II dünya müharibəsi zamanı Almaniyanın Türkiyəyə niyə hücum etməməsi hər zaman tarixçilərin marağında olub.
Avropaya qan udduran Hitler Türkiyə haqqında nə düşünüb?
Bu sualın cavabını Adolf Hitler ilə görüşən türkiyəli generalın fotosu müəyyən qədər cavablayır.
1943-cü ildə Hitler Türkiyə prezidenti İsmet İnönüyə bir məktub yollayıb onu görüşə dəvət edir. İnönü bu görüşə getmək istəməsə də, siyasi böhranın yaranmaması üçün Hitlerin yanına bir heyət göndərir. Heyətin başında həmin dönəmin ordu generalı Cemil Cahit Toydemir olub. Onunla yanaşı, daha bir general-mayor və Berlindəki Türkiyə səfirliyinin hərbi attaşesi olan Zeki İlter heyətdə yer alıb.
Attaşe Zeki İlter “Bir ömür boyu əsgərlik” adlı kitabında Hitlerlə görüşləri haqqında öz təəsüratlarını yazıb.
Kitabın 47-ci səhifəsində Zeki İlter görüş haqqında bu fikirlərini qeyd edib: “Ordu generalı Cemil Cahit Toydemirin sədrlik etdiyi heyətə qatıldım. Hitlerlə görüşə getdik. Bizi çay süfrəsinə dəvət etdi. Hitleri ilk dəfə idi yaxından görürdüm. Hitler həmin dönəmlərdə artıq xalq arasında çox görünmürdü. Yalnız cəbhələrə gedib nəzarət edirdi və radiolarda çıxış edirdi. Otaqda bizdən başqa təhlükəsizlik üçün Hitleri qoruyan 3 əsgər var idi. O, bizə Türkiyə-Almaniya dostluğundan danışdı. Daha sonra o bizə hava hücumları müdafisəni gücləndirməmizi tövsiyə etdi. Həmin görüşdə Hitlerin ruhən çökmüş və keyfinin yerində olmadığını hiss etmişdim”.
Zeki İlter görüşdən əvvəl alman əsgərlərinin müşayiəti ilə Atlantik divarı və Şərq cəbhəsini ziyarət etdiklərini də yazıb.
O dönəmdə almanların etdiyi soyqırım bütün dünyada səs-küy yaratmışdı. Türkiyədə yaşayan yəhudilər də bu durumdan narahat idi. 1943-cü ildə baş tutan bu görüş mediadan gizli saxlanılmışdı.
Hitlerlə görüşdən geri qayıdan türkiyəli general Cemil Cahit Toydemir İsmet İnönüyə bir raport təqdim etmişdi. O, İnönüyə Hitlerin türk ordusundan çəkindiyini və savaşda onların yanında yer almasını istədiyini bildirmişdi.
Hitler ilə görüşən türklər haqqında digər bir məlumat isə II dünya müharibəsindən bir il əvvəl, 1939-cu ilə aiddir. İddialara görə, 1939-cu ildə iki türk general Ali Fuad Cebesoy və Falih Rıfkı Atay Hitlerin 50-ci doğum günü münasibətilə təşkil edilmiş qonaqlığa gedib. Ayrıca olaraq Osmanlı imperatorluğunda ordu komandan olan Nuri paşanın da Hitlerlə üz-üzə görüşməsi haqqında məlumatlar var.
Turan Oruc
Mədəniyyətimizin zənginləşməsində Aşıq Ələsgər amilindən istifadə mexanizmi
16.04.2024Aşıq Ələsgər xalqımızın Qərbi Azərbaycandan deportasiyası dövrünün qurbanı, canlı şahidi kimi
01.04.2024ORDA BİR KƏND VAR, UZAQDA... DOĞMA QARAQOYUNLUM - FOTO
26.03.2024NOVRUZ XALQIMIZIN MİLLİ BAYRAMIDIR!
20.03.2024Bayram Aslanov “Heydər Əliyevin 100 illiyi” yubiley medalı ilə təltif edilib - Fotolar
19.03.202416 mart 2024-cü ildə Qərbi Azərbaycan İcmasında Gənclər Şurasının üzvləri ilə görüş keçirilib.
16.03.2024Niyə məhz Qurbani?
04.03.2024Meşəli kəndində ailəsi qətlə yetirilən qadın: “Atamı diri-diri yandırdılar, anamı, bacımı güllələdilər” - FOTO
26.02.2024Milli düşmənçiliyə qarşı etiraz səsini ucaldan ŞƏXSİYYƏT – FOTOLAR
24.02.2024Qərbi Azərbaycanın rayonları və kəndləri üzrə icma sədrləri və Azərbaycan Respublikasının ərazi vahidləri üzrə nümayəndələrinin 1-ci toplantısı keçirilib
24.02.2024Qərbi Azərbaycan kəndləri – Cıvıxlı
21.02.2024Pəmbək. (Göldək)
21.02.2024BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN - QURBANOV ELŞƏN MAHMUD OĞLU
17.02.2024Prezidentin andiçmə nitqi: inkişafın yeni “yol xəritəsi”
16.02.2024BÖYÜK NƏRİMANLILAR SİLSİLƏSİNDƏN YAZIÇI, PUBLİSİST QƏDİR ASLAN
Qərbi Azərbaycan İcmasında Basarkeçər rayonunun alimləri ilə görüş keçirilib.
