II dünya müharibəsi zamanı Almaniyanın Türkiyəyə niyə hücum etməməsi hər zaman tarixçilərin marağında olub.
Avropaya qan udduran Hitler Türkiyə haqqında nə düşünüb?
Bu sualın cavabını Adolf Hitler ilə görüşən türkiyəli generalın fotosu müəyyən qədər cavablayır.
1943-cü ildə Hitler Türkiyə prezidenti İsmet İnönüyə bir məktub yollayıb onu görüşə dəvət edir. İnönü bu görüşə getmək istəməsə də, siyasi böhranın yaranmaması üçün Hitlerin yanına bir heyət göndərir. Heyətin başında həmin dönəmin ordu generalı Cemil Cahit Toydemir olub. Onunla yanaşı, daha bir general-mayor və Berlindəki Türkiyə səfirliyinin hərbi attaşesi olan Zeki İlter heyətdə yer alıb.
Attaşe Zeki İlter “Bir ömür boyu əsgərlik” adlı kitabında Hitlerlə görüşləri haqqında öz təəsüratlarını yazıb.
Kitabın 47-ci səhifəsində Zeki İlter görüş haqqında bu fikirlərini qeyd edib: “Ordu generalı Cemil Cahit Toydemirin sədrlik etdiyi heyətə qatıldım. Hitlerlə görüşə getdik. Bizi çay süfrəsinə dəvət etdi. Hitleri ilk dəfə idi yaxından görürdüm. Hitler həmin dönəmlərdə artıq xalq arasında çox görünmürdü. Yalnız cəbhələrə gedib nəzarət edirdi və radiolarda çıxış edirdi. Otaqda bizdən başqa təhlükəsizlik üçün Hitleri qoruyan 3 əsgər var idi. O, bizə Türkiyə-Almaniya dostluğundan danışdı. Daha sonra o bizə hava hücumları müdafisəni gücləndirməmizi tövsiyə etdi. Həmin görüşdə Hitlerin ruhən çökmüş və keyfinin yerində olmadığını hiss etmişdim”.
Zeki İlter görüşdən əvvəl alman əsgərlərinin müşayiəti ilə Atlantik divarı və Şərq cəbhəsini ziyarət etdiklərini də yazıb.
O dönəmdə almanların etdiyi soyqırım bütün dünyada səs-küy yaratmışdı. Türkiyədə yaşayan yəhudilər də bu durumdan narahat idi. 1943-cü ildə baş tutan bu görüş mediadan gizli saxlanılmışdı.
Hitlerlə görüşdən geri qayıdan türkiyəli general Cemil Cahit Toydemir İsmet İnönüyə bir raport təqdim etmişdi. O, İnönüyə Hitlerin türk ordusundan çəkindiyini və savaşda onların yanında yer almasını istədiyini bildirmişdi.
Hitler ilə görüşən türklər haqqında digər bir məlumat isə II dünya müharibəsindən bir il əvvəl, 1939-cu ilə aiddir. İddialara görə, 1939-cu ildə iki türk general Ali Fuad Cebesoy və Falih Rıfkı Atay Hitlerin 50-ci doğum günü münasibətilə təşkil edilmiş qonaqlığa gedib. Ayrıca olaraq Osmanlı imperatorluğunda ordu komandan olan Nuri paşanın da Hitlerlə üz-üzə görüşməsi haqqında məlumatlar var.
Turan Oruc
Professor İbadulla Ağayevin 75 illik yubileyinə həsr olunmuş təntənəli tədbir keçirilib
17.12.2025Mürvət Həsənli Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında İctimai Şuranın sədri seçilib
17.12.2025Qərbi Azərbaycan İcmasının rəhbərliyi və icma üzvləri 12 dekabr müstəqil Azərbaycanın qurucusu, Ümummilli lider Heydər Əliyevin Anım Günü ilə əlaqədar Fəxri Xiyabanda məzarını ziyarət ediblər.
12.12.2025“Mənim tanıdığım Ələsgər” kitabının təqdimatı olub
10.12.2025Qərbi Azərbaycan Xronikası: "Aşıq Ələsgərlə Molla İbrahim arasında yaradıcılıq bəhsləri olub"
10.12.2025Ermənistandan didərgin salınmış azərbaycanlıların mədəni irsinin bərpası – ədalətə, barışığa və sülhə aparan yol kimi” mövzusunda ənənəvi III beynəlxalq konfrans keçirilib.
05.12.2025Qubada QHT-lər arasında koordinasiya və birgə fəaliyyət razılaşdırıldı
05.12.2025TƏŞƏKKÜRNAMƏ
05.12.2025Laçınım, Laçınım, gözəl Laçınım!..
02.12.2025Rüstəm Dastanoğlu – 65
02.12.2025Deputat: Xalisa kəndi və bütün Qərbi Azərbaycan 37 ildir azərbaycanlılarsız qalıb.
İkisindən iki... Mənim Dədəm 33+
29.11.2025Rəsmi İrəvan üzdə göstərdiyi sülhpərvərliyi əməldə təsdiqləməlidir - Qalib Qasımov.
