiəti ilə Atlantik divarı və Şərq cəbhəsini ziyarət etdiklərini də yazıb. 

O dönəmdə almanların etdiyi soyqırım bütün dünyada səs-küy yaratmışdı. Türkiyədə yaşayan yəhudilər də bu durumdan narahat idi. 1943-cü ildə baş tutan bu görüş mediadan gizli saxlanılmışdı. 


Hitlerlə görüşdən geri qayıdan türkiyəli general Cemil Cahit Toydemir İsmet İnönüyə bir raport təqdim etmişdi. O, İnönüyə Hitlerin türk ordusundan çəkindiyini və savaşda onların yanında yer almasını istədiyini bildirmişdi. 

Hitler ilə görüşən türklər haqqında digər bir məlumat isə II dünya müharibəsindən bir il əvvəl, 1939-cu ilə aiddir. İddialara görə, 1939-cu ildə iki türk general Ali Fuad Cebesoy və Falih Rıfkı Atay Hitlerin 50-ci doğum günü münasibətilə təşkil edilmiş qonaqlığa gedib. Ayrıca olaraq Osmanlı imperatorluğunda ordu komandan olan Nuri paşanın da Hitlerlə üz-üzə görüşməsi haqqında məlumatlar var. 

Turan Oruc


Etiket:
Xəbərlər

Leyla Əliyevanın doğum günüdür
 

03.07.2025

RƏSULLU ŞƏHİDLƏRİ

03.07.2025

İslam Ələsgərli – 100

23.06.2025

Gürcüstanda azərbaycanlı alimin elmi araşdırmalarından bəhs edən məqalə dərc olunub

20.06.2025

Novrəs İmanla Ayrım Əhmədin ikinci deyişməsi

18.06.2025

BİR SÖZÜN SEMANTİKASI  VƏ YA  “AŞIĞIN QURBAN ÖLDÜRMƏSİ”

11.06.2025

QAİ - Basarkeçər İcması adından təbrik edir, cansağlığı və yeni uğurlar arzulayırıq.

11.06.2025

Naxçıvan Kikboksinq İdman Klubunun açıq birinciliyi keçirilib

04.06.2025

“Qərbi Azərbaycan Kuboku” uğrunda II minifutbol çempionatının açılış mərasimi keçirilib

02.06.2025

Prezident: "İrəvan qazılığının fəaliyyətinin bərpası tarixi ədalətin təmin olunmasıdır"

26.05.2025

Professor Mahirə Hüseynova ermənilərə cavab verdi - FOTO

22.05.2025

Ulu Öndərin adı Azərbaycan tarixinə qızıl hərflərlə yazılıb ŞƏRH

10.05.2025

ADNSU-da “Heydər Əliyev və Azərbaycanın Suverenlik Yolu” mövzusunda tədbir keçirilib

08.05.2025

İkinci Dünya savaşında  Pəmbək azərbaycanlılarının iştirakı yeni informasiyalar işığında

07.05.2025

Aşıq Ələsgər xalq dilinin ədəbi dilimizə çevrilməsi missiyasının “nidasını qoydu”.

06.05.2025

Aşıq Ələsgərin yaradıcılığında qadın obrazlarına elmi baxış...

26.04.2025

Qərbi Azərbaycan Araşdırmalar Mərkəzi və Filologiya fakültəsinin birgə təşkilatçılığı ilə “Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində “Qədim yurd yerlərimiz, söykökümüz – Aşıq Ələsgər” adlı tədbir keçirilib.

24.04.2025

Ömürlərə bəzək və töhfə verən ömrünüz bərəkətli olsun!

01.04.2025

Bakı qırğınları Mart soyqırımının kulminasiya nöqtəsi idi, amma sonu deyildi

31.03.2025

Kəlbəcərdə "Novruz"  adətləri

19.03.2025

Suraxanıda Novruz bayramı təntənəli qeyd olunub

18.03.2025

17 mart 2025-ci ildə ADA Universiteti və Qərbi Azərbaycan İcmasının Gənclər Şurasının birgə təşkilatçılığı ilə “Qərbi Azərbaycan mövzusu 100 ildə ” adlı dəyirmi masa keçirilib.

17.03.2025

FƏDAKAR ELM VƏ İNSANLIQ MÜCƏSSƏMƏSİ

14.03.2025

Əhliman Əmiraslanov: Qərbi Azərbaycan məsələsində əsl ədalətin bərpa olunacağına əminik

11.03.2025

FİTRİ İSTEDAD SAHİBİ

08.03.2025

Azərbaycan Yazıçılar Birliyində “Adım Ələsgərdi…” kitabının təqdimatı olub

07.03.2025

XOCALIYA ƏDALƏT! 

26.02.2025

Balaxanıda bir əsrlik tarixi olan neft quyusuna “ADNSU-100” adı verilib.

20.02.2025

“Tariximizin işığında - Qərbi Azərbaycanın izi ilə”

16.02.2025

Gənc vətənpərvər Pensilvaniya Universitetində

16.02.2025

Şair-publisist Yusif Nəğməkarın “Ələsgər zirvəsi” kitabının təqdimat mərasimi iştirakçılarına!

13.02.2025

Sənin görüşünə sürünə-sürünə də olsa gələrəm, Göyçəm

12.02.2025

Paşinyan unudur ki...

11.02.2025

ATALARIN YOLU OĞULLARIN YOLUDUR

10.02.2025

...yazmasam, gələcəyimizin işığını sönməyə qoymayacaq gənclik məni bağışlamaz.

06.02.2025

Gənclər Günü münasibətilə “Qərbi Azərbaycana qayıdış” mövzusunda tədbir təşkil edilib 

01.02.2025

MƏŞƏDİ QASIMIN ŞƏHİD NƏTİCƏSİ

01.02.2025

GÖYÇƏ MAHALI, BASARKEÇƏR RAYONU BALA MƏZRƏ KƏNDİNİN QISA TARİXİ

30.01.2025

BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN - ŞAHMALI QASIM OĞLU QURBANOV

28.01.2025

Şirazi İbrahimov Basarkeçər gəncləri tərəfindən “GƏNCLƏRİN DOSTU” adına layiq görüldü.

27.01.2025

Mükafat qalibi: "Daha çox gənci elmi fəaliyyətə cəlb edəcəyik"

26.01.2025

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Şəhidlər xiyabanında 20 Yanvar şəhidlərinin əziz xatirəsini yad edib.

20.01.2025

Aşıq Nəcəfin övladları necə qətlə yetirildi?

19.01.2025

Qərbi Azərbaycan gənclərinin birliyi tarixi torpaqlarımıza qayıdışın gələcəyinə atılan güclü təməldir

17.01.2025

Gümrü avtovağzalı, siyasi büro və 35 qəpiklik daraq - Hikmət Babaoğlu yazır

16.01.2025

GÜCLÜ DÖVLƏT

11.01.2025

Qərbi azərbaycanlıların doğma yurdlarına qayıtması dayanaqlı sülhün təminatıdır

11.01.2025

AŞIQ ƏLƏSGƏR FENOMENİNƏ YENİ POETİK BAXIŞ

11.01.2025


"Yeni dünya düzəninin formalaşmasına Azərbaycanın öz strateji baxışı var"- MÜSAHİBƏ

10.01.2025

Ter-Petrosyanın açıq etirafları məhkəmə araşdırması üçün təkzibolunmaz faktlardır ŞƏRH

08.01.2025
Bütün xəbərlər