12.02.2024QOŞABULAQ
06.02.2024DƏDƏ ƏLƏSGƏRİN 60 YAŞLI MÜRİDİ
16.01.2024DƏDƏ ƏLƏSGƏR SEVDALI İŞ ADAMI
15.01.202460 YAŞIN MÜBARƏK!
15.01.2024AŞIQ İSLAM YUSİFOV
(1893-1968)
Milli dövlətçilik tariximizin məğrur lideri
28.12.2023Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə "Qərbi Azərbaycan yolunda" adlı konfrans keçirilir - FOTOLAR
28.12.2023GÖYÇƏ MAHALI, BASARKEÇƏR RAYONU. BALA MƏZRƏ KƏNDİNİN QISA TARİXİ
27.12.2023AZƏRBAYCAN AŞIQ POEZIYASININ GÖRKƏMLİ NÜMAYƏNDƏLƏRİNDƏN BİRİ ŞAİR, USTAD AŞIQ NÖVRƏS İMANIN 120 İLLİK YUBİLEY TƏDBİRİ KEÇİRİLİB
26.12.2023İLAHİ EŞQİN TƏRCÜMANI
24.12.2023Müzəffər Ali Baş Komandan, Qarabağın Fatehi, sizi doğum günü münasibətilə təbrik edirk!
24.12.2023Həsən Xəyallının şeirlərində dini məqamlar. “Qıfılbənd”in təhlili
21.12.2023BÖYÜK MƏZRƏ - GÖYÇƏ MAHALI
10.12.2023Dekabrın 7-də Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının Vəcihə Səmədova adına Sərgi Salonunda Qərbi Azərbaycan əsilli rəssamların əsərlərindən ibarət sərgi açılıb.
07.12.2023Tanınmış hərbi ekspert Telman Qasımov İrəvana səfər edib.
05.12.2023HƏYATDA ÖZÜMÜ XOŞBƏXT ADAM HESAB EDİRƏM Ki, HEYDƏR ƏLİYEVLƏ BİRGƏ İŞLƏDİM
04.12.2023AMEA müxbir üzvü, Basarkeçər rayon icma sədri, professor Nuru Bayramov İnönü Universitetinin “Fəxri Doktoru” seçilib - FOTOLAR.
03.12.2023Bax, biz Göyçə torpağındayıq...
29.11.2023BAKI DÖVLƏT UNİVERSİTETİNDƏ “Qərbi Azərbaycanda türk müsəlman abidələrinin erməni vandallığına məruz qalması” mövzusunda elmi seminar keçirilib - FOTOLAR
25.11.2023SƏHRADA YALQIZLIQ
25.11.2023Azərbaycanda ilk dəfə “Qərbi Azərbaycana qayıdış” festival-konqres keçirilir FOTO
23.11.2023İcma: Paşinyan hökumətindən azərbaycanlıların Ermənistanda öz dədə-baba yurdlarına qayıdış hüququnu tanımasını gözləyirik
21.11.2023“Azərbaycan Bayrağı” ordeni və “Vətən uğrunda” medalı ilə təltif olunan - MÜBARİZ QULUYEV BABACAN KƏND İCMASININ SƏDRİ SEÇİLDİ-FOTOLAR
14.11.2023Xankəndi şəhərində Vətən müharibəsində əldə edilən Zəfərin üçüncü ildönümünə həsr olunan hərbi parad keçirilib
08.11.2023Qərbi Azərbaycan İcmasının Basarkeçər rayonu Dərə kənd sakinləri və Dərəli kökənli gənclərlə görüşü keçirilib.
07.11.2023Ulu Öndər Heydər Əliyev xatirələrdə
31.10.2023"Azərbaycanlılara qarşı nifrət cinayətləri və nifrət nitqi" hesabatının təqdimatı ilə bağlı konfrans keçirilib.
30.10.2023Oktyabrın 27-də Qərbi Azərbaycan İcmasında (QAİ) “Ulu Öndər Heydər Əliyev xatirələrdə” kitabının təqdimatı keçirilib.
28.10.2023“Oğul” filminin rejissoru: “Erməni hərbçilərdən biri Natiqin cəsurluğunu etiraf etdi” - MÜSAHİBƏ
26.10.2023Nərimanlı gəncləri ilə görüş keçirilib - FOTOLAR
24.10.2023TANINMIŞ ALİM, İSTEDADLI ŞAİR-PUBLİSİST - RAMİZ HƏSƏNLİ ŞİŞQAYA KƏND İCMASININ SƏDRİ SEÇİLDİ
21.10.2023Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş “Qüdrətdən səngərli, qalalı dağlar” adlı konsert proqramı keçirilib.
21.10.2023Erməni dostunun azərbaycanlı yazıçıya hər il yazdığı mesaj: “Axırda...” – Müsahibə
17.10.2023Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevə
Qərbi Azərbaycan İcmasının TƏBRİKİ