19.11.2025İNSAN QALMAQ SƏNƏTİ Abbas Göyçəgölün şeirlərinə baxış
13.11.2025“MAHİRƏ NAĞIQIZI – 65” MONOQRAFİYA NƏŞR OLUNUB.
30.10.2025Qərbi Azərbaycan Xronikası: "Akademik Nuru Bayramovun adı Ginnesin Rekordlar Kitabına düşüb"
14.10.2025"Qaraqoyunlular Dəniz xandan törəyənlərdir" - Qərbi Azərbaycan Xronikası
23.09.2025“Pəmbək mahalı İkinci Dünya Savaşında” kitabının təqdimat mərasimi keçirilib.
22.07.2025Leyla Əliyevanın doğum günüdür
RƏSULLU ŞƏHİDLƏRİ
03.07.2025İslam Ələsgərli – 100
23.06.2025Gürcüstanda azərbaycanlı alimin elmi araşdırmalarından bəhs edən məqalə dərc olunub
20.06.2025Novrəs İmanla Ayrım Əhmədin ikinci deyişməsi
18.06.2025BİR SÖZÜN SEMANTİKASI VƏ YA “AŞIĞIN QURBAN ÖLDÜRMƏSİ”
11.06.2025QAİ - Basarkeçər İcması adından təbrik edir, cansağlığı və yeni uğurlar arzulayırıq.
11.06.2025Naxçıvan Kikboksinq İdman Klubunun açıq birinciliyi keçirilib
04.06.2025“Qərbi Azərbaycan Kuboku” uğrunda II minifutbol çempionatının açılış mərasimi keçirilib
02.06.2025Prezident: "İrəvan qazılığının fəaliyyətinin bərpası tarixi ədalətin təmin olunmasıdır"
26.05.2025Professor Mahirə Hüseynova ermənilərə cavab verdi - FOTO
22.05.2025Ulu Öndərin adı Azərbaycan tarixinə qızıl hərflərlə yazılıb ŞƏRH
10.05.2025ADNSU-da “Heydər Əliyev və Azərbaycanın Suverenlik Yolu” mövzusunda tədbir keçirilib
08.05.2025İkinci Dünya savaşında Pəmbək azərbaycanlılarının iştirakı yeni informasiyalar işığında
07.05.2025Aşıq Ələsgər xalq dilinin ədəbi dilimizə çevrilməsi missiyasının “nidasını qoydu”.
06.05.2025Aşıq Ələsgərin yaradıcılığında qadın obrazlarına elmi baxış...
26.04.2025Qərbi Azərbaycan Araşdırmalar Mərkəzi və Filologiya fakültəsinin birgə təşkilatçılığı ilə “Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində “Qədim yurd yerlərimiz, söykökümüz – Aşıq Ələsgər” adlı tədbir keçirilib.
24.04.2025Ömürlərə bəzək və töhfə verən ömrünüz bərəkətli olsun!
01.04.2025Bakı qırğınları Mart soyqırımının kulminasiya nöqtəsi idi, amma sonu deyildi
31.03.2025Kəlbəcərdə "Novruz" adətləri
19.03.2025Suraxanıda Novruz bayramı təntənəli qeyd olunub
18.03.202517 mart 2025-ci ildə ADA Universiteti və Qərbi Azərbaycan İcmasının Gənclər Şurasının birgə təşkilatçılığı ilə “Qərbi Azərbaycan mövzusu 100 ildə ” adlı dəyirmi masa keçirilib.
17.03.2025FƏDAKAR ELM VƏ İNSANLIQ MÜCƏSSƏMƏSİ
14.03.2025Əhliman Əmiraslanov: Qərbi Azərbaycan məsələsində əsl ədalətin bərpa olunacağına əminik
11.03.2025FİTRİ İSTEDAD SAHİBİ
08.03.2025Azərbaycan Yazıçılar Birliyində “Adım Ələsgərdi…” kitabının təqdimatı olub
07.03.2025XOCALIYA ƏDALƏT!
26.02.2025Balaxanıda bir əsrlik tarixi olan neft quyusuna “ADNSU-100” adı verilib.
20.02.2025“Tariximizin işığında - Qərbi Azərbaycanın izi ilə”
16.02.2025Gənc vətənpərvər Pensilvaniya Universitetində
16.02.2025Şair-publisist Yusif Nəğməkarın “Ələsgər zirvəsi” kitabının təqdimat mərasimi iştirakçılarına!
13.02.2025Sənin görüşünə sürünə-sürünə də olsa gələrəm, Göyçəm
12.02.2025
Göyçə.az saytı müstəqil media orqanı olaraq, Oğuz Türklərinin əzəli vətəni - Qərbi Azərbaycanın bütün mahallarının: tarixini, folklor - etnoqrafiyasını, qədim abidələrini, ədəbiyyat və mədəniyyətini; ictimai-siyasi və elm xadimlərinin həyat və yaradıcılığını; qədim Azərbaycan torpaqlarında süni şəkildə yaradılan Ermənistan dövlətinin işğal faktını işıqlandıracaq, yeni nəsilin maariflənməsi üçün öz töhvəsini verəcəkdir.
Təsisçi və baş redaktor: Qılman İman
Baş redaktorun müavini: İlqar İsmayıl
Redaktor: Günay Vəlizadə
E-poçt: [email protected]
